Page 40 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ในกำรขนส่ง อีกทั้งยังสำมำรถกระจำยสินค้ำไปยังมณฑลต่ำง ๆ ของจีนโดยเฉพำะฝั่งตะวันตกได้รวดเร็วมำก

ยิ่งขึ้น

กำรบริหำรจัดกำรระบบห่วงโซ่อุปทำนทุเรียน ล ำไย และมังคุดของประเทศไทย

กำรบริหำรจัดกำรระบบห่วงโซ่อุปทำนทุเรียน

จำกกำรศึกษำของนิพนธ์ พัวพงศกร และคณะ (2553) สรุปว่ำผลผลิตทุเรียนภำยหลังกำรเก็บเกี่ยว

เพื่อขำยภำยในประเทศ ชำวสวนผู้ปลูกทุเรียนส่วนใหญ่ร้อยละ 70 จะขำยทุเรียนให้แก่พ่อค้ำที่เป็นผู้รวบรวม

ผลผลิต (Assemblers) หลังจำกนั้นพ่อค้ำรวบรวมผลผลิตจะกระจำยผลผลิตไปยังพ่อค้ำขำยส่งขนำดใหญ่

(Wholesalers) และขำยต่อให้พ่อค้ำขำยปลีก (Retailers) หรือพ่อค้ำขำยส่งขนำดเล็ก (Jobber) ที่มำ

เกี่ยวข้องบ้ำงในบำงแห่ง สุดท้ำยพ่อค้ำขำยปลีกขำยต่อให้ผู้บริโภค จะเห็นได้ว่ำพ่อค้ำผู้รวบรวมผลผลิตเป็นผู้ที่

มีควำมส ำคัญที่สุดในระบบห่วงโซ่อุปทำนทุเรียนที่เป็นผู้รวบรวมผลผลิตจำกเกษตรกรโดยตรงถึงร้อยละ 70

นอกเหนือจำกนี้ ร้อยละ 30 ชำวสวนจะขำยทุเรียนโดยตรงให้แก่พ่อค้ำส่ง พ่อค้ำปลีก และพ่อค้ำแปรรูป โดย

ไม่ผ่ำนพ่อค้ำที่เป็นผู้รวบรวมผลผลิต

ส ำหรับห่วงโซ่อุปทำนทุเรียนเพื่อกำรส่งออกต่ำงประเทศ แบ่งออกเป็นกำรส่งออกทุเรียนสดและ

ทุเรียนแปรรูป ในกรณีทุเรียนสดเกษตรกรผู้ปลูกทุเรียนจะเก็บผลผลิตมำส่งให้แก่ล้งส่งออกหรือผู้รวบรวม

ผลผลิตที่มีสถำนที่ตั้งใกล้กลับพื้นที่เพำะปลูกของเกษตร โดยเกษตรกรจะไม่นิยมขำยแยกเกรด แต่นิยมขำย

แบบเหมำสวน เนื่องจำกรำคำรับซื้อของล้งส่งออกจะสูงกว่ำรำคำรับซื้อของพ่อค้ำคนกลำง กำรที่เกษตรกร

ไม่ได้ขำยแบบคัดเกรดผลผลิต ท ำให้ล้งส่งออกหรือผู้รวบรวมผลผลิตมีหน้ำที่คัดคุณภำพผลผลิตให้ได้เกณฑ์กำร

ส่งออก ไม่ว่ำจะเป็นควำมอ่อนแก่ของผลผลิต กำรบ่มติดสลำก กำรบรรจุภัณฑ์ คุณภำพผลผลิต เมื่อผลผลิตได้

มำตรฐำนและคุณภำพกำรส่งออก ก็จะท ำกำรจัดส่งโดยใช้รถหัวลำกตู้คอนเทนเนอร์ไปยังท่ำเรือแหลมฉบังหรือ

ท่ำเรือคลองเตย เพื่อขนส่งทำงน้ ำไปยังกวำงเจำ ฮ่องกง และเซี่ยงไฮ้ รวมถึงกำรขนส่งทำงอำกำศไปยังจุดหมำย
ปลำยทำง ในกรณีที่คัดคุณภำพผลผลิตเป็นผลไม้เกรดรองลงมำจะนิยมขำยในตลำดที่ตลำดกลำงในประเทศ

ส่วนกำรส่งออกทุเรียนแปรรูป กำรจัดกำรห่วงโซ่อุปทำนทุเรียนก็เริ่มจำกเกษตรกรผู้ผลิตทุเรียนสด จะขำย

ให้กับกลุ่มผู้จัดหำทุเรียนสด ได้แก่ พ่อค้ำเหมำสวน ล้ง และตลำดกลำง หลังจำกนั้นจะถูกส่งผ่ำนไปยังโรงงำน

ส ำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรวิจัย 28 สถำบันบัณฑิตพัฒนบริหำรศำสตร์
ฝ่ำยเกษตร