Page 64 -
P. 64
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
53
4. การส่งเสียงร้องแบบเรียกรับกัน (follow) พบเกิดขึ้นเมื่อนกร้องส่งเสียงเรียก (call) จึงมีสัดส่วนใกล้เคียงกับ
พฤติกรรมส่งเสียงเรียก คือร้อยละ 7 เมื่อนกมีการจับคู่กันพบมีการบินไปด้วยกัน ในระดับความสูง >20-30 เมตร ก่อน
เกิดมีการปรับระดับการบิน (tail-wing-open) ให้ความสูงลดลง เพื่อเข้ารัง ก่อนเข้ารังมีการบินวนภายในที่ร่มประมาณ
2-3 รอบก่อนเกิดการผสมพันธุ์ พฤติกรรมการขานรับเพื่อผสมพันธุ์ ซึ่งสัมพันธ์กับพฤติกรรมส่งเสียงเรียก และเกิดมาก
ในช่วงเช้ามืดระหว่างเวลา 06.00 - 08.00 น. พฤติกรรมนี้พบลดลงในช่วงกลางวันที่มีปริมาณแสงมากระหว่างเวลา
10.00 - 12.00 น. และเพิ่มขึ้นอีกครั้งในช่วงเวลา 16.00 – 18.00 น. ผลการศึกษาโดยรวมข้อมูลในแต่ละพฤติกรรมดัง
ภาพที่ 2
ภาพที่ 2 เปอร์เซ็นต์กิจกรรมประเภทต่างๆของนกแอ่นกินรัง (Aerodramus germani) ที่พบบริเวณชายฝั่งทะเล
จังหวัดสมุทรสาคร ทั้งบริเวณวัดช่องลม (ชุมชน) และศูนย์วิจัยป่าชายเลนสมุทรสาคร (ป่า) โดยรวมข้อมูล
การเลือกใช้พื้นที่
1. จ านวนนกที่พบระหว่างสองพื้นที่ ผลการศึกษาการเลือกใช้พื้นที่อาศัยพบว่าส่วนใหญ่นกอาศัยหากินอยู่
บริเวณพื้นที่ชุมชนมากกว่าบริเวณป่า โดยพบว่าบริเวณพื้นที่ชุมชนมีนกเข้ามาใช้ประโยชน์เฉลี่ย 844.42±161.48 ตัว
ขณะที่พบว่านกใช้พื้นที่ป่าโดยรอบเฉลี่ย 88.92±61.33 ตัว ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยส าคัญ (P<0.001) การพบว่านก
แอ่นกินรังเลือกใช้พื้นที่บริเวณชุมชนมากมีสาเหตุมาจากบริเวณพื้นที่ชุมชนมีปริมาณแมลงโดยเฉพาะในอันดับ (Order)
Diptera ซึ่งเป็นกลุ่มแมลงวัน ที่เป็นอาหารของนกแอ่นกินรังมากกว่า สภาพแวดล้อมบริเวณชุมชนซึ่งมีทั้งตลาด เศษ
อาหาร แสงไฟ เหมาะสมส าหรับแมลงในมากกว่าพื้นที่ป่า ประกอบกับบริเวณชุมชนเป็นที่เกาะพักท ารังในบริเวณวัด
ช่องลมซึ่งมีนกแอ่นกินรังเข้ามาท ารังจ านวนมาก สอดคล้องกับที่ Pongchu (1985) ได้รายงานว่า นกแอ่นกินรังหากิน
ไกลจากรังภายในรัศมีประมาณ 25 กิโลเมตร นอกจากนี้บริเวณพื้นที่ป่ายังมี นกที่เป็นศัตรูของนกแอ่นกินรัง เช่น
เหยี่ยวขาว เหยี่ยวแดง รวมถึงนกชนิดอื่นๆที่อาจรบกวนกิจกรรมของนกแอ่นกินรัง เช่นนกนางนวลแกลบ นกอีเสือสี
น้ าตาล นกกินเปี้ยว มีผลให้นกแอ่นกินรังเลือกใช้พื้นที่บริเวณชุมชนมากกว่าบริเวณป่า
วารสารสัตว์ป่าเมืองไทย ปีที่ 24 พ.ศ. 2560 Journal of Wildlife in Thailand Vol. 24, 2017
