Page 10 -
P. 10
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
การขยายตัวทางเศรษฐกิจ แต่กลับทำให้รายได้ของเกษตรกรในบางสาขาการผลิตลดลง การเพิ่มผลิตภาพการ
ผลิตในสาขาดังกล่าว ควรทำเฉพาะกลุ่มเป้าหมายเกษตรกรที่ต้องการยกระดับรายได้ โดยไม่ทำให้อุปทานรวม
ของสินค้าเปลี่ยนแปลง เพื่อมิให้ราคาสินค้าตกต่ำจนทำให้รายได้ของเกษตรกรลดลง
นอกจากนี้ ผลกระทบของนโยบายเกษตรที่มีต่อเป้าหมายการพัฒนาในมิติต่าง ๆ มักมีลักษณะได้อย่าง
เสียอย่าง (trade off) กล่าวคือนโยบายทำให้เป้าหมายการพัฒนาบางด้านดีขึ้น แต่ในขณะเดียวกันก็ทำให้
เป้าหมายการพัฒนาด้านอื่น ๆ แย่ลง ดังนั้นการกำหนดนโยบายจึงควรคำนึงถึงผลกระทบที่มีต่อเป้าหมายอื่นๆ
อย่างรอบคอบ อย่างไรก็ตาม ยังมีนโยบายการเกษตรบางกลุ่มที่ส่งผลดีต่อการพัฒนาในลักษณะ Pareto
Improvement กล่าวคือนโยบายทำให้เป้าหมายการพัฒนาตัวหนึ่งดีขึ้น โดยไม่ทำให้เป้าหมายตัวอื่น ๆ แย่ลง
นโยบายในกลุ่มนี้ได้แก่ การขยายตลาดส่งออกและการพัฒนาประสิทธิภาพการขนส่งและกระจายสินค้า
ข้อจำกัดของงานวิจัยและข้อเสนอแนะงานวิจัยในอนาคต
ข้อจำกัดประการหนึ่งของงานวิจัยที่ควรกล่าวถึงในที่นี้คือ ผลการศึกษาที่ได้เป็นผลตามลักษณะข้อ
สมมติของแบบจำลองซึ่งอาจแตกต่างจากสภาพความเป็นจริง มากน้อยขึ้นอยู่กับกรณีที่สนใจว่าเป็นสาขาใดใน
ภาคเกษตรและลักษณะของนโยบายเป็นอย่างไร ดังนั้นการนำผลการศึกษาไปใช้จึงควรพิจารณาอย่าง
ระมัดระวัง โดยพิจารณาว่าในกรณีศึกษาที่สนใจมีลักษณะใดที่แตกต่างจากข้อสมมติของแบบจำลอง หรือมี
ปัจจัยใดที่แบบจำลองมิได้รวมไว้ และปัจจัยเหล่านั้นส่งผลกระทบอย่างไรและมากน้อยเพียงใด
ข้อเสนอแนะงานวิจัยในอนาคตประกอบด้วยการวิเคราะห์ผลกระทบอันเกิดจากการปฏิสัมพันธ์ของ
นโยบายการเกษตรแบบต่าง ๆ การวิเคราะห์ต้นทุนของการดำเนินนโยบาย และการวิเคราะห์ผลกระทบของ
นโยบายการเกษตรเชิงพลวัต ในส่วนของการพัฒนาแบบจำลองเพื่อให้มีความสามารถในการจำลอง
สถานการณ์ที่ใกล้เคียงกับสภาพความเป็นจริงมากขึ้นประกอบด้วยการพัฒนาแบบจำลอง CGE แบบรายพื้นที่
(multi-regional CGE) การพัฒนาพฤติกรรมทางการเงินของเกษตรกรในแบบจำลอง และการเพิ่มเติมปัจจัย
การผลิตด้านทรัพยากรน้ำในภาคเกษตรเข้าไปในแบบจำลอง
ฉ