Page 107 -
P. 107
ิ
์
ิ
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ื
ของภาคอีสานคือดินทรายเป็นดินที่เก็บน้ำยาก ดังนั้น ควรหาวิธีการสร้างแรงจูงใจและสนับสนุนทาง
การเงินที่เพียงพอสำหรับเกษตรกรในพื้นที่ที่มีศักยภาพเพื่อดึงดูดการตัดสินใจปลูกพืชอื่นที่มีความ
เหมาะสมกับพื้นที่ทั้งในมิติของความอุดมสมบูรณ์ของดินและน้ำแทนการปลูกพืชเดิมที่เหมาะสมน้อย
หรือไม่เหมาะสมกับของความอุดมสมบูรณ์ของดินและน้ำ
• ควรหาแนวทางจูงใจให้เกษตรกรในพื้นที่เดียวกันปลูกพืชชนิดเดียวกันเพื่อรับประโยชน์จากการ
ประหยัดต่อขนาด พร้อมส่งเสริมการรวมกลุ่มควบคู่กันไปด้วยเพื่อเพิ่มอำนาจการต่อรองให้กับเกษตรกร
และช่วยหาตลาดรองรับผลผลิตจากพืชชนิดใหม่ที่ทำการปลูกด้วย
• รัฐบาลควรให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูกพืชใหม่แทนพืชเดิมกับเกษตรกร บอกแหล่งขายพันธุ์ รวมทั้งเสนอ
ตัวเลือกพืชรองที่เกษตรกรน่าจะปลูกได้ พร้อมจัดหาพี่เลี้ยงคอยให้คำปรึกษาและช่วยเหลือเกษตรกร
ตั้งแต่เริ่มปลูกจนกระทั่งเก็บเกี่ยว ซึ่งอาจพิจารณาให้สถาบันการศึกษาในพื้นที่ช่วยในเรื่องนี้เพื่อลด
ข้อจำกัดด้านบุคลากรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นอกจากนั้น อาจพิจารณาหลักประกันแบบมี
เงื่อนไขให้กับเกษตรกรหากผลผลิตที่ได้รับไม่เป็นไปตามที่คาดไว้ เพื่อเพิ่มความมั่นใจให้กับเกษตรกรใน
การปลูกพืชใหม่แทนพืชเดิม
• อีกหนึ่งปัญหาที่พบคือการรายงานพื้นที่เหมาะสมน้อย (S3) หรือไม่เหมาะสม (N) จากแผนที่ ไม่ตรงกับ
ข้อมูลจริงในพื้นที่ กล่าวถึงพบปัญหา ดังนั้น ควรพิจารณาปรับปรุงข้อมูลในแผนที่ให้มีความเป็นปัจจุบัน
พร้อมกับทำการลงพื้นที่ภาคสนามเพื่อตรวจสอบความแม่นยำของแผนที่ที่จัดทำขึ้น
• การดำเนินงานที่ผ่านมา แต่ละหน่วยงานยังแยกกันทำเฉพาะในส่วนของพื้นที่เป้าหมายที่แต่ละ
หน่วยงานรับผิดชอบ โดยไม่ได้มีการบูรณาการร่วมกัน ดังนั้น ควรทบทวนแนวทางใหม่โดยให้แต่ละ
หน่วยงานลงไปดำเนินการในพื้นที่เป้าหมายเดียวกันตามภารกิจของแต่ละหน่วยงาน โดยหน่วยราชการ
ที่เป็นเจ้าภาพหลักต้องกำหนดภาพใหญ่แล้วกระจายภารกิจให้หน่วยงานร่วมบูรณาการไปปฏิบัติต่อ
โดยอาจพิจารณาใช้ Joint KPI เป็นตัวชี้วัดความสำเร็จในการขับเคลื่อนนโยบายร่วมกัน
• นโยบายที่ใช้ในปัจจุบันอาจไม่สามารถส่งผลให้เกิดการปฏิบัติจริงในพื้นที่ได้มากเท่าที่ควร เนื่องจาก
หน่วยงานที่วางแผนไม่มีหน่วยปฏิบัติในพื้นที่ บอกได้เพียงว่าแต่ละจังหวัดต้องลด/เพิ่มพื้นที่สินค้าใด ไม่
สามารถลงไปดูหน้างานจริงได้ และในพื้นที่ก็อาจจะไม่ดำเนินการตามแผน เนื่องจากเกษตรกรมักได้รับ
การชดเชยจากนโยบายอื่นๆ ช่วยด้วย ทำให้ไม่ต้องการลดพื้นที่แม้จะได้ผลผลิตน้อย ดังนั้น ควร
พิจารณากำหนดขอบเขตของการได้รับเงินช่วยเหลือจากนโยบายอื่นๆ ให้ชัดเจนสำหรับเกษตรกร และ
หาแนวทางเพื่อให้หน่วยงานที่มีหน่วยปฏิบัติในพื้นที่ร่วมดำเนินการในนโยบายนี้
• ควรเพิ่มรูปแบบการสื่อสารถึงผลประโยชน์ของนโยบายนี้ให้เกษตรกรสามารถเข้าใจได้ง่ายขึ้น เช่น
แสดงให้เห็นว่าต้นทุนและรายได้สุทธิจากการเปลี่ยนไปปลูกพืชที่เหมาะสมจะเป็นอย่างไร เกษตรกรจะ
ได้ประโยชน์อย่างไร เทียบกับการปลูกพืชที่ไม่เหมาะสม หรือจัดทำการประชาสัมพันธ์ข้อมูลเกษตรกรที่
เข้าร่วมนโยบายนี้แล้วประสบความสำเร็จ เพื่อสร้างแรงจูงใจให้เกษตรกรเข้าร่วมโครงการฯ การให้
เกษตรกรดูเพียงแผนที่ว่าพื้นที่ของตนเหมาะสมกับการเพาะปลูกหรือไม่อาจไม่เพียงพอ
89
