Page 13 -
P. 13
ิ
ื
ิ
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
์
11
ต้องการน้ าประมาณ 2 เท่าของปริมาณอาหารที่กิน โคและกระบือมีความต้องการน้ าประมาณ 1-6.5 เท่า
ส่วนในแกะและสัตว์ปีกจะมีความต้องการน้ าน้อยกว่า
น้ าสามารถจ าแนกได้เป็น 2 ประเภท คือ
1. น้ าในรูปอิสระ (Free water)
เป็นน้ าที่มีสารอื่นๆ ละลายอยู่หรือแขวนลอยอยู่ น้ าชนิดนี้จะอยู่รอบๆเซลล์หรือยู่ภายในเซลล์
น้ าในรูปอิสระเป็นน้ าส่วนใหญ่ที่พบในอาหารและสามารถแยกออกจากองค์ประกอบอื่นๆ ของอาหารได้
ง่าย เช่น การระเหยจากการอบแห้ง การสกัดหรือคั้นออกจากอาหารได้ง่าย น้ าชนิดนี้มีผลต่อความสด
ของอาหารและมีผลต่อการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ในอาหาร
2. น้ าที่เกาะเกี่ยวกับสารอื่น (Bound water)
เป็นน้ าส่วนที่เกาะอยู่กับโครงสร้างของสารอื่นหรือส่วนประกอบอื่นในอาหารด้วยพันธะทางเคมี
หรือเป็นน้ าที่รวมอยู่ในผลึก น้ าชนิดนี้ไม่สามารถเป็นตัวท าละลายของสารอาหารอื่นและมีความ
หนาแน่นมากกว่าน้ าอิสระ น้ าชนิดนี้อาจแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่
2.1 Monolayer หรือ Molcular layer น้ าชนิดนี้เป็นน้ าที่อยู่ในโครงสร้างของเนื้อเยื่อ
อาหาร โดยเกาะติดกับอาหารเป็นส่วนแรกด้วยพันธะที่แข็งแรงมาก จนไม่สามารถก าจัดออกด้วยความ
ร้อนปกติ น้ าส่วนนี้ไม่เกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาเคมีต่างๆ ไม่ละลายสารอาหารอื่นและไม่เปลี่ยนสถานะเป็น
ของแข็ง แต่เป็นน้ าที่จุลินทรีย์สามารถน าไปใช้ประโยชน์ได้
2.2 Multilayer หรือ Multimolcular layer เป็นน้ าในอาหารที่เกาะอยู่กับน้ าส่วนแรก
มีคุณสมบัติเป็นตัวกระจายสารอาหารอื่นได้ ท าให้มีผลต่อความดันไอของอาหาร แต่เป็นน้ าที่จุลินทรีย์ยัง
ไม่สามารถน าไปใช้ได ้
2.3 Capillary water เป็นน้ าที่เกาะติดอยู่กับน้ าในข้อที่ 2.2 อย่างหลวมๆ จุลินทรีย์บาง
ชนิดที่ต้องการความชื้นต่ าสามารถน าไปใช้ประโยชน์ได้และมีส่วนเกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาเคมีบางชนิด เช่น
ปฏิกิริยาเมลลาร์ด เป็นต้น
จากการวิจัยของ Marín-Flamand et al. (2014) ศึกษาสมรรถภาพการผลิตของไก่เนื้อที่
ได้กินน้ าเปรียบเทียบกับไก่เนื้อที่กินน้ าผสมกรดอินทรีย์ชนิดต่างๆ ผลการทดลองพบว่าการที่ไก่เนื้อกิน
น้ าที่ผสมกรดแอสคอร์บิก:กรดซิตริก:กรดมาลิก ในอัตราส่วน 36:60:5 โดยผสมกรดอินทรีย์ในน้ ากินของ
บทที่ 1 บทบาทและความส าคัญของอาหารสัตว์ต่อการผลิตปศุสัตว์
