Page 29 -

ื
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
์
ิ

การใชหลังการเก็บเกี่ยว

สำหรับวิธีการนี้การใชจุลินทรียปฏิปกษอาจจะทำโดยการพนละออง (spray) และแชใน

เซลแขวนลอย วิธีการประสบความสำเร็จในการควบคุมมากกวาการใชกอนการเก็บเกี่ยว มักทำให
บทที่ 1 การเสียเนื่องจากราลดลงอยางมาก การศึกษาการใชหลังการเก็บเกี่ยวแสดงวาการใชจุลินทรีย

ปฏิปกษภายนอกเปนแนวทางที่เหมาะสมและเชื่อถือไดสำหรับการจัดการโรคที่มีสาเหตุจากราในชวง

หลังการเก็บเกี่ยว (Dukare et al. 2018)

การปรับปรุงประสิทธิภาพการควบคุมทางชีวภาพของโรคหลังเก็บเกี่ยว

การใชจุลินทรียปฏิปกษเพื่อควบคุมโรคหลังเก็บเกี่ยวอยางเดียวมักไมเพียงพอที่จะทำให

สามารถควบคุมโรคหลังการเก็บเกี่ยวไดผลดี (ลดการเกิดโรคสูงกวา 95 เปอรเซ็นต) อยาง

สม่ำเสมอ นอกจากนั้นการใชวิธีการทางกายภาพ เชน ใชรังสีอัลตราไวโอเลต การใชความรอน หรือ

การใชวิธีทางเคมี อาจไมสามารถควบคุมไดโรคหลังการเก็บเกี่ยวไดเกือบ 100 เปอรเซ็นต (Dukare

et al. 2018) เชนเดียวกันกับการใชยีสตปฏิปกษอยางเดียวเพื่อปองกันโรคพืชหลังเก็บเกี่ยวปกติจะ

ดอยกวาการใชสารเคมีฆารา ดังนั้นในขณะที่วิจัยเพื่อหายีสตสายพันธุที่มีประสิทธิภาพสูงใหม ๆ

นักวิจัยจึงยังคงคนหาวิธีที่มีประสิทธิภาพเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมทางชีวภาพของยีสต

ปฏิปกษที่มีอยูแลวตลอดเวลา การใชวิธีการควบคุมทางชีวภาพรวมกับวิธีทางกายภาพหรือ

วิธีทางเคมีเปนวิธีการที่เพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมทางชีวภาพ

การใชยีสตมากกวาหนึ่งสายพันธุหรือการใชยีสตรวมกับจุลินทรียชนิดอื่น

การควบคุมโรคผลไมหลังเก็บเกี่ยวบางครั้งการใชยีสตเพียงอยางเดียวอาจไมเพียงพอ

เนื่องจากยีสตมีกิจกรรมการควบคุมการเกิดโรคไดคอนขางแคบ และมีความจำเพาะตอชนิดของ

เชื้อกอโรคในภาวะใดภาวะหนึ่งเทานั้น การเพิ่มความสามารถของยีสตจะทำใหการควบคุมโรคพืชได

กวางขึ้นและทำงานในหลายภาวะ จะชวยเพิ่มประสิทธิภาพในการควบคุมโรคไดมากขึ้น (Liu et al.

2011) อาศัยความสามารถของยีสตและจุลินทรียอื่นที่มีกลไกในการยับยั้งและควบคุมโรคพืชตางกัน

ทำใหสามารถสงเสริมซึ่งกันและกันในการยับยั้งและควบคุมโรคที่เกิดจากเชื้อหลาย ๆ ชนิดโดยไม

ตองอาศัยการเปลี่ยนแปลงทางพันธุกรรม แตอยางไรก็ตามยีสตและจุลินทรียชนิดอื่น ๆ ที่นำมาใช 

รวมกันตองสามารถอยูรวมกันไดโดยที่ไมเปนปฏิปกษตอกัน ตัวอยางเชน ยีสตปฏิปกษ Meyerozyma
(Pichia) guilliermondii ซึ่งเปนยีสตสายพันธุที่มีการศึกษาวาสามารถควบคุมโรคราดำของสับปะรด

ที่มีสาเหตุมาจากรา Ceratomyces paradoxa ได แตเมื่อใชรวมกับยีสตอื่นอีก 4 สปชีส คือ
Rhodotorula aurantiaca, Rhodotorula glutinis, Cryptococcus sp. และ Candidus albidus พบวามี

20 การใชยีสตสำหรับการควบคุมทางชีวภาพโรคพืชและโรคพืชหลังการเก็บเกี่ยวที่เกิดจากรา