Page 139 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

133
เมล็ดและต้นกล้า

ซึ่งผลเกิดจาก inferior ovary ส่วนของเปลือกเป็นผนังของฐานรองดอก และ pericarp คือส่วนที่อยู่ถัด

เข้าไปที่เชื่อมรวมกันจนยากที่จะแยกออกจากกัน และบางชนิด เช่น แอปเปิล และ สาลี ฐานรองดอกมี
ความหนามากจนเป็นเนื้อที่สามารถน ามาบริโภคได้ (ภาพที่ 7.3) ขณะที่ pericarp คือส่วนที่อยู่ข้างในมี

ลักษณะเป็นเยื่อคล้ายกระดูกที่เรียกว่า ไส้ และเรียกผลชนิดนี้ว่า pseudocarp ส าหรับในธัญญพืช ผลมี
ผนังบางมากจนติดแน่นกับเปลือกหุ้มเมล็ด ท าให้เห็นส่วนของผลและเมล็ดเป็นเนื้อเดียวกัน ดังนั้น แต่

ละเมล็ดก็คือผลนั่นเอง ผลชนิดนี้มีชื่อเรียกว่า caryopsis หรือ grain เช่น เมล็ด (ผล) ของข้าว ข้าวโพด
ข้าวฟ่าง และอ้อย เป็นต้น และใน 1 ฝักของข้าวโพดจึงมาจากผลจ านวนมากที่มารวมกัน

ภาพที่ 7.3 ฐานรองดอกที่ติดมากับเนื้อผลของสาลี่ มีลักษณะเป็นเนื้อหนาบริโภคได้

ชนิดของผล

ผลแบ่งออกได้หลายชนิด ขึ้นอยู่กับลักษณะที่น ามาจ าแนก เช่น พิจารณาจากการพัฒนาของ

เกสรเพศเมีย จ านวน carpel ในรังไข่ และลักษณะความอ่อนนุ่มของ pericarp และ การแพร่กระจายของ
เมล็ด จากลักษณะจากการพัฒนาของเกสรเพศเมีย จ านวน carpel ในรังไข่ สามารถจ าแนกชนิดของ

ผลได้เป็น

1. ผลเดี่ยว (simple fruit) เป็นผลที่เจริญมาจากดอกเดี่ยว (single flower) โดยรังไข่อาจ
เป็นแบบ superior ovary หรือ inferior ovary ก็ได้ รังไข่อาจประกอบด้วย 1 carpel เป็น simple pistil

เช่น ถั่ว หรือหลาย carpel ที่เป็น compound pistil โดย carpel จะเชื่อมติดกันแบบ syncarpous pistil
เช่น แตงกวา ส้ม และ ทุเรียน (ภาพที่ 7.4)

รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ