Page 127 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

116

อุทยานแห่งชาติเขาสามหลั่น เขตห้ามล่าสัตว์ป่าแก่งคอย ตลอดจนเทือกเขาหินปูนที่เป็นป่าสงวนแห่งชาติ นับได้ว่า
เป็นแหล่งอาศัยธรรมชาติของสัตว์ป่าที่ส าคัญของประเทศที่ยังขาดข้อมูลการศึกษา

การครอบครองเชิงพื้นที่
ผลการศึกษาการครอบครองเชิงพื้นที่ พบว่ามีชนิดสัตว์ป่าที่ได้จากการศึกษารวม 18 ชนิด เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วย

นม 7 ชนิด นกป่าที่สามารถถ่ายภาพได้ 11 ชนิด ที่สามารถน ามาค านวณการครอบครองเชิงพื้นที่ ในกรณีของสัตว์ป่า
เลี้ยงลูกด้วยนมพบว่าเลียงผามีการครอบครองเชิงพื้นที่สูงสุด มีค่า 0.92 (SE=0.03) รองลงมาได้แก่ ลิงกัง (0.82
SE=0.07) อีเห็นธรรมดา (0.69 SE=12) กระรอกหลากสี (0.59 SE=0.11) แมวดาว (0.49 SE=0.37) เม่นใหญ่ (0.45
SE=0.15) และ หมาจิ้งจอก (0.37 SE=0.15) ตามล าดับ
ในกรณีของนกป่า ที่สามารถน ามาค านวณได้ 11 ชนิด พบว่านกกระเบื้องผามีค่าการครอบครองพื้นที่มากที่สุด
มีค่า 0.32 (SE=0.23) รองลงมาได้แก่ นกเขาใหญ่ (0.30 SE=0.11) นกเขาเขียว (0.23 SE=0.12) เหยี่ยวนกเขาชิครา
(0.18 SE=0.10) นกจู๋เต้นเขาหินปูน (0.16 SE=0.12) นกกระปูดใหญ่ (0.15 SE=0.10) นกปรอดสวน (0.08 SE=0.08)
นกปรอดหัวสีเขม่า (0.08 SE=0.08) นกกระแตแต้แว๊ด (0.06 SE=0.06) และ นกกาแวน (0.06 SE=0.06) ตามล าดับ
สัตว์เลื้อยคลานได้แก่ ตะกวด (0.15 SE=0.15)

ช่วงเวลาในการปรากฏของสัตว์ป่า
ผลการศึกษาช่วงเวลาการท ากิจกรรมของสัตว์ป่าที่พบจากภาพถ่ายพบว่าชนิดที่ปรากฏเฉพาะในเวลากลางวัน
ได้แก่ กระแตเหนือ นอกจากนี้ยังพบกิจกรรมของเจ้าหน้าที่ และพรานป่าเฉพาะในเวลากลางวัน สัตว์ป่าที่พบปรากฏ
เฉพาะช่วงเวลากลางคืน ได้แก่ เม่นใหญ่ หมาหริ่ง และอีเห็นธรรมดา ส่วนสัตว์ป่าที่ปรากฏในช่วงกลางวันและพลบค่ า
ได้แก่ กระจ้อน กระรอกหลากสี ลิงกัง และหนู สัตว์ที่ปรากฏทั้งกลางวันและกลางคืน คือ พังพอนธรรมดา แมวดาว
เลียงผา หมาจิ้งจอก และหมาบ้าน

สรุปและข้อเสนอแนะ

1. ผลการติดตั้งกล้องดักถ่ายภาพ ภายในของเขตพื้นที่ 1.007 ตารางกิโลเมตร จ านวน 16 ต าแหน่ง ในรอบปี
รวมจ านวน 3,187 กับดักคืน ได้ภาพสัตว์ป่า 5,078 ภาพ พบสัตว์ป่ารวม 32 ชนิดใน 23 วงศ์ เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
12 ชนิด จาก 11 วงศ์ สัตว์เลื้อยคลาน 2 ชนิด 1 วงศ์ และนกป่า จ านวน 18 ชนิด 11 วงศ์ นกเหนือจากการรบกวน
กิจกรรมมนุษย์ที่สามารถถ่ายภาพบันทึกภาพ ได้แก่ การท ากิจกรรมของเจ้าหน้าที่ พรานป่า การขับรถยนต์ รวมถึง
สุนัขบ้าน

2. ค่าความคล้ายคลึงระหว่างป่าธรรมชาติ และป่าฟื้นฟูมีค่า 56% หากค านวณค่าความคล้ายคลึงกันระหว่าง
ฤดูแล้งและฤดูฝน พบว่าในป่าธรรมชาติมีความคล้ายคลึงกัน 85.11% และในป่าฟื้นฟูมีความคล้ายคลึงกัน 64.71%
2. ผลการค านวณความมากมายสัมพัทธ์กรณีสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจากมากไปน้อย คือ เลียงผา (44.49%) ลิงกัง
(23.78%) กระจ้อน (4.86%) กระรอกหลากสี (4.55%) อีเห็นธรรมดา (3.73%) เม่นใหญ่ (2.26%) หนู (1.41%) หมา
จิ้งจอก (0.97%) พังพอนธรรมดา (0.63%) กระแตเหนือ (0.6%) แมวดาว (0.31%) หมาหริ่ง (0.03%) ตามล าดับ
ขณะที่นกป่า ได้แก่ นกเขาใหญ่ (6.12%) ไก่ป่า (5.02%) เหยี่ยวนกเขาชิครา (2.64%) นกแต้วแร้วธรรมดา (2.48%)
นกกระแตแต้แว๊ด (0.97%) นกกระปูดใหญ่ (0.66%) นกกะรางหัวหงอก (0.5%) นกกางเขนดง (0.44%) นกเขาเขียว

(0.41%) นกจู๋เต้นเขาหินปูน (0.31%) นกปรอดเหลืองหัวจุก (0.19%) นกปรอดสวน (0.19%) นกกระเบื้องผา
(0.19%) นกกาแวน (0.16%) นกกะรางสร้อยคอเล็ก (0.09%) นกปรอดหัวสีเขม่า (0.06%) นกจับแมลงสีน้ าตาล
(0.03%) และนกเอี้ยงถ้ า (0.03%) ตามล าดับ โดยพบว่าค่าเฉลี่ยความมากมายสัมพัทธ์ของสัตว์ป่าเมื่อวิเคราะห์
โดยรวมไม่มีความแตกต่างระหว่างฤดูกาล ขณะที่พบว่า ค่าเฉลี่ยความมากมากมายของนกป่า ช่วงฤดูฝนพบมากกว่าฤดู
แล้งอย่างมีนัยส าคัญ ซึ่งเป็นผลจากกิจกรรมภายในพื้นที่เหมืองหินปูนในช่วงฤดูฝนน้อยกว่าช่วงฤดูแล้ง

วารสารสัตว์ป่าเมืองไทย ปีที่ 24 พ.ศ. 2560 Journal of Wildlife in Thailand Vol. 24, 2017