Page 226 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

แม้ว่าปลาป่นจะเป็นแหล่งโปรตีนที่มีคุณภาพดีสำหรับสัตว์ แต่การใช้ปลาป่นในสูตรอาหารต้อง

ระมัดระวังในด้านต่าง ๆ ดังนี้

• การปนเปื้อนด้วยสารอะมีน (biogenic amines) เช่น gizzerosine และฮีสตา

มีน (histamine) ซึ่งเกิดขึ้นในระหว่างกระบวนการผลิต (รูปที่ 12-1) สารเหล่านี้จะกระตุ้นให้

มีการหลั่งกรดในกระเพาะอาหารสูงขึ้นและทำให้เกิดการหลุดลอกของกิ๋น (gizzard) ในสัตว์ปีก

• ปัญหาการปลอมปน เนื่องจากปลาป่นมีราคาแพง ดังนั้นจึงมักประสบปัญหาการ

ปลอมปนด้วยวัตถุดิบต่าง ๆ ที่มีคุณภาพและราคาต่ำกว่าทั้งวัสดุเหลือจากโรงงานฆ่าสัตว์ เช่น

ขนไก่ป่น เนื้อป่น หนังสัตว์ เนื้อและกระดูกป่น ฯลฯ หรือโปรตีนจากพืช เช่น กากถั่วเหลือง

กากถั่วเขียว ตลอดจนการใช้ยูเรียและเกลือแอมโมเนียมเพื่อเพิ่มระดับโปรตีนในปลาป่นให้

สูงขึ้น

• ปัญหาปริมาณเกลือ ปลาป่นที่ผลิตภายในประเทศและที่นำเข้าจากต่างประเทศจะมี

ระดับเกลือค่อนข้างผันแปรมาก (2-7%) ปลาป่นที่มีระดับเกลือสูงอาจจะก่อให้เกิดปัญหาถ่าย

เหลวในสัตว์ระยะเล็ก ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีการปรับระดับเกลือในสูตรอาหารให้พอเหมาะ

• ปนเปื้อนด้วยเชื้อซัลโมแนลลา ปลาป่นมักประสบปัญหาการปนเปื้อนด้วยเชื้อซัล

โมแนลลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งปลาป่นที่เก็บเป็นเวลานาน ซึ่งก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพของ

สัตว์

รูปที่ 12-1: ปฏิกิริยาการเกิด biogenic amine ในปลาป่น

ที่มา: Okazaki et al. (1983)

วัตถุดิบอาหารสัตว์ 223