Page 20 -
P. 20
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ขั้นตอนและกระบวนการวางแผนยุทธศาสตร์ 15
แกรี เดสส์เลอร์ (Gary Dessler อ้างใน อนันต์ เกตุวงศ์, 2534) ได้เสนอขั้นตอนในการ
วางแผนกลยุทธ์ 5 ขั้นตอน เช่นเดียวกับการวางแผนทั่วไป คือ
1. การกําหนดขอบเขตงานที่จะทํา
2. ทําการพยากรณ์ไปในอนาคตถึงโอกาสและอุปสรรคปัญหาที่องค์กรจะต้องเผชิญ
3. กําหนดจุดแข็งและจุดอ่อนขององค์กรทางด้านต่าง ๆ
4. พัฒนาทางเลือก
5. กําหนดวัตถุประสงค์เฉพาะเพื่อเป็นแนวทางสําหรับการวางแผนปฏิบัติการและโครงการ
หากจะกล่าวโดยสรุป การวางแผนยุทธศาสตร์หรือการวางแผนกลยุทธ์ มีขั้นตอนและ
กระบวนการหลากหลายวิธี โดยมักเริ่มต้นจากการตรวจสอบหรือการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมใน
ปัจจุบันและอนาคต 4 ด้าน ได้แก่ การเมือง เศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยี ซึ่งเป็นพลังอํานาจ
แห่งชาติที่มีความสําคัญต่อยุทธศาสตร์ชาติและส่งผลกระทบต่อองค์กร การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมก็
สามารถทําได้หลายวิธี เช่น การศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิหรือผู้เชี่ยวชาญในแต่ละด้าน
การประชุมระดมความคิดเห็น การใช้เทคนิคเดลฟาย (Delphi Technique) เป็นต้น ขั้นตอนต่อมา
คือ การกําหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมายขององค์กร หลังจากนั้นจึงทําการกําหนดยุทธศาสตร์
โดยวิธีการหรือเทคนิคที่นิยมใช้กันเรียกสั้น ๆ ว่าการวิเคราะห์แบบสวอต (SWOT Analysis)
ประกอบด้วย การวิเคราะห์จุดแข็งกับจุดอ่อนซึ่งเป็นปัจจัยภายในองค์กร และการวิเคราะห์โอกาสกับ
อุปสรรคซึ่งเป็นปัจจัยภายนอกองค์กร โดยการจัดทําเป็นตารางเมตริกซ์ตามแบบของไวฮ์ริช
(Weihrich, 1982) และทําการจับคู่ทีละคู่เพื่อคิดหายุทธศาสตร์หรือทางเลือกที่เหมาะสมที่สุด โดยจะ
ขอนําเสนอตามลําดับต่อไปจากนี้
การกําหนดยุทธศาสตร์ (Strategy Formulation)
