Page 132 -
P. 132
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร
ต�ร�งที่ 4.2 ลักษณะโดยทั่วไปของระบบนิเวศเกษตรและระบบนิเวศธรรมช�ติ
ลักษณะ ระบบนิเวศธรรมช�ติ ระบบนิเวศเกษตร
ก�รกระทบของมนุษย์ โดยอ้อม บ�งครั้งเป็นก�รจัดก�ร เช่น โดยตรง ด้วยคว�มตั้งใจที่จะเข้�ไปจัดก�ร
วนอุทย�น โดยมนุษย์ทำ�หน้�ที่เป็นผู้ควบคุม
แหล่งพลังง�น แสงอ�ทิตย์ แสงอ�ทิตย์ เชื้อเพลิงฟอสซิล (พลังง�น
สะสมจ�กแสงอ�ทิตย์ในอดีต)
วัฏจักรธ�ตุอ�ห�ร สูง พืชอ�ศัยธ�ตุอ�ห�รที่ดินปลดปล่อย ตำ่� พืชอ�ศัยธ�ตุอ�ห�รซึ่งม�จ�กปุ๋ยที่ใส่
ภ�ยใน ออกม� ในดิน
สมดุลธ�ตุอ�ห�ร สิ่งเข้�ม�กกว่�หรือเท่�กับสิ่งออก สิ่งเข้�น้อยกว่�หรือเท่�กับสิ่งออก
ธ�ตุอ�ห�รม�จ�กดินและบรรย�ก�ศ ธ�ตุอ�ห�รออกไปจ�กดินโดยติดไปกับ
ผลผลิตพืชที่เก็บเกี่ยว
คว�มซับซ้อนเชิงพื้นที่ ลักษณะภูมิทัศน์เป็นหย่อมๆ มีก�ร ในพื้นที่อันกว้�งขว�งและสมำ่�เสมอนั้น มี
กระจ�ยของสิ่งมีชีวิต ซึ่งมีวิถีชีวิตเฉพ�ะ สิ่งมีชีวิตซึ่งคล้�ยกันกระจ�ยอยู่ทั่วไป
หล�กหล�ยแบบ (multiple niches)
กระจ�ยอยู่เป็นหย่อมๆ
คว�มซับซ้อนเชิงเวล� พลวัตของระบบนิเวศซึ่งเกิดเป็นครั้งคร�ว พลวัตถูกจัดก�รอย่�งสมำ่�เสมอ
กระบวนก�รจะวนกลับด้วยคว�มถี่ตำ่� กระบวนก�รจะวนกลับด้วยคว�มถี่สูง
คว�มหล�กหล�ย สูงกว่� ได้รับอิทธิพลจ�กอันตรกิริย� ตำ่�กว่� ถูกกำ�หนดโดยก�รเลือกชนิดพืช
ท�งชีวภ�พ เชิงนิเวศและจ�กมนุษย์ ปลูก และก�รจัดก�รด้�นก�รเพ�ะปลูก
พันธุกรรมพืช พืชพื้นเมืองชนิดยืนต้น มีก�รปรับตัวหรือมี พืชปลูกชนิดล้มลุก มักเป็นลูกผสม ซึ่ง
วิวัฒน�ก�รในถิ่นนั้น มนุษย์คัดเลือกและดำ�เนินก�ร
ก�รรบกวนดิน ไม่บ่อย อ�จเกิดจ�กพ�ยุหรือกสัตว์ขุดรู บ่อย เกิดจ�กก�รไถพรวน ปรับระดับพื้นที่
หรือโพรง และก�รระบ�ยนำ้�
สัญญ�ณเคมี ฮอร์โมนพืช ฮอร์โมนของสิ่งมีชีวิตและสัตว์ ก�รใช้ส�รเคมีเพื่อควบคุมศัตรูพืช ก�รใช้
ในดิน ส�รควบคุมก�รเจริญเติบโตของพืช
อันตรกิริย�ซึ่งกัน เชื่อว่�เป็นไปได้ เกิดจ�กวิวัฒน�ก�รร่วม เป็นไปไม่ได้ บ�งนี้ถูกกำ�จัดออกไปโดยไม่
และกัน กัน เพื่อให้มีคว�มได้เปรียบในก�รแข่งขัน ตั้งใจ เพื่อคว�มสะดวกในก�รจัดก�ร
128 สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย