Page 124 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

113

3. เปรียบเทียบเหมือนของชนิดสัตว์ป่าที่พบในพื้นที่ป่าธรรมชาติและป่าฟื้นฟู โดยค านวณ จากค่าดัชนีความ
คล้ายคลึง (Similarity Index) ตามสมการของ Motyka et al. (1950) ดังนี้

เมื่อ W = จ านวนชนิดของสัตว์ป่าที่พบทั้งสองพื้นที่
A = จ านวนชนิดของสัตว์ป่าที่พบในป่าธรรมชาติ
B = จ านวนชนิดของสัตว์ป่าที่พบในป่าฟื้นฟู
4. การค านวณการครอบครองพื้นที่ (occupancy) ของชนิดสัตว์ป่าแต่ละชนิด ทุกชนิด โดยให้แต่ละวันที่ติดตั้ง
กล้องตลอด 1 ปี เป็น Occasion และต าแหน่งตั้งกล้อง เป็นจ านวนซ้ า (O’Brien et al., 2003) แล้วใช้โปรแกรม

Presence ช่วยค านวณ โดยใช้ single season, single species occupancy model ในการค านวณหาค่าความ
น่าจะเป็นในการจ าแนกสัตว์แต่ละชนิดที่ปรากฏในช่วงวันเดียวกันจากกล้องดักถ่ายภาพ (MacKenzie et al., 2006)

ผลและวิจารณ์

ความเหมาะสมของจ านวนต าแหน่งและจ านวนภาพ
ผลการติดตั้งกล้องดักถ่ายภาพ ตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ. 2558 ถึง เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2559 จ านวน 16
ต าแหน่ง ภายในพื้นที่ป่าธรรมชาติจ านวน 11 ต าแหน่ง และบริเวณขอบป่าซึ่งเป็นพื้นที่ปลูกป่าภายหลังการท าเหมือง
หินปูน 5 ต าแหน่ง รวมจ านวนกับดักคืน (trap night) ทั้งหมด 3,187 กับดักคืน พื้นที่ป่าธรรมชาติจ านวน 2,374 กับ
ดักคืน และบริเวณชายขอบป่าที่มีการปลูกต้นไม้เพื่อการฟื้นฟู 813 กับดักคืน ครอบคลุมพื้นที่ติดตั้งกล้องดักถ่ายภาพ
ทั้งหมด 1.007 ตารางกิโลเมตรถ่ายภาพสัตว์ป่าได้ 5,078 ภาพ เมื่อพิจารณาความเหมาะสมจากการเปรียบเทียบ
จ านวนชนิดของสัตว์ป่าสะสมและจ านวนกับดักคืน ที่เพิ่มขึ้น พบว่ามีแนวโน้มคงที่ และเมื่อพิจารณาความสัมพันธ์
ระหว่างจ านวนชนิดสัตว์ป่าสะสมกับจ านวนจุดตั้งกล้องพบว่ามีแนวโน้มคงที่ซึ่งเพียงพอส าหรับการศึกษา

ความหลากชนิด
ผลการศึกษาสัตว์ป่าจากกล้องดักถ่ายภาพพบสัตว์ป่าในพื้นที่รวม 32 ชนิด จาก 23 วงศ์ ประกอบด้วย สัตว์
เลี้ยงลูกด้วยนม 11 วงศ์ รวม 12 ชนิด คือ วงศ์ Bovidae พบ 1 ชนิด ได้แก่ เลียงผา วงศ์ Canidae พบ 1 ชนิด ได้แก่
หมาจิ้งจอก วงศ์ Cercopithecidae พบ 1 ชนิด ได้แก่ ลิงกัง วงศ์ Felidae พบ 1 ชนิด ได้แก่ แมวดาว วงศ์
Hystricidae พบ 1 ชนิด ได้แก่ เม่นใหญ่ วงศ์ Mustelidae พบ 1 ชนิด ได้แก่ หมาหริ่ง วงศ์ Sciuridae พบ 2 ชนิด
ได้แก่ กระจ้อน และ กระรอกหลากสี วงศ์ Tupaiidae พบ 1 ชนิด ได้แก่ กระแตเหนือ วงศ์ Viverridae พบ 1 ชนิด
ได้แก่ อีเห็นธรรมดา วงศ์ Herpestidae พบ 1 ชนิด ได้แก่ พังพอนธรรมดา และวงศ์ Muridae ได้แก่ หนูชนิดต่างๆ ที่
ไม่สามารถระบุชนิดจากภาพถ่าย

พบสัตว์เลื้อยคลาน จ านวน 1 วงศ์ คือ วงศ์ Varanidae พบ 2 ชนิด ได้แก่ ตะกวดและเหี้ย สัตว์ปีกพบ 11 วงศ์
รวม 18 ชนิด คือ วงศ์ Accipitridae 1 ชนิด ได้แก่ เหยี่ยวนกเขาชิครา วงศ์ Centropodidae 1 ชนิด ได้แก่ นกกระ
ปูดใหญ่ วงศ์ Charadriidae 1 ชนิด ได้แก่ นกกระแตแต้แว๊ด วงศ์ Columbidae 2 ชนิด ได้แก่ นกเขาเขียว และ
นกเขาใหญ่ วงศ์ Corvidae 1 ชนิด ได้แก่ นกกาแวน วงศ์ Muscicapinae 2 ชนิด ได้แก่ นกกางเขนดง และนกจับ
แมลงสีน้ าตาล วงศ์ Phasianidae 1 ชนิด ได้แก่ ไก่ป่า วงศ์ Pittidae 1 ชนิด ได้แก่ นกแต้วแล้วธรรมดา วงศ์
Pycnonotidae 3 ชนิด ได้แก่ นกปรอดเหลืองหัวจุก นกปรอดสวน และนกปรอดหัวสีเขม่า วงศ์ Timaliidae 3 ชนิด
ได้แก่ นกกะรางหัวหงอก นกกะรางสร้อยคอเล็ก และนกจู๋เต้นเขาหินปูน วงศ์ Turdinae 2 ชนิด ได้แก่ นกกระเบื้องผา

วารสารสัตว์ป่าเมืองไทย ปีที่ 24 พ.ศ. 2560 Journal of Wildlife in Thailand Vol. 24, 2017