Page 57 -
P. 57
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ตนทุน หรือทำใหราคาผลผลิตสูงขึ้นไดอยางไร การทำฟารมสัตวน้ำสามารถทำไดในหลายกิจกรรม ไดแก
ฟารมเพาะฟก ฟารมอนุบาลลูกพันธุขนาดเล็ก และขนาดที่โตขึ้น ฟารมเลี้ยงสัตวน้ำขนาดตลาด ฟารม
เลี้ยงสัตวน้ำขนาดใหญ (สำหรับการนิยมแบบตัดชิ้นขาย) ในการอธิบายครั้งนี้จะขออธิบายในสวนของ
ฟารมเพาะฟก ฟารมอนุบาล และฟารมเลี้ยงสัตวน้ำขนาดตลาด
3.2.1 การวิเคราะหเศรษฐกิจฟารมการเพาะพันธุสัตวน้ำ
การจัดการฟารมการเพาะพันธุสัตวน้ำ (Fish Hatchery Management) การเพาะฟกลูกพันธุ
สัตวน้ำถือเปนปจจัยสำคัญของการทำฟารมเลี้ยงสัตวน้ำ ซึ่งมีวัตถุประสงคในเพิ่มปริมาณสัตวน้ำใน
ธรรมชาติ (Stock enhancement) เปนรูปแบบการรักษาพันธุสัตวน้ำที่มีปริมาณลดลงหรือลูกพันธุมี
จำนวนนอยลง ไมสามารถเพิ่มปริมาณสัตวน้ำที่ลดลงใหเพิ่มขึ้นไดตามธรรมชาติ การเพาะพันธุจะทำการ
เลี้ยงใหเติบโตแข็งแรงพอและปลอยลงในแหลงน้ำธรรมชาติใหเติบโตและเพิ่มปริมาณสัตวน้ำ
นอกจากนั้นการเพาะฟกลูกพันธุยังเปนธุรกิจตนน้ำที่สงตอใหกับธุรกิจเพาะเลี้ยงสัตวน้ำไดเชนกัน การ
เพาะฟกและอนุบาลสัตวน้ำใหไดคุณภาพลูกพันธุที่ดี ถือเปนปจจัยสำคัญสำหรับการทำฟารมเพาะเลี้ยง
สัตวน้ำ
ในประเทศไทย การทำฟารมเพาะฟกและอนุบาลลูกพันธุนั้นมีทั้งในสวนของภาคเกษตรกร และ
ภาคเอกชน สำหรับภาคเกษตรกร จะไดรับการถายทอดความรูทางวิชาการจากกรมประมง หนวยงาน
ภาครัฐในการเขาอบรมวิธีการเพาะพันธุดวยฮอรโมน สำหรับภาคเอกชนจะมีการลงทุนที่สูงกวาและมี
ผูเชี่ยวชาญจากตางประเทศและในประเทศมาถายทอดความรูซึ่งคุณภาพของลูกพันธุและราคาจะสูงกวา
ปจจุบันสัตวน้ำที่สามารถเพาะลูกพันธุไดแลว มีทั้ง สัตวน้ำทะเล น้ำจืด และน้ำกรอย สำหรับพันธุสัตว
น้ำเค็มที่เพาะพันธุไดแลว ไดแก กุงขาว กุงกุลาดำ ปลากะพงขาว ปลากะรัง หอยแมลงภู หอยนางรม ที่
แพรหลาย สำหรับพันธุสัตวน้ำจืด ไดแก กุงกามกราม ปลานิลปลาชอน ปลาดุก ปลาหมอเทศ ปลาไน
ปลาตะเพียน ปลายี่สก ปลานวลจันทรน้ำจืด ปลาจีน ปลากดเหลือง ปลาสลิด เปนตน
การจัดการที่สำคัญในการทำฟารมเพาะฟกและอนุบาลลูกพันธุสัตวน้ำ เชน หากเปนการ
เพาะพันธุลูกกุงจะตองมีรักษาสุขอนามัยคอนขางสูง เพราะเปราะบางกวาสัตวน้ำชนิดอื่นๆ
ผูประกอบการจะตองหาความเหมาะสมในการเลือกสถานที่ในการเพาะฟก โรงเพาะฟกและอนุบาลกุง
ทะเลตั้งอยูในพื้นที่ที่อยูหางไกลจากแหลงกำเนิดมลภาวะ การจัดการสุขอนามัยและความสะอาดของโรง
เพาะฟกและอนุบาลกุงทะเล การควบคุมคุณภาพน้ำในระหวางการอนุบาล การปรับสภาพน้ำใหเขากับ
ความเค็มของสภาพบอเลี้ยงกอนจำหนาย การตรวจคุณภาพลูกกุงกอนจำหนาย การจัดการน้ำทิ้ง ขยะ
หนา | 45