Page 140 -
P. 140
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
134
โครสร้างพืช
ข
ก
ภาพที่ 7.4 ผลเดี่ยวที่พัฒนามาจากรังไข่ ของดอกเดี่ยวที่ carpel เป็น simple pistil (ก) และ
syncarpous pistil (ข)
2. ผลกลุ่ม (aggregate fruit) เป็นผลที่เกิดจากดอกเดี่ยวที่มีหลาย carpel (compound
pistil) แต่ละ carpel แยกกันแบบ apocarpous โดยรวมกันอยู่บนฐานของดอกเดียวกัน โดยลักษณะ
การแยกกันของ carpel นี้อาจมีบางส่วนที่ยังคงติดกันอยู่ เช่น ผนังรังไข่แต่ละอันอัดกันแน่นจนดูคล้าย
เป็นผลเดี่ยวในน้อยหน่า สตรอเบอรี่ หรืออัดแน่นโดยไม่เชื่อมติดกันในผลลูกจาก หรือแยกออกจากกัน
ทุกส่วนเป็นผลเล็กๆ อยู่บนฐานรองดอกในล าดวน จ าปี จ าปา นมแมว และกระดังงา (ภาพที่ 7.5) และ
อาจจ าแนกชนิดของผลกลุ่มที่ประกอบด้วยผลเดี่ยว เช่น ผลกลุ่มที่ประกอบจากผลเดี่ยวชนิด achene
ได้แก่ กุหลาบ และสตรอเบอรี่ และ ผลกลุ่มที่ประกอบจากผลเดี่ยวชนิด drupe ได้แก่ น้อยหน่า กระดังงา
หวาย จาก และผกากรอง
(ภาพโดย มาลี ณ นคร)
ภาพที่ 7.4 ผลกลุ่ม (aggregate fruit) ที่พัฒนามาจากรังไข่ ของดอกเดี่ยวที่ carpel เป็น apocarpous
pistil
3. ผลรวม (multiple fruit หรือ collective fruit) หมายถึงผลที่เจริญมาจากกลุ่มของรังไข่
ของช่อดอกทั้งช่อ โดยผลที่เกิดจากรังไข่เหล่านี้จะอัดแน่นเป็นผลรวมขนาดใหญ่เป็นผลเดียว และบาง
ชนิดอาจมีส่วนอื่นๆ ของดอก เช่น ฐานรองดอก กลีบเลี้ยง กลีบดอก และยอดเกสรตัวเมีย ที่เจริญมา
พร้อมรังไข่ด้วย ตัวอย่างผลรวมนี้ได้แก่ สับปะรด ขนุน ยอ สาเก มะเดื่อ และหม่อน (ภาพที่ 7.6)
รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ