Page 142 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

136
โครสร้างพืช

ผลยังสามารถจ าแนกออกตามลักษณะของ pericarp และ การแพร่กระจายของเมล็ด ได้เป็น

1 ผลสด (freshy fruit) เป็นผลที่เมื่อเจริญเต็มที่แล้ว pericarp มีลักษณะอ่อนนุ่มและสด
ซึ่งสามารถจ าแนกออกเป็น (ภาพที่ 7.7)

1) Drupe เป็นผลสดที่ pericarp แยกออกเป็น 3 ส่วนชัดเจน มีเมล็ดอยู่ภายในเพียง 1
เมล็ด ห่อหุ้มด้วย endocarp ที่แข็งเรียกว่า stony endocarp ส่วนของ mesocarp อ่อนนุ่มบริโภคได้

โดยทั่วไปพัฒนามาจากดอกที่เป็น superior ovary ที่มีเพียง 1 ออวุล ผลประเภทนี้ เช่น พุทรา มะม่วง
มะกอก เชอรี่ และมะพร้าว

2) Berry เป็นผลสดที่มี pericarp อ่อนนุ่ม ส่วนของ mesocarp และ endocarp รวมกัน

หรือแยกออกจากกันไม่ชัดเจน ผลประเภทนี้พัฒนามาจาก compound pistil ชนิด symcarpous ภายใน
มีเมล็ดมากกว่า 1 เมล็ด เช่น มะเขือเทศ มะเขือ พริก องุ่น และกล้วย

3) Pepo เป็นผลสดชนิดที่มี exocarp แข็งและเหนียว เจริญมาจากส่วนของฐานรองดอกที่

เชื่อมรวมกับ exocarp เกิดจากดอกที่มีรังไข่แบบ inferior ovary ส่วนของ mesocarp และ endocarp
อ่อนนุ่ม เช่น ฟัก แฟง แตง บวบ น้ าเต้า และแตงโม เป็นต้น

4) Hesperidium เป็นผลสดชนิดที่มีลักษณะคล้ายกับ berry แต่มี exocarp ที่เหนียวและมี
ต่อมน้ ามัน และชั้นในสุด endocarp ซึ่งเจริญมาจากส่วนในสุดของ ovary wall จะเปลี่ยนแปลงเป็นถุง

ส าหรับเก็บ เรียกว่า juice sac ซึ่งมีผนังเป็นเยื่อบางๆ กั้น ท าให้มีปริมาณน้ าในผลจ านวนมาก ผลมี
เมล็ดจ านวนมาก เช่น ส้ม และมะนาว เป็นต้น

5) Pome เป็นผลสดชนิดที่ percarp อยู่ภายในส่วนที่เจริญมาจากฐานรองดอกที่หนา

สามารถบริโภคได้ และผลเจริญมาจากรังไข่ (inferior ovary) floral tube เชื่อมติด เช่น ชมพู่ แอปเปิล
และแพร์ เป็นต้น

6) Aril เป็นผลสดที่มีส่วนใช้บริโภคได้เรียกว่า aril ซึ่งเจริญมาจากส่วนของเมล็ดที่เจริญ

ออกมาหุ้มเมล็ดไว้ (outgrowth of seed) มี pericarp ด้านนอก เช่น เงาะ ล าใย ลางสาด โดยเงาะส่วน
เนื้อ ที่รับประทานเจริญมาจาก ส่วนนอกของออวุล ที่เรียกว่า outer integument

นักพฤกษศาสตร์บางท่านจ าแนกผลที่เกิดจากส่วนอื่นๆ ที่ไม่ใช่รังไข่ว่าเป็น accessory fruits

รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ