Page 239 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร

2.2.2 ประเภทของพืชที่ใช้ก�รปลูกพืชหมุนเวียน
พืชที่นำ�ม�ใช้ในก�รพืชหมุนเวียนเป็นพืชเศรษฐกิจ ให้ผลผลิตที่จำ�หน่�ยได้และผลผลิต

เป็นที่ต้องก�รของตล�ด แต่พืชเหล่�นั้นอ�จแตกต่�งกันในด้�นคว�มสัมพันธ์กับก�รใช้ประโยชน์จ�กดิน
หรือให้ประโยชน์กับดิน ซึ่งแบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม คือ (ภ�พที่ 10.12 และ 10.13)
1) พืชพิทักษ์ดิน (soil protecting crops) ได้แก่พืชที่ช่วยอนุรักษ์ดินและนำ้� ช่วยลด

ก�รกร่อนดิน
2) พืชบำ�รุงดิน (soil building crops) ได้แก่พืชที่ช่วยเพิ่มอินทรียวัตถุในดินและเพิ่ม

ธ�ตุอ�ห�รให้แก่ดิน เช่น พืชตระกูลถั่วที่ช่วยเพิ่มไนโตรเจน
3) พืชใช้ดิน (soil consuming crops) ได้แก่พืชที่เหลือเศษซ�กหลังจ�กเก็บเกี่ยวน้อย
และมีธ�ตุอ�ห�รติดไปกับผลผลิตที่เก็บเกี่ยวม�กกว่�ที่หมุนเวียนกลับลงม�สู่ดินกับเศษซ�กพืช ก�รผลิต

พืชเหล่�นี้ในแต่ละปี จึงมีแนวโน้มที่จะทำ�ให้อินทรียวัตถุและธ�ตุอ�ห�รที่เป็นประโยชน์ในดินลดลง

ภ�พที่ 10.12 แผนก�รปลูกพืชในระบบก�รปลูกพืชหมุนเวียน (เลขโรมัน I-IV คือแปลงที่ 1 ถึง 4
ส่วนเลข 1 ถึง 6 คือ ลำ�ดับปีที่ 1-6 เป็นกำ�หนดก�รปลูกพืชชนิดนั้นในปีที่ดังที่ระบุ)

สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย 235