Page 106 -
P. 106
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
วารสารมนุษยศาสตร์ปีที่ 24 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม-ธันวาคม 2560) 87
กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงเรียกชื่อตัวละครนี้ว่า “ดะ-ระ-สา” มิใช่ “ดอ-ระ-สา”
ดังที่นิยมเรียกกันในสมัยหลัง
4.3 เนื้อหำ
บทละครร าเรื่องอิเหนาพระนิพนธ์พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิป
ประพันธ์พงศ์ ฉบับที่ใช้ศึกษาในบทความนี้ มีเนื้อหา 1 ตอน คือตอนดะระสาแบหลา
เนื้อหาตอนดะระสาแบหลาของบทละครร าเรื่องอิเหนาฉบับนี้ เริ่มตั้งแต่อิเหนา
น าไพร่พลออกเที่ยวป่าและปลอมตัวเป็นปันหยีเพื่อเดินทางไปเมืองหมันหยาจนถึง
ระตูบุดสิหนาถูกสังหารและนางดะระสาท าพิธีแบหลา ซึ่งตรงกับเนื้อหาของบทละครใน
เรื่องอิเหนาฉบับรัชกาลที่ 2
เนื้อหาดังกล่าวแบ่งออกเป็น 5 ชุด ก่อนเข้าสู่ชุดที่ 1 มีการสรุปจ านวนและ
ชื่อของตัวละครทั้งหมดในการแสดงตอนนี้ไว้ ดังนี้
ตัวลคร
๑ อิเหนา ฤๅปันหยี ๒ รตูปันจะรากัน ๓ ระตูปักกะมาหงัน
๔ รตูบุดสิหนา ๕ มหาเสนาต ามหงง ๖ ถึง ๙ พระพี่เลี้ยง
ประสันตา กะระกาหลา ปูนตา ยะรุเดะ ๑๐ และ ๑๑ ประไหมสุรี
เมืองปันจะรากัน แลเมืองปักกะมาหงัน ๑๒ นางดะระสา
ประไหมสุหรีเมืองบุดสิหนา ยังมีเสนากิดาหยันแลทหารไพร่พล
(พระศรี, ม.ป.ป., น. 1)
เนื้อหาทั้ง 5 ชุดของบทละครร าฉบับนี้มีการตั้งชื่อชุดตามเหตุการณ์ส าคัญ
ในชุดนั้น และตั้งชื่อชุดคล้องจองกันด้วย ได้แก่ “ประพาศป่า ประสันตาต่อนก ยกทัพ
พระเยาวราช พิฆาฎรตูบุดสิหนา และดะระสาแบหลา” แต่ละชุดมีเนื้อหาโดยสรุป
4
ดังนี้
4 มีข้อสังเกตว่า การตั้งชื่อชุดตามเหตุการณ์ส าคัญและก าหนดให้มีชื่อคล้องจอง
กันนี้พบในบทละครเรื่องอื่นๆ ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ด้วย
