Page 206 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ไขมันที่พบในหญ้ามีปริมาณค่อนข้างต่ำไม่เกิน 4% ของน้ำหนักแห้งและมักพบกรดไขมันชนิด

ไม่อิ่มตัวในปริมาณสูง ซึ่งองค์ประกอบของสารอาหารต่าง ๆ เหล่านี้จะผันแปรขึ้นอยู่กับปัจจัย

ต่าง ๆ ดังนี้

• ระยะการเจริญเติบโต (stage of growth) มีผลโดยตรงต่อส่วนประกอบและ

คุณค่าทางอาหารของหญ้า จากตารางที่ 12-1 จะเห็นได้ว่าโภชนะส่วนใหญ่ เช่น โปรตีน ไขมัน

ความชื้น จะมีปริมาณการลดลงเมื่อพืชเจริญเติบโตมากขึ้น ในขณะเดียวกันปริมาณเยื่อใยจะ

เพิ่มขึ้น ส่ง-ผลทำให้ค่าการย่อยได้และการใช้ประโยชน์ของหญ้าที่เจริญเต็มที่มีค่าต่ำกว่าหญ้า

อ่อน

• ชนิดของพืชและสภาพภูมิอากาศ พืชแต่ละตระกูลจะมีส่วนประกอบของ

สารอาหารแตกต่างกัน ซึ่งมีผลต่อการใช้ประโยชน์ได้ของสารอาหารของสัตว์ หรือพืชตระกูล

เดียวกันอาจมีปริมาณสารอาหารแตกต่างกัน นอกจากนี้สภาพภูมิอากาศมีผลต่อคุณค่าทาง

อาหารของพืชเช่นกัน โดยพืชที่ปลูกในบริเวณที่มีอุณหภูมิอบอุ่น จะมีการเจริญเติบโตรวดเร็ว

กว่าทำให้ระดับโปรตีนและฟอสฟอรัสค่อย ๆ ลดลงจนอยู่ในระดับต่ำ ในขณะที่ปริมาณเยื่อใย

จะเพิ่มมากขึ้นและมีความชื้นในเนื้อเยื่อต่ำ ส่วนพืชที่ปลูกในบริเวณที่มีความชื้นสูงจะมีลักษณะ

เยื่อใยสูงแต่มีระดับความชื้นในเนื้อเยื่อสูงกว่า

ตาราง 12-1: ส่วนประกอบทางโภชนะ (%) ของหญ้าตระกูลTimothy ตามระยะการเจริญ-

เติบโต

วันที่ โปรตีนรวม เยื่อใย ไขมัน เถ้า ความชื้น

20 พ.ค. 18.4 20.3 3.54 8.00 77.2

10 มิ.ย. 10.6 28.7 2.91 7.72 80.6

30 มิ.ย. 6.3 30.4 2.12 5.98 65.6

14 ก.ค. 5.5 32.1 1.64 5.62 65.0

ที่มา: McDonald et al. (1981)

วัตถุดิบอาหารสัตว์ 203