Page 37 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

24

4.2) การเลือกตัวอยางแบบไมมีความนาจะเปน ( Non-probability Sampling)
เปนการเลือกตัวอยางเพื่อศึกษาแบบไมเปนตัวแทนของประชากรที่แทจริง เพราะประชากรทุกหนวย
ไมมีโอกาสถูกเลือกเปนตัวอยางเหมือนกับการคัดเลือกแบบความนาจะเปน นักวิจัยจะเปนผูตัดสินใจ
กําหนดลักษณะขอบเขตตัวอยางตามความเหมาะสม (สิน พันธุพินิจ, 2554) วิธีการนี้มักใชได

สะดวกและเมื่อมีเวลาจํากัดในการประเมิน หรือเปนโครงการที่มีลักษณะเปนโครงการที่ดําเนินการ
เฉพาะบางพื้นที่ ทําใหการสรุปผลทําไดเฉพาะกลุมที่ทําการประเมินเทานั้น วิธีการเลือกตัวอยางแบบ
ไมมีความนาจะเปนมี 3 วิธี ดังนี้

4.2.1) การเลือกตัวอยางแบบบังเอิญ ( Accidental Selection) เปนการเลือก
ตัวอยางในลักษณะการบังเอิญพบ เชน การประเมินโครงการสงเสริมการทองเที่ยวเมืองพัทยา

ประชากรเปนนักทองเที่ยว ซึ่งมีจํานวนไมแนนอนในแตละชวงเวลา และผูประเมินไมสามารถเลือก
ตัวอยางแบบอาศัยความนาจะเปนได เพราะการนัดหมายตัวอยางทําไดคอนขางยาก ดังนั้นกลุม
นักทองเที่ยวที่จะใหขอมูลเปนนักทองเที่ยวที่ผูประเมินพบทั่วไปไมเฉพาะเจาะจงผูใด (สุวิมล

ติรกานันท, 2550)
4.2.2) การเลือกตัวอยางแบบกําหนดจํานวน ( Quota Selection) เปนการ
เลือกตัวอยางที่กําหนดจํานวนตัวอยางแตละชั้นยอยไวชัดเจน ซึ่งการเลือกตัวอยางแบบกําหนด
จํานวนตองกําหนดสัดสวนของกลุมตัวอยางที่มีความแตกตางกันไวลวงหนา แลวจึงใชวิธีการเลือก
ตัวอยางแบบสุมอยางงายหรือแบบมีระบบ การเลือกตัวอยางแบบนี้มีประโยชนตอการศึกษาจาก

ประชากรเฉพาะกลุมหรือประชากรที่มีลักษณะพิเศษ แตก็มีขอจํากัดบางอยางเชนเดียวกับการเลือก
ตัวอยางแบบบังเอิญ กลาวคือ แมจะกําหนดจํานวนตัวอยางไวแลว แตก็ไมทราบวากลุมตัวอยางนั้น
เปนใครบาง และกลุมตัวอยางนั้นอาจใหขอมูลไมนาเชื่อถือหรือไมมีความเชื่อมั่น เชน การศึกษาขอมูล

จากชาวไทยภูเขาบางเผา เปนตน
4.2.3) การเลือกตัวอยางแบบเจาะจง (Purposive Selection) หรืออาจเรียกวา
การเลือกตัวอยางแบบตามวัตถุประสงคหรือตามความมุงหมาย เปนการเลือกตัวอยางใหสอดคลองกับ
ปญหาหรือเรื่องที่วิจัย ซึ่งขอดีของการเลือกตัวอยางแบบเจาะจงคือ นักวิจัยที่ทราบลักษณะของ

กลุมตัวอยางแลวสามารถใชความรูและทักษะการวิจัยของตนเองเลือกกลุมตัวอยางได เชน อาจารย
ที่เชี่ยวชาญการวิจัยการพัฒนาหลักสูตรระดับตางๆ ยอมสามารถตัดสินใจเลือกกลุมตัวอยางให
สอดคลองกับเรื่องที่วิจัยได ซึ่งการเลือกตัวอยางแบบนี้เปดโอกาสใหสมาชิกหรือหนวยประชากร
แตละกลุมมีโอกาสไดรับเลือก แตไมเปดโอกาสใหประชากรกลุมอื่นที่ไมสอดคลองกับเรื่องที่วิจัย

ไดรับเลือกเปนตัวแทน นอกจากนี้งานวิจัยที่ไดจากการเลือกตัวอยางแบบเจาะจงนี้ไมสามารถสรุป
อางอิงไปสูประชากรทั้งหมดได แตจะสรุปอยูเฉพาะในขอบเขตของกลุมตัวอยางเทานั้น โดยลักษณะ
ของกลุมตัวอยางขึ้นอยูกับการตัดสินของนักวิจัยและไมสามารถควบคุมได (สิน พันธุพินิจ, 2554)