Page 75 -
P. 75
์
ิ
ื
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
73
จะเคลื่อนตัวผ่านส่วนของล าไส้เล็กตอนปลาย (Ileum) คาร์โบไฮเดรตเมื่อเคลื่อนตัวเข้าสู่ล าไส้เล็ก เซล
ที่ผนังล าไส้เล็กและเซลของตับอ่อนจะผลิตและหลั่งเอนไซม์ที่ส าคัญที่การย่อยเฉพาะคาร์โบไฮเดรตใน
ส่วนที่ไม่เป็นโครงสร้างเท่านั้น เช่น เอนไซม์อะไมเลส มอสเตส โอลิโกไกลโคซิเดส (Oligo - 1, 6
glycosidase) เพื่อท าหน้าที่ย่อยคาร์โบไฮเดรตที่ไม่เป็นโครงสร้าง เช่น แป้งและน้ าตาลได้ผลผลิตคือ
น้ าตาลกลูโคส แต่กลุ่มคาร์โบไฮเดรตที่เป็นโครงสร้าง เช่น เซลล์ลูโลสและเฮมิเซลล์ลูโลสไม่สามารถถูก
ย่อยได้ในล าไส้เล็ก คาร์โบไฮเดรตที่เป็นโครงสร้างจึงผ่านเข้าไปในล าไส้ใหญ่และถูกย่อยโดยอาศัย
เอนไซม์จากจุลินทรีย์ที่อาศัยอยู่ที่ล าไส้ใหญ่ โดยเฉพาะที่ส่วนของไส้ติ่ง(Caecum) ผลผลิตที่ได้จาการ
ย่อยจะคล้ายกับผลผลิตที่เกิดขึ้นในกระเพาะรูเมน เช่น กรดอะเซทติก กรดโปรไปโอนิกและกรดบิวที
ริก เป็นต้น โดยสัดส่วนของกรดไขมันที่ระเหยได้ง่ายแต่ละชนิดจะแตกต่างกันไป ขึ้นกับชนิดหรือ
ประเภทของคาร์โบไฮเดรตที่ผ่านเข้าไปในล าไส้ใหญ่ ถ้ามีคาร์โบไฮเดรตที่ไม่เป็นโครงสร้างมากสัดส่วน
็
ของกรดโปรไปโอนิกจะสูง ปริมาณการย่อยคาร์โบไฮเดรตที่เปนโครงสร้างของพืชจะมากหรือน้อยขึ้นกับ
ปัจจัยต่างๆ เช่น อายุของพืช ปริมาณของอาหารหยาบและอาหารข้นที่กินหรือการแปรรูปอาหารที่กิน
เป็นต้น
น้ าตาลกลูโคสซึ่งเป็นผลผลิตจากการย่อยแป้งและน้ าตาล โดยเอนไซม์จากล าไส้เล็กและตับ
อ่อน สามารถดูดซึมผ่านผนังล าไส้ เพื่อไปใช้ประโยชน์ต่อร่างกายได้โดยตรง นอกจากจะพบกลูโคสที่
เป็นผลผลิตจากการย่อยแป้งและน้ าตาลในล าไส้เล็กแล้ว ยังพบว่ามีกรดไขมันที่ระเหยได้ง่ายที่ผลิตจาก
จุลินทรีย์บางชนิดที่อาศัยอยู่บริเวณส่วนปลายของล าไส้เล็กที่ต่อกับล าไส้ใหญ่ด้วย โดยจุลินทรีย์สามารถ
ใช้แป้งที่ไม่ได้ถูกย่อยโดยเอนไซม์จากล าไส้เล็กและตับอ่อนและสังเคราะห์เป็นกรดไขมันที่ระเหยได้ง่าย
ได้ เนื่องจากเอนไซม์ชนิดต่างๆ ที่ผลิตจากล าไส้เล็กและตับอ่อน มีคุณสมบัติและประสิทธิภาพในการ
ย่อยคาร์โบไฮเดรตแตกต่างกันไป โดยจะท างานอย่างมีประสิทธิภาพเมื่ออยู่ในสภาพที่เหมาะสม
เท่านั้น เช่น เอนไซม์อะไมเลสจากตับอ่อนจะย่อยแป้งได้อย่างมีประสิทธิภาพเมื่อสภาพแวดล้อมมีความ
เป็นกรด-ด่าง (pH) ประมาณ 6.9 ส่วนเอนไซม์มอลเตสจะท างานได้เมื่อสภาพ pH อยู่ระหว่าง 6.8-
7.0 การที่เอนไซม์แต่ละชนิดท างานอย่างมีประสิทธิภาพแตกต่างกันไป จึงมีผลให้คาร์โบไฮเดรตที่ผ่าน
เข้ามาในล าไส้เล็กไม่สามารถถูกย่อยได้ทั้งหมด
การย่อยคาร์โบไฮเดรตในล าไส้ใหญ่
คาร์โบไฮเดรตที่ไม่ได้ถูกย่อยในกระเพาะรูเมนและในล าไส้เล็ก จะถูกส่งผ่านเข้าไปในล าไส้
ใหญ่ ซึ่งเป็นส่วนสุดท้ายของระบบทางเดินอาหารที่มีความจุประมาณ 20% ของกระเพาะรูเมน อาหาร
จะพักอยู่ในล าไส้ใหญ่ประมาณ 10-29 ชั่วโมง การย่อยคาร์โบไฮเดรตที่ไม่ใช่โครงสร้างและ
คาร์โบไฮเดรตที่ไม่เป็นโครงสร้างที่ผ่านเข้ามาในล าไส้ใหญ่ จะใช้เอนไซม์จากจุลินทรีย์ประเภทไม่ต้องการ
อากาศ แป้งที่ส่งผ่านเข้ามาในส่วนของล าไส้จะเป็นอาหารแหล่งพลังงานที่ดีของจุลินทรีย์ ท าให้
บทที่ 2 สารอาหารและเมตาบอลิซึมในร่างกายสัตว์