Page 53 -

ิ
ิ
ิ
์
ื
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

RP25 ในการยับยั้งการเจริญของรา Rhizoctonia solani ซึ่งเปนสาเหตุโรคกาบใบแหงของขาว (Into et

al. 2020)

โปรทีเอส เปนเอนซที่มีความสำคัญในราที่เปนสาเหตุโรคแมลง และปรสิตของรา

(mycoparasite) แตมีการศึกษานอยในยีสตปฏิปกษที่ใชควบคุมทางชีวภาพ เนื่องจากการสราง

โปรทีเอสจะตรวจพบในชวงหลัง ๆ ของการเจริญ เชน หลังจาก 6-8 วันเมื่อเลี้ยง Candida oleophila

บทที่ 2 ในอาหารที่อุดมสมบูรณ โดยสันนิฐานวามีบทบาทนอยในกิจกรรมการควบคุมทางชีวภาพ
(Freimoser et al. 2019) ยีสตที่สรางโปรทีเอส เชน M. pulcherrima, O. methanolica, Sac. Schoenii,

W. anomalus (Junker et al. 2019; Pretscher et al. 2018)

สารประกอบอินทรียระเหยงาย เปนสารที่มีน้ำหนักโมเลกุลต่ำ (มักต่ำกวา 300

ดาลตัน) มีความสามารถในการละลายต่ำ และความดันไอสูง ไดแก ไฮโดรคารบอน แอลกอฮอล

ไทโอแอลกอฮอล (thioalcohol) อัลดีไฮด (aldehyde) ไทโอเอสเทอร (thioester) ไซโคลเฮกเซน

(cyclohexane) สารประกอบเฮทเทอโรไซคลิก (heterocyclic compound) อนุพันธของฟนอล เบนซีน

(Morath et al. 2012; Freimoser et al. 2019) องคประกอบเคมีของสวนผสมของสารระเหยแตละ

ชนิด ที่เรียกวา โวลาไทโลม (volatilome) อาจเปลี่ยนแปลงไปขึ้นอยูกับยีสตที่ผลิต เชื้อกอโรคที่ไปเปน

ปฏิปกษ และระบบนิเวศยอย ๆ (Parafati et al. 2017a) การผลิตสารอินทรียระเหยงายที่มีกิจกรรม

ตานจุลินทรีย (antimicrobial activity) ของยีสตถือวาเปนสารรมทางชีวภาพ (biofumigant) ในอุดมคติ

เพราะสามารถกระจายตัวไดในอากาศเมื่ออยูในภาวะปกติ ทำใหไมตองการการสัมผัสทางกายภาพ

ระหวางยีสตปฏิปกษและรากอโรคพืช (Spadaro and Droby 2016) อยางไรก็ตามเมื่อเทียบกับ

ราเสนใยพบวายีสตผลิตไดนอยกวา และผลิตสารไดไมกี่ชนิด ยีสตปฏิปกษหลายชนิดผลิต

สารประกอบอินทรียระเหยงายและไดรับการเสนอวามีบทบาทสำคัญในการควบคุมทางชีวภาพของ

รากอโรคพืชหลังเก็บเกี่ยวในสภาพที่มีการถายเทอากาศดี (Zhang et al. 2020) Contarino et al.

(2019) รายงานวาอินทรียระเหยงายที่ปลอยจากยีสตปฏิปกษสวนใหญเปนพวก เอทิลแอลกอฮอล

(ethyl alcohol) ฟนิลเอทิลแอลกอฮอล (phenylethyl alcohol), 3-เมทิล-1-บิวทานอล (3-methyl-1-

butanol) เอทิล-แอซิเทต (ethyl acetate) และไอโซเอมิลแอซิเทต (isoamyl acetate) อยางไรก็ตามมี

รายงานวาสารประกอบอินทรียระเหยงายที่ผลิตโดยรา Muscodor albus ทำใหดีเอ็นเอเสียหายและ

เปนพิษตอเซลลของแบคทีเรีย แสดงวาสารประกอบอินทรียระเหยงายบางชนิดอาจมีความเปนพิษ

(Alpha et al. 2015) ดังนั้นควรตองประเมินความปลอดภัยของการใชสารประกอบอินทรียระเหยงาย

ในการศึกษาดวย (Zhang et al. 2020)

สารประกอบอินทรียระเหยงายที่ผลิตโดย Aureobasidium pullulans ซึ่งเปนราคลายยีสต

2 สายพันธุ คือ สายพันธุ L1 และสายพันธุ L8 พบวามีประสิทธิภาพลดการเจริญและการเกิด

44 กลไกการควบคุมทางชีวภาพของยีสตปฏิปกษและการใชยีสตปฏิปกษในเชิงพาณิชย