Page 25 -

ิ
ิ
์
ั
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสเฉลมพระเกียรตสมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
ุ
ิ
ื
ิ
19

คุณวิทยา

ี
คุณวิทยา (Axiology) ปรัชญาเกี่ยวกับคุณคEา (Values) ซึ่งมคำถามสำคัญ คือ การวิจัยถูกกำหนดจากคุณคEาใด
หรือไมE และคุณคEาเหลEานั้นมีอิทธิพลตEอผลลัพธQของการวิจัยหรือไมEอยEางไร กลุEมนักวิจัยด:วยวิธีวิทยาศาสตรQมองวEาทฤษฎ ี

E
และการวิจัยต:องปราศจากคุณคEา (Value free) เพื่อเปóดเผยและแสดงข:อเท็จจริงตามที่เปUนอยูEโดยปราศจากคุณคา
ู
:
E
ื
่
ความรสึก และความคิดเห็นใด ๆ ของนักวิจัย มีลักษณะวัตถุวิสัย (Objective) ในขณะทนกวจยอีกกลุEมเชอวาการวจยและ
ั
ิ
ั
่
ี
ิ
ั
:
ู
ื
Q
ู
:
การแสวงหาความรไมEสามารถตัดคุณคEาออกไปได:โดยสมบูรณ ไมEวEาจะเปUนสิ่งที่จะศึกษา หรอวิธีที่จะใช:แสวงหาความรล:วน
ั
ได:รับอิทธิพลจากคุณคEาและความคิดเห็นของนักวิจัย ทั้งความชอบ คEานิยมสEวนตัวของนักวิจัยหรือของสถาบัน ผลวิจย
หรือความรู:มีลักษณะอัตวิสัย (Subjective)
อีกคำถามเกี่ยวกับปรัชญาคุณวิทยา คือ ปรากฏการณQหรือสิ่งที่ถูกศึกษาได:รับผลกระทบหรือถูกรบกวนจาก
นักวิจัยและกระบวนการวิจัยหรือไมE สำหรับนักวิจัยที่ใช:วิธีวิทยาศาสตรQมองวEาการสังเกตปรากฏการณต:องกระทำอยEาง
Q
ระมัดระวัง ไมEเข:าไปแทรกแซงหรือบิดเบือนสิ่งที่ถูกสังเกตและกระบวนการหาความรู: เพื่อให:ความรู:หรือผลลัพธQของการ
สังเกตมีความเที่ยงตรงที่สุด ในขณะที่นักวิจัยอีกกลุEมเชื่อวEาผู:วิจัยหลีกเลี่ยงไมEได:ที่จะต:องรบกวนหรือแทรกแซงสิ่งที่กำลง ั
ั้
ศึกษา แม:แตEเครื่องมือที่ใช:ก็แทรกแซงและมีผลตEอการบิดเบือนสิ่งที่ถูกสังเกตด:วย เชEน การเข:าไปสังเกตการณQเด็กในชน
ั
เรียน แนEนอนวEาพฤติกรรมการตอบสนองของเด็กจะแตกตEางไปจากสถานการณQปกติ หรือแม:แตEเครื่องมือแพทยQที่ใช:วดการ
ตอบสนองของรEางกายก็อาจมีผลตEอระบบประสาททำให:ปฏิกิริยาตอบสนองผิดไปจากเดิมได:

2. มโนทัศน@หรือแนวคิด

ทฤษฎีมีเป©าหมายในการนำเสนอชุดของมโนทัศนQหรือแนวคิด (Set of concepts) และความสัมพันธQของ
แนวคิด ซึ่งได:มาจากการศึกษาปรากฏการณQโดยสังเกตตัวแปรตEาง ๆ ที่เกี่ยวข:อง จากนั้นจัดประเภทและกำหนดชื่อให:กบ
ั
ตัวแปรตามลักษณะที่ได:รับรู:หรือสังเกต แนวคิดของทฤษฎีจึงสะท:อนสิ่งที่นักวิจัยได:สังเกตและให:ความสำคัญ เชEน ทฤษฎ ี
ื
การละเมิดความคาดหวัง (Expectancy-violation theory) อธิบายการตอบสนองของบุคคลเมื่อคูEสื่อสารมีพฤติกรรมหรอ
Ø
สื่อสารทางอวัจนภาษาผิดไปจากความคาดหวัง มีแนวคิดสำคัญ ได:แกE ความคาดหวัง (Expectancy) การละเมิดหรือฝèาฝน
E
ุ
ั
ั
(Violation) พฤติกรรมอวัจนภาษา (Nonverbal behavior) ระดบคณคาหรือความสำคญของรางวัล (Reward valence)
ของผู:สื่อสาร

3. คำอธิบาย

คำอธิบาย (Explanations) ของทฤษฎีเปUนการให:เหตุผลของปรากฏการณQ โดยแสดงในรูปแบบความสัมพันธ Q

ระหวEางตัวแปรตEาง ๆ หรือความเชื่อมโยงระหวEางปรากฏการณQ เชEน ความสัมพันธQระหวEางการเปóดรับชมเนื้อหาความ
ุ
รุนแรงจากสื่อกับพฤติกรรมความรนแรง เด็กที่เปóดรับชมความรุนแรงจากโทรทัศนQมากมีแนวโน:มที่จะมีพฤติกรรมความ