Page 32 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

3.3.4 ผลของการที่ลูกหนี้ผิดนัด
3.3.4.1 ลูกหนี้ต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทน

มาตรา 215 “เมื่อลูกหนี้ไม่ช าระหนี้ให้ต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ไซร้ เจ้าหนี้
จะเรียกเอาค่าสินไหมทดแทนเพื่อความเสียหายอันเกิดแต่การนั้นก็ได้”
การผิดนัดมิใช่เหตุเรียกค่าสินไหมทดแทน เพียงไม่ชําระให้ต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่ง
มูลหนี้ก็เรียกให้ชําระหนี้ได้แล้ว

3.3.4.2 เจ้าหนี้บอกปัดไม่รับช าระหนี้ได้
มาตรา 216 “ถ้าโดยเหตุผิดนัด การช าระหนี้กลายเป็นอันไร้ประโยชน์แก่เจ้าหนี้ เจ้าหนี้จะบอก
ปัดไม่รับช าระหนี้และจะเรียกเอาค่าสินไหมทดแทนเพื่อการไม่ช าระหนี้ก็ได้”

การชําระหนี้ของลูกหนี้กลายเป็นอันไร้ประโยชน์ เจ้าหนี้มีสิทธิไม่รับชําระหนี้ได้ แต่หากยังคง
9
เป็นประโยชน์อยู่ เจ้าหนี้ต้องรับชําระหนี้ และเรียกค่าเสียหายอันเกิดจากการชําระหนี้ล่าช้า (ถ้ามี)

3.3.4.3 ลูกหนี้ต้องรับผิดชอบเพิ่มขึ้น

มาตรา 217 “ลูกหนี้ต้องรับผิดชอบในความเสียหายบรรดาที่เกิดแต่ความประมาทเลินเล่อใน
ระหว่างเวลาที่ตนผิดนัด ทั้งจะต้องรับผิดชอบในการที่การช าระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะอุบัติเหตุอัน
เกิดขึ้นในระหว่างเวลาที่ผิดนัดด้วย เว้นแต่ความเสียหายนั้น ถึงแม้ว่าตนจะได้ช าระหนี้ทันเวลาก าหนดก็

คงจะต้องเดิมีอยู่นั่นเอง”
(1) กรณี ลูกหนี้ (หรือบุคคลตามมาตรา 220) กระทําโดยประมาทเลินเล่อให้เจ้าหนี้ได้รับความ
เสียหาย
(2) กรณีการชําระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัย ต่างจากกรณีมาตรา 218 ลูกหนี้ต้องรับผิดชดใช้
ค่าสินไหมทดแทน ไม่อาจนํามาตรา 217 ตอนท้ายมาอ้างไม่รับผิดได้

คําถาม นาย ก ยืมรถนาย ข กําหนดส่งคืน 20 มิ.ย. นาย ก ไม่ส่งคืนตามกําหนด
1. นาย ก ผิดนัดหรือไม่
2. ต่อมา 21 มิ.ย. ไฟไหม้ย่านพักอาศัยของนาย ก ทําให้ไหม้รถคันดังกล่าวด้วย นาย ก ปูองกัน

ไม่ทัน นาย ก ต้องรับผิดอย่างไร
3. หากบ้านนาย ข ไหม้ด้วยทั้งหลัง กรณีจะเป็นอย่างไร
4. ถ้าไฟไหม้วันที่ 19 มิ.ย. กรณีจะเป็นอย่างไร
คําตอบ ..................................................................

3.3.4.4 หนี้เงินต้องเสียดอกเบี้ย
มาตรา 224 “หนี้เงินนั้น ท่านให้คิดดอกเบี้ยในระหว่างเวลาผิดนัดร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปี ถ้าเจ้าหนี้
อาจจะเรียกดอกเบี้ยได้สูงกว่านั้นโดยอาศัยเหตุอย่างอื่นอันชอบด้วยกฎหมาย ก็ให้คงส่งดอกเบี้ยต่อไป

ตามนั้น
ท่านห้ามมิให้คิดดอกเบี้ยซ้อนดอกเบี้ยในระหว่างผิดนัด
การพิสูจน์ค่าเสียหายอย่างอื่นนอกกว่านั้น ท่านอนุญาตให้พิสูจน์ได้”

9
ซึ่งจะต่างจากกรณีมาตรา 388 ซึ่งถือ “เวลา” เป็นสําคัญ เจ้าหนี้บอกเลิกสัญญาได้ทันที จากนั้น ย่อมไม่มีหนี้ผูกพัน
กัน ต่อมา หากลูกหนี้ขอปฏิบัติการชําระหนี้ เจ้าหนี้ปฏิเสธไม่รับชําระหนีได้โดยไม่ต้องพิจารณาตามมาตรา 216

32