Page 103 -

ื
ิ
ิ
์
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
3. ควรแนวทางดึงดูดแรงงานวัยหนุ่มสาวจนถึงวัยกลางคนที่มีศักยภาพให้หันมาทำเกษตรมากขึ้น อาทิ

การให้เงินช่วยเหลือพร้อมหลักประกันความเสียหายของผลผลิตในช่วงต้นของการทำเกษตร สินเชื่อ
ดอกเบี้ยต่ำ และระบบพี่เลี้ยงที่คอยให้คำปรึกษาเกษตรกรอย่างต่อเนื่อง
4. ส่งเสริมให้เกษตรกรรายย่อยเข้าถึงและใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ และสนับสนุน Sharing

economy ผ่านการส่งเสริมตลาดเช่าบริการเครื่องจักรกลการเกษตร/เทคโนโลยีดิจิทัลสมัยใหม่ เป็น
ต้น งานวิจัยในอดีตพบว่าการนำเครื่องจักรกลการเกษตร/เทคโนโลยีดิจิทัลสมัยใหม่มาใช้ในการ

บริหารจัดการแปลงจะช่วยยกระดับผลผลิตต่อไร่ รวมถึงช่วยลดต้นทุนการผลิตและลดหนี้สิ้นให้กับ
เกษตรกรอีกด้วย (อาทิ Benin, 2015; Chen, 2020; Pochanasomboon, 2020) นอกจากนั้น การ

ใช้เครื่องจักรกลสมัยใหม่ยังช่วยลดมลพิษทางอากาศจากฝุ่นพิษ PM2.5 ที่เกิดจากการเผาเพื่อเก็บ
เกี่ยวและจัดการแปลงของเกษตรกรผู้ปลูกข้าว อ้อย และข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ได้อีกด้วย (วิษณุ อรรถวา

นิช, 2562; Attavanich et al., 2020)
5. เกษตรกรส่วนใหญ่ที่เข้าร่วมนโยบายเป็นสมาชิกของสถาบันเกษตรกร (ธ.ก.ส. สหกรณ์การเกษตร
และกลุ่มเกษตรกร) การเพิ่มความเข้มแข็งและบทบาทให้กับสถาบันเกษตรกรน่าจะช่วยให้นโยบาย

ต่างๆ ประสบความสำเร็จได้มากขึ้น
6. ควรมีการประเมินบุคลากรที่ดำเนินงานทั้ง 8 นโยบายข้างต้นเพราะแม้นโยบายดีแต่หากผู้ดำเนินงาน

ิ
ไม่ได้ดำเนินงานอย่างเต็มที่ นโยบายที่ดีย่อมไม่ประสบความสำเร็จ พร้อมพิจารณาให้แรงจูงใจเชงบวก
สนับสนุนบุคลากรที่ทำผลงานได้ดี และให้แรงจูงใจเชิงลบสำหรับบุคลากรที่ทำผลงานได้ต่ำกว่า
เป้าหมาย

5.3 ข้อเสนอแนะสำหรับแต่ละนโยบาย

5.3.1 ข้อเสนอแนะสำหรับนโยบายบริหารจัดการน้ำ
• ผลการศึกษาสะท้อนให้เห็นความสำคัญของทรัพยากรน้ำในการยกระดับสถานะทางเศรษฐกิจของ

เกษตรกร ดังนั้น ควรมีสนับสนุนการขยายเขตชลประทานในพื้นที่ที่มีศักยภาพสูง ปัจจุบันมีครัวเรือน
เกษตรเพียง 26.23% ที่สามารถเข้าถึงระบบชลประทาน และควรส่งเสริมการขยายแหล่งน้ำนอกเขต

ชลประทาน อาทิ การทำบ่อจิ๋ว เพิ่มด้วย
• แม้ว่านโยบายการบริหารจัดการน้ำจะช่วยเพิ่มรายได้สุทธิ 10,365 บาท/ไร่/ปี แต่ยังพบว่ารายได้สุทธิ/

ไร่/ปีอยู่ในระดับต่ำเมื่อเทียบกับต่างประเทศ โดยเฉพาะในเขตชลประทานซึ่งปลูกข้าวเป็นหลัก ดังนั้น
ควรหาแนวทางยกระดับประสิทธิภาพการผลิต และปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตใหม่ โดยเฉพาะการทำ

เกษตรผสมผสาน ดังที่ได้นำเสนอไว้ในข้อเสนอแนะในภาพรวม (ภาพที่ 6)

5.3.2 ข้อเสนอแนะสำหรับนโยบาย ศพก.

• สำหรับโครงการนี้หน่วยงานสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์จะมีการจัดอบรมปีละหลายครั้ง โดยแต่

ละหน่วยงานจะเป็นผู้ดำเนินการจัดอบรมเอง ทำให้บางช่วงเวลามีการอบรมถี่เกินไป หรือมีการจัดอบรม
85