Page 240 -
P. 240
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร
ภ�พที่ 10.13 ก�รปลูกพืชหมุนเวียนที่มี 2 พืช คือ ข้�วโพดและถั่วเหลือง
2.2.3 ผลของก�รปลูกพืชหมุนเวียน
ผลของก�รปลูกพืชหมุนเวียน ในด้�นก�รจัดก�รฟ�ร์มและจัดก�รคุณภ�พดิน
ในด้�นก�รจัดก�รฟ�ร์ม ก�รปลูกหมุนเวียนจะเกี่ยวข้องกับเรื่องต่อไปนี้
1) เป็นช่องท�งของร�ยได้ที่หล�กหล�ย มิได้ยึดติดอยู่กับร�ยได้จ�กพืชชนิดเดียว
2) มีประสิทธิภ�พสูงในก�รใช้แรงง�น เนื่องจ�กมีก�รกระจ�ยก�รใช้แรงง�นสำ�หรับ
กิจกรรมต่�งๆ ตลอดปี
3) ลดคว�มเสี่ยงด้�นก�รสูญเสียร�ยได้ ห�กผลผลิตของบ�งพืชเสียห�ยอันเนื่องจ�ก
ส�เหตุด้�นสภ�พภูมิอ�ก�ศและศัตรูพืช
ในด้�นก�รจัดก�รคุณภ�พดินเพื่อเพิ่มผลิตภ�พของพืช ก�รปลูกพืชหมุนเวียนจะมีผล
ดังต่อไปนี้
1) ลดปัญห�วัชพืชและศัตรูพืฃ
2) ลดก�รกร่อนดิน
3) คงระดับอินทรียวัตถุในดินหรือทำ�ให้อินทรียวัตถุในดินเพิ่มขึ้น
4) ก�รใช้พืชตระกูลถั่วในระบบปลูกพืชหมุนเวียน จะช่วยเพิ่มไนโตรเจนในดิน
5) สร้�งภ�วะสมดุลของธ�ตุอ�ห�รในดิน
จะเห็นได้ว่� ผลที่เกิดขึ้นแต่ละประก�รใน 5 ประก�รนี้ต่�งก็มีส่วนช่วยให้ผลผลิตพืช
เพิ่มขึ้นได้ทั้งสิ้น แต่ในก�รปลูกพืชหมุนเวียนระบบหนึ่ง ผลที่เกิดขึ้นของทั้งระบบรวมกันจะม�กกว่�นั้น
ซึ่งเรียกว่�ปร�กฏก�รณ์ของก�รหมุนเวียน (rotation effect) ซึ่งอ�จแตกต่�งกันไปต�มชุดของชนิดพืช
236 สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย
