Page 79 -
P. 79
ิ
ิ
ื
ิ
์
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
64
จากบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ได้บัญญัติถึงสิทธิของชุมชนใน
การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุลและยั่งยืน
ตามวิธีการที่กฎหมายบัญญัติ สิทธิของชุมชนดังกล่าวนี้แม้ยังไม่มีการตรากฎหมายนั้นขึ้นใช้บังคับ ชุมชนย่อม
สามารถใช้สิทธินั้นได้ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ ในขณะเดียวกัน รัฐมีหน้าที่ที่จะต้องให้ชุมชนในท้องถิ่นที่
เกี่ยวข้องมีส่วนร่วมดำเนินการและได้รับประโยชน์จากการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติตามที่กฎหมายบัญญัติ
ตามแนวนโยบายแห่งรัฐ อันเป็นกรอบหรือแนวทางที่เป็นนโยบายหลักของประเทศ เพื่อให้รัฐบาล
รัฐสภา หรือองค์กรของรัฐดำเนินการกำหนดนโยบาย บริหารราชการแผ่ดิน และออกกฎหมายให้เป็นไปตาม
หลักการที่กำหนดไว้เป็นแนวนโยบายแห่งรัฐและจะไม่ผันแปรเปลี่ยนตามการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง ได้
บัญญัติหลักการให้รัฐจัดให้มีมาตรการกระจายการถือครองที่ดินเพื่อให้ประชาชนสามารถมีที่ทำกินได้อย่าง
ทั่วถึงและเป็นธรรม รวมถึงมาตรการหรือกลไกทช่วยให้เกษตรกรประกอบเกษตรกรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ี่
และพึงช่วยเหลือเกษตรกรผู้ยากไร้ให้มีที่ทำกินโดยการปฏิรูปที่ดินหรือวิธีอื่นใด
นอกจากนี้ ตามแนวทางการปฏิรูปประเทศในด้านทรัพยากรธรรมชาติ ยังได้บัญญัติให้มีการกระจาย
การถือครองที่ดินอย่างเป็นธรรม รวมทั้งการตรวจสอบกรรมสิทธิ์และการถือครองที่ดินทั้งประเทศเพื่อแก้ไข
ปัญหากรรมสิทธิ์และสิทธิครอบครองที่ดินอย่างเป็นระบบ
ดังนั้น จึงสรุปได้ว่า ชุมชนมีสิทธิในการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งรวมถึงที่ดิน อย่างสมดุลและยั่งยืน
และรัฐต้องให้ชุมชนได้มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และได้รับประโยชน์จากการดำเนินการดังกล่าวด้วย ตามวิธีการ
ที่กฎหมายบัญญัติ ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดการกระจายการถือครองที่ดินอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม และช่วยเหลือ
เกษตรกรผู้ยากไร้ให้มีที่ดินทำกิน
3.2.2 พระราชบัญญัติคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ พ.ศ. 2562
ด้วยการกำหนดนโยบายและแผนการบริหารจัดการที่ดินและทรัพยากรดินของประเทศมีการกำหนด
ไว้ในกฎหมายหลายฉบับและการบังคับใช้กฎหมายจะอยู่ภายใต้กรอบอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบรวมถึง
วัตถุประสงค์ของกฎหมายนั้น ๆ โดยไม่มีการทำงานร่วมกันทำให้การควบคุมดูแลและการบริหารจัดการที่ดิน
และทรัพยากรดินของประเทศไม่เป็นเอกภาพและไม่มีกรอบแนวทางเพื่อให้การกำหนดแนวทางการพฒนา
ั
ภารกิจ และการปฏิบัติงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ดังนั้น จึงได้ตราพระราชบัญญัติ
นี้ขึ้น เพื่อให้มีคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติเพื่อทำหน้าที่กำหนดนโยบายและแผนการบริหารจัดการ
ที่ดินและทรัพยากรดินของประเทศเพอประโยชน์ด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และความมั่นคง
ื่
โดยการบูรณาการการกระจายอำนาจ การมีส่วนร่วมของประชาชน ชุมชน และภูมิสังคม ซึ่งจะทำให้การ
บริหารจัดการที่ดินและทรัพยากรดินของประเทศที่มีอยู่อย่างจำกัดมีประสิทธิภาพ เกิดประโยชน์สูงสุด สมดุล
เป็นธรรม และยั่งยืน แก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของประชาชน และลดความเหลื่อมล้ำในสังคม