Page 260 -
P. 260
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
3) ส่งเสริมการสร้างตลาดใกล้พื้นที่เกษตรกรรม
ปัญหาที่สําคัญมากที่สุดประการหนึ่งของการทําการเกษตรในพื้นที่สูงคือ ต้นทุนค่าขนส่งที่แพงใน
ขณะที่ผลผลิตทางการเกษตรส่วนใหญ่เน่าเสียได้ง่าย การบริหารจัดการผลผลิตให้ถึงตลาดจึงมีต้นทุนสูงและทํา
ให้ผลผลิตจากพื้นที่สูงแข่งขันกับผลผลิตจากพื้นที่ราบได้ยาก เช่น การที่ต้องนําผลผลิตการเกษตรจากพื้นที่สูง
ในจังหวัดน่านส่งไปยังตลาดการเกษตรที่กรุงเทพฯ หรือพิษณุโลก ทําให้ต้นทุนการขนส่งสูงและเกษตรกรจะ
ได้รับราคารับซื้อที่ต่ําลง การแก้ปัญหาทางหนึ่งคือการพยายามสร้างตลาดที่อยู่ใกล้กับพื้นที่การเกษตรของ
เกษตรกร เพื่อแก้ปัญหาการขนส่งและเพิ่มความสามารถในการแข่งขันให้กับเกษตรกรในพื้นที่สูง ตัวอย่างเช่น
149
การทําโครงการส่งเสริมการใช้ผลผลิตทางการเกษตรในจังหวัด โดยทําฐานข้อมูลผลผลิตการเกษตรใน
จังหวัด ให้มีตลาดกลางการเกษตร (ระดับจังหวัดหรืออําเภอ) ที่เกษตรกรสามารถนําสินค้ามาขายหมุนเวียนกัน
ไปได้ (หรืออาจจะทําข้อตกลงกับห้างค้าปลีกและค้าส่งในจังหวัดให้ช่วยเป็นตัวกลางในการขายผลผลิตของ
เกษตรกร) และให้ป้ายหรือสัญลักษณ์กับผู้ประกอบการท่องเที่ยวหรือร้านอาหารในจังหวัดที่ใช้ผลผลิต
การเกษตรจากเกษตรกรในจังหวัดตนเอง อาจจะมีมาสคอตสําหรับส่งเสริมผลผลิตของแต่ละพื้นที่ (เช่น กรณี
ประเทศญี่ปุ่น) และประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนในจังหวัดและนักท่องเที่ยวร่วมสนับสนุนผู้ประกอบการหรือ
ร้านอาหารที่ใช้ผลผลิตการเกษตรจากในพื้นที่เป็นหลัก ซึ่งจะเป็นการประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์
ควบคู่กันไป โดยภาครัฐทําหน้าที่ในการอํานวยความสะดวกและตรวจสอบกํากับดูแลคุณภาพของผลผลิตให้ได้
มาตรฐานตามที่ตลาดต้องการ
โครงการดังกล่าวนี้นอกจากจะช่วยแก้ปัญหาต้นทุนการขนส่งที่สูงแล้ว ยังช่วยเปิดตลาดใหม่ๆ ที่สร้าง
คุณค่าให้กับผลผลิตในเชิงพื้นที่ด้วย ทําให้ผู้ซื้อตระหนักถึงความสําคัญของการใช้พื้นที่และการรักษาระบบ
นิเวศในจังหวัดของตนเอง และทําให้ผลผลิตที่ได้จากการปลูกในจังหวัดและมีการดําเนินการอย่างดีได้รับความ
นิยมและมีมูลค่ามากยิ่งขึ้น เกษตรกรจะสามารถขายผลผลิตได้ในราคาที่สูงขึ้นด้วย ซึ่งจะมีส่วนช่วยในการ
พัฒนาคุณภาพของผลผลิตและการสร้างเงื่อนไขในการรักษาสิ่งแวดล้อมให้เกษตรกรในระยะยาวต่อไป
แม้ว่าในปัจจุบันจะมีความพยายามในการสร้างตลาดสินค้าเกษตรระดับท้องถิ่นเพิ่มขึ้นมาก แต่ยังไม่
ค่อยประสบความสําเร็จมากนักเพราะขาดทิศทางที่ชัดเจนและขาดการประชาสัมพันธ์ให้เข้าถึงกลุ่มผู้บริโภค
ทําให้ตลาดที่เกิดขึ้นมักจะเป็นลักษณะตลาดนัดสินค้าเกษตรในระดับชุมชนที่เกษตรกรนําสินค้ามาขาย ทั้งนี้
ภาครัฐและจังหวัดควรกําหนดแนวทางการดําเนินงานของจังหวัดให้ชัดเจน เป็นโครงการที่เชื่อมโยงสินค้า
เกษตรเข้ากับผู้บริโภคโดยตรงมากขึ้น ทําเป็นโครงการระยะยาว และต้องให้ความสําคัญเป็นอย่างยิ่งกับการทํา
การตลาดและการประชาสัมพันธ์เพื่อสร้างความเข้าใจและการรับรู้ให้กับผู้บริโภค โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวซึ่งมี
การให้ความสําคัญกับสินค้าท้องถิ่นมากขึ้น โดยอาจจะติดต่อร่วมมือกับผู้ประกอบการต่างๆ ในจังหวัด เช่น
สายการบิน โรงแรมและที่พัก ร้านอาหาร เป็นต้น
9.2.3 ข้อเสนอแนะรายพืช
149
สําหรับจังหวัดน่าน อาจจะใช้ชื่อโครงการ “น่า(น)กิน”
9-26
