Page 45 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

หลักการวิเคราะหของแบบจําลอง SWAT แบงออกเปน 2 สวน ไดแก สวนพื้นดิน (Land phase)

และสวนการเคลื่อนที่ในลําน้ํา (Routing phase) โดยการวิเคราะหในสวนพื้นดินจะเปนการศึกษาวงจรอุทก

วิทยา เพื่อประเมินปริมาณน้ําทา ปริมาณตะกอน ปริมาณไนโตรเจน ปริมาณฟอสฟอรัส และสารเคมีจาก

การเกษตรที่จะไหลลงสูลําน้ําหลักของแตละลุมน้ํายอย สําหรับการวิเคราะหการเคลื่อนที่ในลําน้ํา จะเปนการ

คํานวณการเคลื่อนที่ของน้ํา ตะกอน และธาตุอาหารตาง ๆ ไปตามลําน้ํา ตลอดทั้งโครงขายระบบลําน้ําของลุม

น้ํา

รูปที่ 2- 4 วงจรอุทกวิทยาของแบบจําลอง SWAT (Neitsch et al., 2005)

จากรูปที่ 2-4 ปริมาณน้ําภายในลุมน้ําจะสามารถประเมินไดจากสมการสมดุลน้ํา ดังสมการดานลาง

เมื่อ SW t คือปริมาณน้ําในดินสุดทาย (มม) SW คือ ปริมาณน้ําในดินเริ่มตนในวันที่ i (มม), t คือ เวลา

(วัน), R คือ ปริมาณน้ําฝน (มม), Q คือ ปริมาณน้ําไหลบาบนผิวดิน (มม), ET คือ ปริมาณการคายระเหยน้ํา

(มม), P คือ ปริมาณน้ําที่ซึมลึกลงไปใตดิน (มม) และ QR คือ ปริมาณน้ําไหลลงแมน้ํา (มม)

จนถึงปจจุบันนี้แบบจําลอง SWAT ยังคงไดรับการยอมรับอยางกวางขวาง และมีการประยุกตใชอยาง

หลากหลาย เชนการศึกษา Bouraoui et al. (2005) และ Xiaobo et al. (2008) ไดใชแบบจําลอง SWAT

รวมกับระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร (GIS) ในการประเมินผลกระทบการใชประโยชนที่ดินและการจัดการ

14