Page 42 -
P. 42
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
มองย้อนหลัง
ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร*
ผมขอขอบคุณท่านผู้มีเกียรติทั้งหลายที่มาแสดงมุทิตาจิตในวันที่ผมอายุครบ ๘๐ ปี
ในวันนี้ ผมอยากจะพูดเรื่องวิชาการที่จะถูกใจทุกๆ ท่านที่มา แต่คงเป็นไปไม่ได้ เพราะเดิม
ผมสนใจทางคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และสถิติ แต่ตอนท้ายมายุ่งอยู่กับศิลาจารึก ภาษาถิ่น
และประวัติศาสตร์ เพื่อนและลูกศิษย์ของผมส่วนใหญ่คงจะชอบวิทยาศาสตร์หรือศิลปศาสตร์
เพียงอย่างเดียว ถ้าจะทำาให้ถูกใจคนทุกคนคงจะต้องเป็นอย่างเรื่องที่เล่ากันมาว่า พ่อลูกจูงลา
ไปตลาด ถูกคนตำาหนิว่าโง่ ทำาไมไม่ขี่ลาไป พอลูกขี่ลา ก็มีคนตำาหนิว่าทำาไมทิ้งพ่อซึ่งชรา
ให้เดิน พอพ่อขี่ลา ให้ลูกเดิน ก็มีคนตำาหนิว่าปล่อยให้ลูกซึ่งยังเด็กเดินไป พ่อลูกเลยต้อง
ขี่ลาทั้งสองคน แต่ก็ถูกตำาหนิว่าทรมานสัตว์ พ่อลูกหมดทางเลือก จึงต้องแบกลาไป ผมยัง
ไม่อยากแบกลา จึงขอเลี่ยงไปเล่าเรื่องมองย้อนหลังให้ฟังคงจะดีกว่า
ชีวิตผมดีเด่นตรงที่เรียนหนังสือเก่ง เมื่อเรียนชั้นประถม มีพี่น้องเรียนอยู่ ๓ คน
ผมเป็นคนที่ ๓ ไม่ต้องเสียค่าเล่าเรียน แต่พอถึงประถม ๓ ภาคเรียนสุดท้าย เขาสอบได้ว่า
คนหนึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องไม่ใช่พี่น้องท้องเดียวกัน ผมจึงต้องเสียค่าเล่าเรียน ๓ บาท ผมสอบ
ประถม ๓ ได้ภายในอายุ ๙ ปีเต็ม จึงได้ทุนเล่าเรียนจนจบมัธยม ๘ ทั้งนี้จะต้องไม่สอบตกเลย
ผมมาเรียนซำ้าชั้นมัธยม ๘ ที่โรงเรียนสวนกุหลาบ เพื่อสอบชิงทุนเล่าเรียนหลวง จึงต้องเสียค่า
เล่าเรียน ๖๐ บาท สมัยนั้นใครเรียนเก่งจะต้องเรียนมัธยม ๘ สองปี ใครไม่เก่งจะเรียนเพียง
ปีเดียว เพราะคนจะชิงทุนเล่าเรียนหลวงได้ต่อเมื่อไม่เคยสอบชั้นมัธยม ๘ มาก่อน คนเรียนเก่ง
จึงต้องซุ่มเรียนซำ้าชั้นกันทุกคน
ผมได้ทุน ก.พ. ไปเรียนปริญญาตรีทางเกษตรวิศวกรรมที่ฟิลิปปินส์ กลับมาทำางาน ๑๒ ปี
แล้วได้ทุน ก.พ. ไปเรียนจบปริญญาโทและเอกทางวิชาสถิติและวิชาขยายพันธ์ุพืชที่มหาวิทยาลัย
คอร์แนลล์ ผมเป็นหนี้ตาสีตาสาเรื่องทุนเล่าเรียน จึงไม่เคยคิดจะหนีไปรับเงินเดือนสูงๆ ที่อื่น
และยังสอนหนังสือใช้หนี้ตาสีตาสามาจนทุกวันนี้
เมื่ออยู่ชั้นประถมได้ค่าเบี้ยเลี้ยงวันละ ๒ สตางค์ พอซื้อขนมจีนและส้มตำาได้อย่างละจาน
สมัยเรียนมัธยม ๘ สวนกุหลาบได้ค่าเบี้ยเลี้ยง ๖ สตางค์ เป็นค่าก๋วยเตี๋ยว ๕ สตางค์ และ
ค่านำ้าลำาไยใส่นำ้าแข็งสตางค์หนึ่ง
*จาก ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ๒๕๔๑. ๘๐ ปี ศาสตราจารย์
ดร.ประเสริฐ ณ นคร ภาษา - จารึก ฉบับที่ ๔. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำากัด (มหาชน)
40