Page 105 -
P. 105
์
ิ
ิ
ื
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
5.3.3 ข้อเสนอแนะสำหรับนโยบายแปลงใหญ่
• ปัญหาหลักของนโยบายแปลงใหญ่คือมีการรวมกันเฉพาะคนแต่ไม่ได้รวมแปลง ทำให้มีการบริหาร
จัดการยากและไม่เป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน โดยเกษตรกรยังแยกกันในการผลิตและใช้แนวทางการผลิตที่
แตกต่างกัน ทำให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพไม่เหมือนกัน ดังนั้น ควรพิจารณาเน้นส่งเสริมแปลงที่มีพื้นที่
ติดกันให้มากขึ้นพร้อมระบบแรงจูงใจแบบมีเงื่อนไขที่เหมาะสม พร้อมพิจารณาหาแนวทางการแบ่งปัน
ผลผลิตร่วมกันที่เหมาะสม เพื่อทำให้การบริหารจัดการง่ายและเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน นอกจากนั้น ควร
เน้นคุณภาพของแปลงใหญ่ที่เข้าร่วมโครงการมากกว่าเน้นที่จำนวนแปลงใหญ่
• ปัจจุบันแปลงใหญ่แต่ละที่ความสำเร็จขึ้นอยู่กับแต่ละกลุ่มไม่มีลักษณะของการทำงานเชิงระบบ ดังนั้น
ควรหาแนวทางในเชิงระบบเพื่อให้การบริหารจัดการแปลงใหญ่เป็นไปในทิศทางเดียวกันไม่ขึ้นอยู่กับตัว
บุคคล
• ควรส่งเสริมให้เกษตรกรรุ่นใหม่ที่มีศักยภาพเป็นผู้จัดการแปลงแทนเกษตรกรรุ่นเก่าและสูงวัย หรือ
ส่งเสริมให้มีส่วนร่วมในการจัดการแปลงมากขึ้น พร้อมพิจารณาค่าตอบแทนหรือค่าบริหารจัดการที่
เหมาะสมให้กับผู้จัดการแปลงเพื่อชดเชยเป็นค่าเสียโอกาสให้กับการทำงานเพื่อส่วนรวม โดย
ค่าตอบแทนอาจผันแปรตามรายได้สุทธิจากการดำเนินงานของแปลงใหญ่นั้นๆ
• ในการดำเนินการของนโยบายแปลงใหญ่ ผู้จัดการแปลงใหญ่จำเป็นจะต้องมีความรู้รอบด้าน อย่างไรก็
ตาม ในปัจจุบันผู้จัดการแปลงใหญ่อาจจะมีองค์ความรู้ไม่เพียงพอ ดังนั้น ควรพิจารณาสนับสนุนและ
ส่งเสริมองค์ความรู้เพิ่มเติมและการฝึกปฏิบัติจริงให้กับผู้จัดการแปลงใหญ่พร้อมวิธีการประเมิน
ผลสัมฤทธิ์จากการฝึกอบรม
• ปัจจุบันทุกกรมในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ต้องการมีส่วนในการของบประมาณของโครงการ
แปลงใหญ่ภายใต้ภาระงานของตนเอง ทำให้เกิดปัญหาการบูรณาการการทำงานร่วมกันในส่วนราชการ
และอาจเกิดความซ้ำซ้อนในการปฎิบัติงาน ดังนั้น ควรมีการปรับรูปแบบการให้งบประมาณของ
โครงการแปลงใหญ่เพื่อสร้างแรงจูงใจให้หน่วยงานราชการต่างๆ หันมาบูรณาการการทำงานร่วมกันให้
มากขึ้น
• จากการสัมภาษณ์เชิงลึกยังพบปัญหาคือสมาชิกมีชื่อในแปลงใหญ่แต่กลับไม่มีส่วนร่วมในแปลงใหญ่
ดังนั้นควรเลือกเฉพาะเกษตรกรที่สนใจเข้าร่วมนโยบายนี้อย่างแท้จริงเพื่อให้เกิดประสิทธิผลสูงสุดใน
การใช้จ่ายงบประมาณแผ่นดิน
5.3.4 ข้อเสนอแนะสำหรับนโยบายแผนการผลิตข้าวครบวงจร
• ควรใช้แรงจูงใจผ่านการให้เงินช่วยเหลือแบบมีเงื่อนไขให้เกษตรกรมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิต
ข้อเสนอแนะส่วนนี้สอดคล้องกับข้อเสนอแนะในภาพรวมก่อนหน้าที่สรุปว่าเกษตรกรไม่ยอมปรับเปลี่ยน
87
