Page 40 -
P. 40
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
พื้นที่เพาะปลูกทางดานเหนือของทวีปยุโรปไดรับประโยชน ในทางกลับกันทางดานใตของทวีปจะไดรับผล
ตรงกันขาม หากอุณหภูมิยังสูงขึ้นและชวงเวลาที่แหงแลงยาวนานขึ้น ระบบการเกษตรจะไดรับผลกระทบ
อาจจะกระทบไปสูพืชที่มีการเจริญเติบโตอยางรวดเร็วและชวงชีวิตที่สั้น คุณภาพดินในบางพื้นที่ของยุโรป
คอยๆ สูญเสียเนื่องจากการพังทลายหรือการไหลลงมาของหนาดิน (Miraglia et al. 2009) ในแอฟริกา แรธาตุ
ในดินลดลงอยางรวดเร็วจนทําใหดินเสื่อมบอยครั้งที่เผชิญกับความแหงแลงและการขาดแคลนน้ําเปนแรงขับ
เคลื่อนที่ทําใหประชาชนเกิดความหิวโหย และประชาชนที่ยากจนไมสามารถเขาถึงแหลงอาหารเพื่อการบริโภค
และการประทังชีวิต 3 กุญแจหลักที่เกี่ยวของกันซึ่งมีผลมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศคือ El Niño –
Southern Oscillation (ENSO) ทรัพยากรน้ําและแมลงศัตรูการเกษตรและโรคระบาดเหลานี้สงผลกระทบตอ
ผลผลิตทางการเกษตร ปรากฏการณ ENSO ซึ่งเกี่ยวของกับ 2 เฟส ที่เรียกชื่อวา El Niño และ La Niña
ระหวางที่เกิดปรากฎการณ El Niño สภาพอากาศจะแหงแลงในทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศบราซิล
อินโดนีเซีย และอเมริกาใต ยิ่งกวานั้นอาจทําใหเกิดน้ําทวมฉับพลันในทางอเมริกาใต ชายฝงทะเลของอเมริกา
เหนือและบางสวนในแอฟริกา La Niña จะสงผลในทางตรงกันขาม คือฝนตกหนัก อยางไรก็ตาม ปรากฏการณ
ที่เกิด El Niño บอยครั้งขึ้น และสงผลกระทบตอผลผลิตทางการเกษตรในหลายๆภาคสวน นอกจากนี้แหลง
อํานวยน้ําและความตองการการใชน้ําเกิดความขัดแยงระหวางการใชน้ําชุมชน และ อุตสาหกรรมและการใช
เพื่อการเกษตรเชนกัน การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ โดยเฉพาะอยางยิ่งอุณหภูมิ สงผลกระทบโดยตรงตอ
กระบวนการทางชีววิทยาและพฤติกรรมของแมลง อัตราการผลิต การพัฒนา และความอยูรอด อาจเพิ่มสูงขึ้น
และคุกคามไปสูพืช (Farooq et al. 2012) ถึงกระนั้น ประโยชนจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศตอ
ระบบการเกษตรก็มีใหเห็นบาง เชน ปริมาณน้ําฝนที่เพิ่มขึ้น ฤดูกาลเพาะปลูกที่ยาวนานขึ้น ระดับกาซ
คารบอนไดออกไซดที่สูงขึ้น อาจเพิ่มอัตราการสังเคราะหแสง ในบางชวงของระบบนิเวศเกษตรอาจจะมีผล
ตรงกันขามคือเกิดความแหงแลง หรือน้ําทวม ฤดูกาลเพาะปลูกสั้นลง และเกิดการระบาดของโรคแมลง
2.3 การประเมินความเปราะบางของผลผลิตทางการเกษตร การชะลางพังทลายของดิน และการสูญเสีย
ธาตุอาหารพืช
สภาพอากาศที่มีความรุนแรงสงผลกระทบโดยตรงตอผลผลิตทางการเกษตร ผลกระทบในทางลบนี้
อาจตรวจพบในพื้นที่กวางระดับภูมิภาค ในประเทศฝรั่งเศส สภาพอากาศที่แหงแลงและเกิดคลื่นความรอน ใน
ค.ศ. 2003 และตอเนื่องจนถึงป 2007 ทําใหผลผลิตขาวโพดลดต่ําจากคาเฉลี่ยมาก van der Velde et al.
(2012) ไดทําการประเมินผลผลิตขาวโพดและขาวฟาง โดยใชโมเดล EPIC รวมกับ ภาพดาวเทียม ในการ
ประเมินคาความชุมชื้นในดิน ผลการศึกษาพบวา ทั้งปริมาณความชื้นกับผลผลิตของพืชทั้งสองชนิดมี
ความสัมพันธกัน และ โมเดล EPIC รายงานคาความชื้นและผลผลิตของพืชทั้งสองชนิดไดอยางดี ในประเทศจีน
9