Page 163 -
P. 163
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
Gross energy: GE
Faecal energy Digestible energy: DE
Urinary Methane Metabolisable energy: ME
energy energy
Heat increment Net energy: NE
Maintenance Production
Total heat production
รูปที่ 10-1: แผนผังค่าพลังงานในรูปแบบต่าง ๆ และการสูญเสียพลังงานจากร่างกายของสัตว์
ที่มา: McDonald et al. (2002)
3. พลังงานที่ใช้ประโยชน์ได้ (Metabolisable energy: ME) สารอาหารที่ถูกย่อยและดูด
ซึมเข้าสู่ร่างกายจะถูกนำไปใช้ประโยชน์ได้ไม่สมบูรณ์ ส่วนที่เกินความต้องการหรือส่วนที่สัตว์ใช้
ประโยชน์ไม่ได้จะถูกขับออกทางปัสสาวะ ซึ่งเป็นการสูญเสียพลังงานออกจากร่างกายทางหนึ่ง
สำหรับสัตว์กระเพาะรวมยังมีการสูญเสียพลังงานไปกับการเรอก๊าซมีเทนที่เกิดจากการหมัก
ของจุลินทรีย์ในกระเพาะรูเมนด้วย (รูปที่ 10-1) เมื่อนำพลังงานที่สูญเสียไปกับปัสสาวะและ
ก๊าซมีเทนมาหักออกจากค่าพลังงานที่ย่อยได้ จะได้พลังงานส่วนที่สัตว์นำไปใช้ประโยชน์ได้
ซึ่งเรียกว่า metabolisable energy หรือ ME นั่นเอง
ME = DE – พลังงานที่ขับออกทางปัสสาวะ – (พลังงานที่สูญเสียกับก๊าซมีเทน)*
หรือ
ME=พลังงานทั้งหมดที่สัตว์ได้รับ–พลังงานที่ขับออกทางมูล–พลังงานที่ขับทางปัสสาวะ-
(พลังงานที่สูญเสียกับก๊าซมีเทน)*
* กรณีสัตว์กระเพาะรวม
การประเมินคุณค่าทางโภชนะในอาหาร 160