Page 92 -
P. 92
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร
สำ�หรับสมบัติดินที่มีพลวัต และเกี่ยวโยงกับคุณภ�พดินส่วนที่เป็นพลวัต ได้แก่ อินทรียวัตถุ
ในดิน โครงสร้�งดิน อัตร�ก�รซึมนำ้� และคว�มหน�แน่นรวมของดิน ซึ่งได้รับผลกระทบจ�กก�รจัดก�ร
ดิน 3 ท�ง คือ ดีขึ้นหรือเลวลงหรือคงสภ�พเดิม สำ�หรับกรณีคงสภ�พเดิมนั้น ห�กคุณภ�พดินเดิมอยู่ใน
ระดับป�นกล�ง ก็แสดงว่�ระบบก�รจัดก�รดินที่ใช้ทำ�ให้คุณภ�พของดินอยู่ในระดับป�นกล�งอย่�งยั่งยืน
(ภ�พที่ 3.6) จำ�เป็นต้องปรับปรุงระบบก�รจัดก�รดิน เพื่อให้คุณภ�พดินอยู่ในระดับดี และรักษ�ระดับนั้น
ไว้อย่�งยั่งยืน
ดีขึ้น
คุณภ�พดิน คงสภ�พเดิม
เลวลง
เมื่อเริ่มต้น เวล�
ภ�พที่ 3.6 ก�รเปลี่ยนแปลงคุณภ�พดินในส่วนที่มีพลวัตในช่วงเวล�หนึ่ง
ตอนที่ 3 หน้าที่ของดินและตัวชี้บอกคุณภาพดิน
ส�ระสำ�คัญของคุณภ�พดินประกอบด้วย 5 ส่วน คือ 1) หน้�ที่ของดิน 2) ตัวชี้บอกคุณภ�พดิน
3) ก�รประเมินคุณภ�พดิน 4) เครื่องมือที่ใช้ในก�รประเมินคุณภ�พดิน และ 5) ก�รจัดก�ร เพื่อให้ดินมี
คุณภ�พดีและสุขภ�พของสิ่งแวดล้อมดี ในตอนที่ 3 นี้จะกล่�วถึงหน้�ที่ของดินและตัวชี้บอกคุณภ�พดิน
1. หน้�ที่ของดิน : บริก�รจ�กดินสู่ระบบนิเวศ
ดินมีหน้�ที่สำ�คัญต่อระบบนิเวศและส่งผลดีต่อสังคมมนุษย์อย่�งม�ก หน้�ที่เหล่�นั้นมี 6 ประก�ร
(Swinton et al., 2007) คือ
1) ขับเคลื่อนวัฎจักรธ�ตุอ�ห�ร
2) ช่วยให้มีคว�มหล�กหล�ยท�งชีวภ�พและก�รดำ�รงถิ่นที่อยู่
3) ควบคุมคว�มสัมพันธ์ของนำ้�ในดินและพืช
4) ก�รกรองและภ�วะบัฟเฟอร์
5) ช่วยสร้�งเสถียรภ�พท�งก�ยภ�พและก�รคำ้�จุนหรือคำ้�ชู
6) คว�มต้�นท�นและคว�มยืดหยุ่นต่อผลกระทบ
ดังที่ได้สรุปไว้ในต�ร�งที่ 3.4
88 สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย