Page 44 -
P. 44
ิ
ิ
ิ
์
ื
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
29
ื่
(5) เงื่อนไขในการใช้ประโยชน์ที่ดิน ประมวลกฎหมายที่ดิน พระราชบัญญัติจัดที่ดินเพอการครองชีพ
พ.ศ. 2511 และพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพอเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 ต่างก็มีเงื่อนไขให้ผู้ที่ได้รับจัดที่ดิน
ื่
ปฏิบัติในการเข้าทำประโยชน์ ถ้าไม่ทำตามเงื่อนไขก็จะถูกสั่งให้สิ้นสิทธิในที่ดิน
(6) สิทธิในที่ดินแตกต่างกัน โดยประมวลกฎหมายที่ดินห้ามโอนสิทธิในที่ดิน 5 หรือ 10 ปี
พระราชบัญญัติจัดที่ดินเพื่อการครองชีพ พ.ศ. 2511 ห้ามโอนสิทธิในที่ดิน 5 ปี พระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดิน
เพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 ห้ามโอนสิทธิในที่ดินตลอดไป
คณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาแก้ไขปัญหาที่ดินทำกิน กฎหมายเกี่ยวกับที่ดินและเร่งรัดออก
29
เอกสารสิทธิ์แก่ประชาชน สภาผู้แทนราษฎร (2552) ได้จัดทำรายงานผลการพิจารณาแก้ไขปัญหาที่ดินทำ
กิน กฎหมายเกี่ยวกับที่ดินและเร่งรัดออกเอกสารสิทธิ์แก่ประชาชน ระบุว่า ที่ดินที่รัฐนำมาจัดให้แก่
ประชาชนตามกฎหมายจัดที่ดินเพื่อการครองชีพหรือกฎหมายปฏิรูปที่ดิน พบว่าผู้ที่ได้รับสิทธิในที่ดินไปแล้ว
ส่วนหนึ่งได้ขายที่ดินให้กับผู้อื่น ถึงแม้กฎหมายจะห้ามโอนก็ตาม นอกจากนั้น พื้นที่เกษตรกรรมในภาพรวมมี
แนวโน้มลดลงตามการขยายตัวของพื้นที่ชุมชนและสิ่งปลูกสร้าง มีการเปลี่ยนสภาพการใช้ประโยชน์ที่ดินไป
เป็นพื้นที่ใช้ประโยชน์เพื่ออุตสาหกรรม พื้นที่เพื่ออยู่อาศัย นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่น ๆ ที่ส่งผลทำให้พื้นที่
เกษตรกรรมลดลง ได้แก่ ราคาของผลผลิตที่ตกต่ำลง ปริมาณผลผลิตต่อ ไร่ที่ลดลงอันเนื่องมาจากการขาดการ
บำรุงรักษาดินที่เหมาะสม ขนาดแปลงที่ดินโดยเฉลี่ยต่อครัวเรือนลดลงเรื่อย ๆ เนื่องมาจากการแบ่งแยกที่ดิน
ให้ลูกหลาน เกษตรกรต้องพึ่งพาปัจจัยการผลิตภายนอกเป็นส่วนใหญ่ จึงทำให้ไม่สามารถยังชีพอยู่ได้ด้วย
ผลผลิตทางการเกษตรเพียงอย่างเดียว ทำให้ไม่มีแรงจูงใจในการประกอบอาชีพเกษตรรกรรมรม นอกจาก
ปัจจัยเรื่องขนาดที่ดินแล้ว ปัจจัยด้านความไม่แน่นอนของราคาผลผลิตและความไม่แน่นอนของปริมาณฝน โรค
พืช และแมลงต่าง ๆ ที่คาดว่าจะมมากขนจากผลของการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ นอกจากนี้ ปัญหา
ี
ึ้
มลพิษยังเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่เร่งให้มีการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินจากการทำการเกษตรไปใช้
ประโยชน์อย่างอื่น
ที่ดินของรัฐประเภทอื่น เช่น ที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสำหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน หรือ
ื่
สาธารณสมบัติของแผ่นดินสำหรับใช้เพอประโยชน์ของแผ่นดินโดยเฉพาะ หรือที่ดินที่ได้หวงห้าม หรือสงวนไว้
ตามความต้องการของทบวงการเมือง มีราษฎรอยู่อาศัยและทำประโยชน์จำนวนมาก เห็นได้จากตัวเลขความ
ต้องการให้แก้ไขปัญหาที่ดินของศูนย์อำนวยการต่อสู้เพื่อเอาชนะความยากจนแห่งชาติ (ศตจ.) เมื่อวันที่ 24
พฤศจิกายน 2548 เป็นแปลงรับรองสิทธิ จำนวน 18,141,408 ไร่ (หมายถึงราษฎรเข้าไปครอบครองที่ดินของ
รัฐอยู่แล้วแต่ยังไม่มีเอกสารสิทธิ) และแปลงว่างที่สามารถจัดคนเข้าทำกินได้ จำนวน 185,082 ไร่ จึงทำให้มี
กรณีพิพาทระหว่างทางราชการและราษฎรในหลายพื้นที่ รวมทั้ง ที่ราชพัสดุที่กรมธนารักษ์รับมอบที่ดินที่ใช้ใน
29 กลุ่มงานคณะกรรมาธิการส่งเสริมราคาผลิตผลเกษตรกรรม สำนักกรรมาธิการ 1 สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
์
พฤศจิกายน 2552. รายงานผลการพิจารณาแก้ไขปัญหาที่ดินทำกิน กฎหมายเกี่ยวกับที่ดินและเร่งรัดออกเอกสารสิทธิแก่
ประชาชน. คณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาแก้ไขปัญหาที่ดินทำกิน กฎหมายเกี่ยวกับที่ดินและเร่งรัดออกเอกสารสิทธิ์แก่
ประชาชน สภาผู้แทนราษฎร.