Page 147 -
P. 147
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
8 Seed and Seedling
เมล็ดและต้นกล้า
เมล็ด (seed)
เมล็ด (seed) คือออวุลที่เจริญเติบโตเต็มที่แล้วหลังจากการปฎิสนธิ ประกอบด้วยส่วนส าคัญ 3
ส่วน ได้แก่ เปลือกหรือเยื่อหุ้มเมล็ด (seed coat หรือ testa) เอ็มบริโอ (embryo) และ เอนโด
สเปิร์ม (endosperm) เมล็ดเป็นส่วนที่มีความส าคัญที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับอวัยวะส่วนอื่นๆ ของพืช
เนื่องจากเมล็ดเป็นส่วนที่จะท าให้พืชด ารงพืชพรรณไว้ ท าให้พืชมีดอกมีการกระจายพันธุ์ไปได้
เมล็ดของพืชแต่ละชนิดมีความแตกต่างกันในด้าน รูปร่าง ขนาด และ สี แต่โครงสร้างหลัก
ประกอบด้วยส่วนต่างๆ ที่ส าคัญเหมือนกัน
โครงสร้างของเมล็ด
โครงสร้างของเมล็ดประกอบด้วยส่วนที่ส าคัญ ดังนี้ (ภาพที่ 8.1)
1. เปลือกหรือเยื่อหุ้มเมล็ด (seed coat หรือ testa) เมื่อส่วนของออวุลได้รับการปฎิสนธิและ
พัฒนาไปเป็นเมล็ดนั้น ส่วนที่ห่อหุ้มออวุลที่เรียกว่า integument จะพัฒนาเป็นเปลือกหรือเยื่อหุ้มเมล็ด
ท าหน้าที่ห่อหุ้มและป้องกันโครงสร้างที่อยู่ภายในเมล็ดไว้
ภาพที่ 8.1 ส่วนประกอบที่ส าคัญของเมล็ด
เปลือกหุ้มเมล็ดของพืชแต่ละชนิดมีการเจริญและพัฒนาแตกต่างกัน โดย integument จะ
ประกอบด้วยเซลล์ที่เรียงตัวกันอยู่เป็นชั้น 2 ชั้น เซลล์ชั้นนอก หรือ outer integument จะเจริญเป็น
รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ