Page 38 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

16-29

(9.1) สาระสําคัญของของนโยบายน้ําในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 9

การพัฒนาทรัพยากรน้ําในแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 9 ไดเนนใหความสําคัญกับการปรับ
กลไกและกระบวนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมของประเทศใหมีประสิทธิภาพ โดยเนน
ระบบการบริหารงานที่โปรงใสและการมีสวนรวมของทองถิ่นและชุมชน มีการสนับสนุนการใชทรัพยากรน้ํา
อยางมีประสิทธิภาพใหมีการใชประโยชนอยางยั่งยืนและเปนธรรม โดย (1) บริหารจัดการแหลงน้ําที่มีอยู
ใหมีการนํามาใชประโยชนดานเกษตรกรรม การผลิต การบริโภค อยางเต็มประสิทธิภาพ รวมทั้งปรับระบบ

การผลิตทางการเกษตรไปสูพืชที่ใชน้ํานอย ควบคูกับการเพิ่มประสิทธิภาพการใชน้ํา (2) จัดหาแหลงน้ํา
อเนกประสงคโดยผานกระบวนการมีสวนรวมของประชาชนตั้งแตขั้นตอนการจัดทําโครงการ และให
ประชาชนผูไดรับประโยชนมีสวนรวมกับภาระการลงทุน (3) ศึกษาและกําหนดแนวทางการจัดการคุณภาพน้ําใต

ดินและการใชประโยชนน้ําใตดินใหสอดคลองกับศักยภาพ รวมทั้งสํารวจและติดตามสถานการณแผนดินทรุด
เพื่อประกาศเขตควบคุมการใชน้ําบาดาลและแกปญหาการลดลงของน้ําใตดิน (4) ใหมีการเก็บคาบริการใชน้ําดิบ
โดยเริ่มจากการใชน้ําเพื่ออุตสาหกรรม พาณิชยกรรม และการประปา ควบคูกับการรณรงคและสรางแรงจูงใจ
ใหประชาชนมีจิตสํานึกในการรักษาคุณภาพแหลงน้ําและใชน้ําอยางคุมคา (5) พัฒนาระบบการพยากรณ

ทรัพยากรน้ํา เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ เอื้ออํานวยตอการแกไขปญหาน้ําขาดแคลน การ
ปองกันน้ําทวม และจัดหาน้ํา (6) จัดทําแผนหลักการบริหารจัดการทรัพยากรน้ําแบบบูรณาการในระดับลุมน้ํา
โดยใหความสําคัญกับการจัดการคุณภาพน้ําและการจัดการพื้นที่ลุมน้ําวิกฤตพรอมกับเนนการมีสวนรวมของ
ชุมชนและประชาชนในการดําเนินการ

(9.2) สาระสําคัญของนโยบายน้ําที่คณะรัฐมนตรีแถลงตอรัฐสภา
ในชวงแผนพัฒนาฯ ฉบับนี้มีรัฐบาลเพียงคณะเดียวคือ รัฐบาลคณะที่ 55 ซึ่งมี
พ.ต.ท ทักษิณ ชินวัตร เปนนายกรัฐมนตรี (1 ต.ค. 2544 – 19 ก.ย. 2549) 1)

“สนับสนุนใหชุมชนจัดทําฝายน้ําลนและฝายชะลอความชุมชื้นหรือฝายแมวตาม
แนวพระราชดําริ การเขาถึงและใชประโยชนจากความหลากหลายทางชีวภาพอยางยั่งยืนและเปนธรรม
รัฐบาลจะลงทุนเพื่อการพัฒนาแหลงน้ําอยางเปนระบบตามลักษณะกายภาพของลุมน้ําตั้งแตการพัฒนาแหลง
ตนน้ํา กลางน้ํา และการกระจายการใชประโยชนอยางมีประสิทธิภาพและทั่วถึง

ดานมลภาวะ รัฐบาลจะเรงรัดการควบคุมมลพิษจากกาซ ขยะ น้ําเสีย กลิ่นและ
เสียงที่เกิดจากการผลิตและบริโภค โดยเรงรัดการสรางระบบบําบัดน้ําเสียที่เกิดขึ้นจากสังคมเมืองและการ
ผลิตในภาคเกษตรและอุตสาหกรรม”
นโยบายที่คณะรัฐมนตรีแถลงตอรัฐสภา มีความสอดคลองกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจ

และสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 9 ในเรื่องการพัฒนาแหลงน้ํา การใชน้ํามีประสิทธิภาพอยางยั่งยืนและเปนธรรม
อยางไรก็ตามนโยบายดังกลาวนี้ไมครอบคลุมในเรื่องของการมีสวนรวมของชุมชนและประชาชน

-------------------------------------------
1) พ.ต.ท ทักษิณ ชินวัตร ดํารงตําแหนงนายกรัฐมนตรี ในชวงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 8 ตั้งแตวันที่ 9 กุมภาพันธ 2544 ถึง
วันที่ 30 กันยายน 2544 ซึ่งเปนรัฐบาลคณะที่ 54 ในชวงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 9 ตั้งแตวันที่ 1 ตุลาคม 2544 – 19
กันยายน 2549 ซึ่งเปนรัฐบาลคณะที่ 55 นโยบายนี้แถลงตอรัฐสภา เมื่อวันที่ 23 มีนาคม 2548