Page 12 -

ิ
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
ิ
์
7
7

ประโยชน์ของไข่ผ า
ั
ประโยชน์ของไข่ผ า คุณค่าทางโภชนาการไข่ผ า สารอาหารส าคัญที่มีในไข่ผ า แนวทางการพฒนาไข่ผ า
เพอให้เป็นอาหารสุขภาพ ไข่ผ า Superfood แห่งอนาคต เป็นหนึ่งในอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง รวมถึง
ื่
เป็นแหล่งโปรตีนทางเลือกที่ส าคัญ โดยมีถึง 20-30% ของน าหนักแห้ง มีปริมาณแป้งอยู่ที่ 10-20% ไขมัน 1-5%

และเส้นใยอาหารหรือไฟเบอร์อยู่ที่ประมาณ 25% ถึงแม้ว่าปริมาณไขมันของไข่ผ าจะค่อนข้างน้อย แต่สัดส่วนของ
ิ่
ไขมันไม่อมตัวที่จ าเป็นอย่างโอเมก้า 3 มีสูงถึง 60% ของปริมาณไขมันทั งหมด นอกจากนั นยังเป็นแหล่งวิตามินที่
ส าคัญ ไม่ว่าจะเป็น วิตามิน เอ บี ซี อี โฟเลต มีแร่ธาตุหลายชนิด เช่น ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม เหล็ก สังกะสี และ

แคลเซียม ยิ่งไปกว่านั นยังมีสารพฤกษเคมี (Phytonutrients) หลายชนิด เช่น ลูทีน และ ซีแซนทีน ทั งหมดนี จึงท า
ให้ไข่ผ าเป็น Superfood ที่น่าสนใจ จากก่อนหน้าที่นิยมน ามาท าเป็นอาหารสัตว์ จนปัจจุบันก็นิยมน ามาประกอบ
์
อาหารและแปรรูปเป็นผลิตภัณฑอาหารรูปแบบต่างๆ มากมาย รวมถึงอาหารเสริม เช่น โปรตีนผง และยังได้มีการ
สร้างสรรค์เมนูจากไข่ผ าที่หลากหลายมากขึ น เช่น แกงไข่ผ า ย าไข่ผ า ไข่เจียวใส่ไข่ผ า เป็นต้น

ื่
ไข่ผ า เป็นหนึ่งในอาหารที่มีโภชนาการสูง โดยน ามาเป็นอาหารเพอใช้ในการด ารงชีวิตทั งมนุษย์และสัตว์
ตลอดจนใช้ในอุตสาหกรรมการแปรรูปด้วย ดังนี
1. จากการวิจัยพบว่า ไข่ผ าเป็นพืชที่ไม่มีการสะสมของแคลเซียมออกซาเลต ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิด

ั
นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ท าให้ไม่มีอนตรายต่อร่างกายเมื่อน ามารับประทาน ไข่ผ าเป็นที่นิยมรับประทานกันอย่าง
แพร่หลายมากทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือ นอกจากนี ไข่ผ ายังให้สารอาหารโดยเฉพาะโปรตีน
ค่อนข้างสูง มีรสชาติเหมือนผักทั่วไปไม่มีกลิ่น แต่จะยุ่งยากในขั นตอนของการล้างท าความสะอาดก่อนน ามาปรุง
อาหารเพราะเป็นพืชน า สามารถปรุงอาหารได้ทั งอาหารคาวและหวาน

2. เป็นแหล่งโปรตีนในอาหารสัตว์ทั งสัตว์บกและสัตว์น า โดยผสมเป็นส่วนผสมหลักในอาหารหรือโปรย
ื
ให้กินสดเป็นอาหารส าหรับสัตว์เลี ยง เช่น หมู เป็ด รวมทั งใช้เลี ยงปลากินพช เช่น ปลานิล ปลาตะเพยน ปลา
ี
ทับทิม เนื่องจากไข่ผ ามีโปรตีนสูงถึงร้อยละ 6.8-45 จึงจัดเป็นพืชที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง
3. ไข่ผ ามีสารออกซิเดชัน ที่อยู่ในรูปของบีแคโรทีนและกรด Lindeie acid พบในไข่ผ าร้อยละ 56 ของ

น าหนักเปียก ปริมาณร้อยละ 80 ของน าหนักแห้ง ช่วยในการป้องกะนโรคมะเร็งและโรคหัวใจ
4. ไข่ผ าช่วยดูดซับสารอาหารจากน าเสีย เนื่องจากเป็นพืชน า
5. ไข่ผ าเป็นวัตถุดิบหลักในอุตสาหกรรม เช่น การผลิตแอลอฮอล์และพลาสติก
6. ไข่ผ าเป็นแหล่งรงควัตถุแคโรทีนอยด์ ที่ใช้ในการปรับปรุงคุณภาพของสีในปลา ให้มีสีสันสวยงาม สีตัว

ปลาจะมันวาว

คุณค่าทางโภชนาการของไข่ผ า การเพิ่มโภชนาการ

ความรู้ด้านโภชนาการของไข่ผ า ยังไม่เป็นที่ทราบแพร่หลายในกลุ่มบุคคลทั่วไปมากนัก แต่จะพบเฉพาะ
กลุ่มที่มีความรู้ที่เกี่ยวข้องหรือผู้ที่ให้ความสนใจเฉพาะทาง โดยพบว่าไข่ผ าเป็นพชที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง มี
ื
สารอาหารโปรตีนที่พบมากกว่าโปรตีนในเนื อสัตว์และโปรตีนในถั่วเหลือง ดังตารางที่ 1