Page 63 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

นอกจากนี้ ประสิทธิภาพทางการผลิตคาดวาเปนอีกปจจัยที่ชวยยกระดับรายไดภาคเกษตรของ

ครัวเรือนผูเชาที่ดินใหมีการเติบโตอยางรวดเร็ว ดังจะเห็นไดวารายไดสุทธิภาคเกษตรเทียบกับจํานวน
สมาชิกครัวเรือนและเทียบกับขนาดพื้นที่สูงถึง 27,027 บาทตอคน (ตาราง 5.7) และ 2,812 บาทตอไร

(ตาราง 5.8) ตามลําดับ ซึ่งสูงกวาของรายไดของครัวเรือนอีกสองกลุมคอนขางชัดเจน โดยเฉพาะอยางยิ่ง

เมื่อเทียบกับครัวเรือนผูปลอยเชาที่ดิน รายไดสุทธิภาคเกษตรตอหัวและตอพื้นที่ของครัวเรือนผูปลอยเชา
ที่ดินเฉลี่ยเพียง 11,189 บาทตอคน 1485 บาทตอไร ตามลําดับ ระดับผลตอบแทนตอขนาดที่ดินที่ต่ํา

กวาครัวเรือนกลุมอื่นๆ สะทอนใหเห็นถึงประสิทธิภาพในการผลิตที่ต่ําของครัวเรือนที่เปนผูปลอยเชาที่ดิน

ดังนั้นการปลอยเชาที่ดินของเกษตรกรกลุมนี้จึงคาดวาจะสอดคลองกับกับสมมติฐานเรื่องการเคลื่อนยาย
ที่ดินทํากินจากเกษตรกรที่มีที่ดินมากแตความสามารถนอยไปยังเกษตรกรที่มีความสามารถมากแตขาด

แคลนที่ดิน

ครัวเรือนผูปลอยเชาที่ดินมีรายไดสุทธิจากการเกษตรนอยกวาครัวเรือนทุกกลุม ไมวาจะพิจารณา

เทียบกับจํานวนสมาชิกหรือพื้นที่ทําการเกษตร แตรายไดสุทธินอกภาคเกษตรของครัวเรือนกลุมนี้จะสูง

ที่สุด รายไดสุทธินอกภาคเกษตรของครัวเรือนที่ปลอยเชาที่ดินสูงที่สุด เฉลี่ย 157,559 บาทตอครัวเรือน
รองลงมาไดแกครัวเรือนที่เชาที่ดินทํากิน เฉลี่ย 106,026 บาทตอครัวเรือน และครัวเรือนที่ทํากินเฉพาะ

บนที่ดินตนเอง เฉลี่ย 89,715 บาทตอครัวเรือน ความแตกตางดานโครงสรางประชากรในครัวเรือนเปน

ปจจัยสําคัญที่ทําใหรายไดนอกภาคเกษตรมีบทบาทมากกวารายไดจากการเกษตรของครัวเรือนที่ปลอย
เชาที่ดิน ดังที่ไดอธิบายไปแลวกอนหนานี้วา อายุที่มากของหัวหนาครัวเรือนและสัดสวนที่สูงของหัวหนา

ครัวเรือนที่เปนเพศหญิงอาจเปนขอดอยทางประสิทธิภาพตอการทําการเกษตรของครัวเรือนผูปลอยเชา

ที่ดิน อีกทั้งจํานวนจํานวนสมาชิกในครัวเรือนที่นอยกวาก็เปนขอจํากัดดานแรงงานอีกดวย เกษตรกรจึง
จําเปนตองตัดสินใจปลอยเชาที่ดินบางสวนออกไป ในขณะที่ระดับการศึกษาของหัวหนาครัวเรือนที่สูงกวา

อีกสองกลุมก็หมายถึงโอกาสในตลาดแรงงานนอกภาคเกษตรที่เปดกวางกวา สงผลใหสัดสวนรายไดนอก

ภาคเกษตรมีความสําคัญมากสําคัญเกษตรกรกลุมนี้

เปนที่นาสนใจวา รายไดสุทธิครัวเรือน (รวมรายไดสุทธิภาคเกษตรและนอกภาคเกษตร) ของ

ครัวเรือนที่ทํากินเฉพาะบนที่ดินตนเองนอยกวาทั้งครัวเรือนผูเชาและผูปลอยเชา อยางไรก็ตาม เมื่อ
เปรียบเทียบป 2013 กับป 2000 จะเห็นไดวารายไดสุทธิรวมของครัวเรือนกลุมนี้การเพิ่มขึ้นในอัตราที่สูง

มากอยางเห็นไดชัด โดยรายไดสุทธิทั้งหมดเพิ่มขึ้นถึง 2.36 เทา ในขณะที่รายไดสุทธิทั้งหมดตอคนเพิ่มขึ้น

2.98 เทา โดยมีรายไดนอกภาคเกษตรมีบทบาทที่สําคัญตอการยกระดับรายไดรวมของครัวเรือน

5-12