Page 38 -
P. 38
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
25
3.3 การกําหนดขนาดของกลุมตัวอยาง
3.3.1 เกณฑการพิจารณาขนาดของกลุมตัวอยางมีดังนี้
1) ลักษณะของประชากร ถาหากประชากรมีลักษณะเหมือนกัน เชน นักเรียน
นักศึกษาระดับเดียวกันที่มีพื้นฐานทางครอบครัวคลายกัน หรือเกษตรกรรายยอยที่มีพื้นฐาน
ทางเศรษฐกิจและสังคมคลายกัน ก็ไมจําเปนตองใชกลุมตัวอยางขนาดใหญ เพราะตัวอยางเปนตัวแทน
ของประชากรที่ดีได แตถาเปนประชากรที่มีความแตกตางกันในดานตางๆ มาก จําเปนตองใช
กลุมตัวอยางที่มีขนาดใหญ เพื่อลดความคลาดเคลื่อนจากประชากร
2) ขนาดของประชากร นักวิจัยตองกําหนดสัดสวนหรืออัตราสวนระหวางประชากร
กับขนาดของตัวอยางที่เหมาะสม ซึ่งถาหากประชากรมีจํานวนมากตัวอยางก็ควรมีจํานวนมากดวย
นอกจากเปนการเลือกตัวอยางแบบเจาะจง
3) ประเภทของการวิจัย ถาหากเปนการวิจัยเชิงทดลองที่มีการควบคุมตัวแปรไดดี
การวิจัยเชิงสหสัมพันธ และการวิจัยเชิงเปรียบเทียบเหตุและผล อาจใชตัวอยางขนาดเล็กได
4) ความเที่ยง ถาหากตองการใหการวิจัยมีความเที่ยงจะตองลดความคลาดเคลื่อน
ลงและตองใชขนาดตัวอยางที่มีขนาดใหญ
5) ทรัพยากร การวิจัยตองการทรัพยากรบุคคล เงินงบประมาณ และเวลา ดังนั้น
นักวิจัยจะตองพิจารณาวามีบุคลากรเพียงพอหรือไม มีความรูความสามารถและทักษะในเชิงวิจัยมาก
นอยเพียงใด มีเงินงบประมาณพอเพียงหรือไม รวมทั้งเวลาที่จะใชในการเก็บขอมูลจากกลุมตัวอยาง
โดยเฉพาะนักศึกษาปริญญาโทและปริญญาเอกที่ทําวิจัยเพื่อทําวิทยานิพนธ ซึ่งมีเวลาศึกษาตาม
หลักสูตรจํากัด จะตองเลือกขนาดกลุมตัวอยางที่เหมาะสมใหสามารถทําวิจัยสําเร็จได
6) เครื่องมือเก็บขอมูล เครื่องมือเก็บขอมูลมีขอจํากัดแตกตางกัน เชน การใชแบบ
สัมภาษณ หากมีกลุมตัวอยางขนาดใหญตองใชผูสัมภาษณมาก ใชเวลาสัมภาษณนาน และสิ้นเปลืองเวลา
(สิน พันธุพินิจ, 2554)
3.3.2 หลักการกําหนดขนาดของกลุมตัวอยาง
หลักเกณฑการกําหนดขนาดของกลุมตัวอยางจะชวยใหนักวิจัยตัดสินใจใชขนาดของ
กลุมตัวอยางไดถูกตอง จากนั้นจึงกําหนดขนาดของกลุมตัวอยางตามหลักการที่เหมาะสม ซึ่งสามารถ
ทําได 3 วิธี ดังนี้
1) การพิจารณาจากขนาดประชากร โดยทั่วไปหากประชากรมีขนาดเล็กหรือ
มีจํานวนนอยจะกําหนดรอยละของตัวอยางใหมีขนาดใหญ ในทางตรงขาม ถาหากประชากรมีจํานวน
มากขึ้นหรือมีฐานของจํานวนกวาง จะกําหนดรอยละของตัวอยางใหเล็กลงดังนี้ (เพ็ญแข แสงแกว,
2541)