Page 58 -
P. 58
์
ิ
ื
ิ
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
การเปนปฏิปกษทางออม
การสงเสริมการเติบโตของพืช
การสงเสริมการเติบโตและความแข็งแรงของพืชนับเปนกิจกรรมที่สำคัญของกลุมจุลินทรีย
ปฏิปกษรวมทั้งยีสตปฏิปกษในการควบคุมทางชีวภาพ เพิ่มสารอาหารพืช เพิ่มความทนตอความเคน
หรือทำใหพืชมีสุขภาพดีขึ้น สงเสริมใหพืชตานทานตอการเขาทำลายของเชื้อกอโรคพืชโดยใช
หลักการเกี่ยวกับการใชสารอาหารของพืช คือ หากพืชสามารถใชสารอาหารไดเต็มศักยภาพ หรือ บทที่ 2
เจริญอยูในสภาพที่เหมาะสมหรือสมบูรณจะทำใหพืชจะมีความแข็งแรง มีจุลินทรียหลายชนิดทีเมื่อ
่
อยูรวมกับพืชแลวสามารถสงเสริมการเติบโตของพืชไดดี จุลินทรียเหลานั้นอาจไดรับประโยชนจาก
การอยูอาศัยกับผิวพืชดวย (Vacheron et al. 2013) จุลินทรียกลุมที่สงเสริมการใชสารอาหารของพืช
ไดแก จุลินทรียที่สังเคราะหฮอรโมนพืช เชน กลุมออกซินชนิดกรดอินโดล-3-แอซีติก (indole-3-
acetic acid, IAA) กลุมจิบเบอเรลลิน (gibberellin) ไซโตไคนิน (cytokinin) เอธิลีน (ethylene) ฮอรโมน
พืชจะกระตุนการแบงเซลลและขยายขนาดของเซลลทําใหพืชเติบโตเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ยีสตบางชนิด
สามารถละลายฟอสเฟต (phosphate solubilization) โดยสรางเอนไซมหรือกรดอินทรียบางชนิด เชน
กรดแลกติก (lactic acid) กรดซิตริก (citric acid) กรดคีโทกลูโคนิก (ketogluconic acid) กรดมาลิก
(malic acid) กรดออกซาลิก (malic acid) กรดทารทาริก (tartaric acid) กรดซักซินิก (succinic acid)
ออกมายอยฟอสเฟตที่ตกตะกอนในดินทำใหพืชนำไปใชประโยชนได ยีสตที่ละลายฟอสเฟต เชน
Torulaspora globosa DMKU-RP31 (Nutaratat et al. 2014)
การแขงขันเพื่อสารอาหารและพื้นที ่
การเจริญของเชื้อกอโรคพืชขึ้นอยูกับสารอาหาร บางชนิดใชอาหารเฉพาะจากเซลลของ
พืชอาศัยโดยไมใชอาหารจากแหลงภายนอกเมื่ออยูในสภาพแวดลอมนอกพืชอาศัย เชื้อกอโรคพืช
ชนิดนี้เรียกวา เชื้อกอโรคพืชชนิดไบโอโทรฟ (biotrophic plant pathogen) ในขณะเชื้อกอโรคพืชสวน
ใหญไดอาหารจากวิธีที่จำเพาะนอยกวาโดยการยอยสลายสารอินทรียจากพืช ซึ่งเรียกวา
เชื้อกอโรคพืชชนิดนีโครโทรฟ (necrotrophic plant pathogen) โดยเชื้อกอโรคฆาและตามดวยการ
บุกรุกเนื้อเยื่อของพืชอาศัยและใชสารอาหารที่มีในเยื่อที่ตายสำหรับการเจริญ เมื่อเนื้อเยื่อพืชตาย
จุลินทรียอื่นที่ไมไดเปนสาเหตุโรคสามารถเขาไปอาศัยในเยื่อที่ตายแลวนั้น ดังนั้นจึงเกิดการแขงขัน
ระหวางจุลินทรียกอโรคและจุลินทรียอื่นเพื่อสารอาหารและพื้นที่ขึ้นได (Köhl et al. 2019) ดังนั้น
จุลินทรียที่มีการแขงขันสูงจึงเปนตัวเลือกที่มีศักยภาพสำหรับการควบคุมทางชีวภาพที่ใชกลไกการ
แขงขันเพื่อสารอาหารและพื้นที่ ในการควบคุมทางชีวภาพความรูโดยละเอียดเกี่ยวกับระบาดวิทยา
การประยุกตใชยีสตเพื่อการเกษตรและอุตสาหกรรมยุคใหม 49