Page 66 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การผลิต ดังนี้ คาจางแรงงาน 25,503 บาทตอครัวเรือน คาเชาเครื่องจักร 11,321 บาทตอครัวเรือน คา

เชาที่ดิน 23,658 บาทตอครัวเรือน และคาใชจายอื่นๆ 74,223 บาทตอครัวเรือน คาใชจายสําหรับที่ดิน
หรือคาเชาที่ดินเพิ่มขึ้นเกือบสามเทาในชวงเวลา 14 ป โดยในป 2000 ครัวเรือนที่เชาที่ดินเสียคาเชาเฉลี่ย

เพียง 6,687 บาท คาใชจายในการเชาที่ดินเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และสูงสุดในป 2013 เทากับ 20,897 บาท

เชนเดียวกัน คาใชจายในหมวดอื่นๆ ก็เพิ่มขึ้นมากกวาในอดีต ซึ่งเปนจริงสําหรับทุกครัวเรือนยกเวนกรณี
ครัวเรือนที่ปลอยเชาที่ดิน เพราะคาจางแรงงานของครัวเรือนกลุมนี้กลับมีแนวโนมลดลง โดยคาจาง

แรงงานในป 2013 ลดลงรอยละ 38.36 เทียบกับป 2000 ซึ่งสอดคลองกับขนาดพื้นที่ทําการเกษตรของ

ครัวเรือนที่ลดลง แรงงานจางจึงเปนปจจัยผันแปรประเภทแรกๆ ที่ถูกปรับลดลง ขอสังเกตอีกประการคือ
คาใชจายในแตละหมวดของครัวเรือนที่ปลอยเชาที่ดินมีความผันผวนปตอปสูงกวาครัวเรือนอีกสองกลุม

ซึ่งอาจเปนเพราะเกษตรกรรมไมใชอาชีพหลักของครัวเรือนกลุมนี้ แตดวยเกษตรกรมีที่ดินที่เปนเจาของ

จํานวนมาก ดังนั้นการปรับขนาดการผลิตและการใชปจจัยการผลิตจึงมีความยืดหยุนมากกวา

แมวาคาใชจายในสวนของคาเชาที่ดินจะเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่องทุกป แตสัดสวนของคาเชาตอ

คาใชจายทั้งหมดไมไดเปลี่ยนแปลงมากนักจากในอดีต จากตาราง 5.11 คาเชาที่ดินคิดเปนรอยละ 10.42
ของคาใชจายรวมในป 2000 และเทากับรอยละ 11.94 ในป 2013 จะเห็นไดวาสัดสวนคาเชาเพิ่มขึ้นเพียง

เล็กนอย หากเฉลี่ยทั้ง 14 ป จะไดวาคาเชาที่ดินคิดเปนสัดสวนรอยละ 10.57 ของคาใชจายทั้งหมดสําหรับ

ครัวเรือนที่มีการเชาที่ดิน ครัวเรือนปลอยเชาที่ดินและครัวเรือนที่ทํากินเฉพาะบนที่ตนเองมีการลดสัดสวน
คาใชจายในสวนของแรงงานจาง ในขณะที่ครัวเรือนเชามีสัดสวนแรงงานเชาเพิ่มขึ้นเล็กนอย แสดงใหเห็น

วาครัวเรือนเชาพึงพิงแรงงานจางเปนหลักและในอนาคตจะไดรับผลกระทบจากปญหาการขาดแคลน

แรงงานในภาคเกษตรมากกวาครัวเรือนกลุมอื่นๆ สัดสวนคาใชจายในสําหรับเครื่องจักรและปจจัยการ
ผลิตอื่นๆ ไมแตกตางกันมาก

เมื่อเทียบคาใชจายแตละหมวดเทียบกับพื้นที่ทําการเกษตร (ตาราง 5.12) พบวา เกษตรกรกลุม
ที่ปลอยเชาที่ดินซึ่งมีคาใชจายรวมในการผลิตสูงที่สุดก็ยังคงมีคาใชจายในการผลิตตอไรสูงกวาครัวเรือนอีก

สองกลุมอีกดวย แบงเปนคาจางแรงงาน 575 บาทตอไร คาเชาเครื่องจักร 535 บาทตอไร คาเชาที่ดิน

254 บาทตอไร และคาใชจายอื่นๆ 1,059 บาทตอไร คาใชจายตอไรที่สูงนี้แสดงใหเห็นวาเกษตรกรผูเชา
ที่ดินเนนการทําเกษตรแบบ Intensive farming หากนี่เปนการใชปจจัยการผลิตที่มากเกินไปก็อาจสงผล

ตอประสิทธิภาพดานกําไรและผลกระทบระยะยาวตอคุณภาพดินอีกดวย ที่นาตกใจคือคาเชาที่ดินเพิ่มขึ้น

อยางมากเมื่อเทียบกับในอดีต ในป 2000 เกษตรกรจายคาเชาเฉลี่ยไรละ 155 บาท แตในป 2013 คาเชา
ที่ดินตอไรเพิ่มขึ้นสูงถึง 454 บาท นอกจากนี้ ยังพบวาครัวเรือนที่เชาที่ดินมีการเพิ่มคาใชจายตอไรของ

คาจางเครื่องจักรกลในอัตราที่ต่ํากวาคาใชจายทุกหมวด โดยคาจางเครื่องจักรตอไรในป 2013 เพิ่มขึ้น

เพียง 1.12 เทา เทียบกับป 2000 ในขณะที่คาจางแรงงาน คาเชาที่ดิน และคาใชจายประเภทอื่นๆ (เชน
เมล็ดพันธุ ปุย เปนตน) เพิ่มสูงขึ้นเกิน 1.5 เทา อาจเปนไปไดวาคาเชาเครื่องจักรคอนขางแพงเมื่อเทียบกับ

คาใชจายสําหรับปจจัยประเภทอื่น ดังนั้นเกษตรกรจึงเลือกใชปจจัยอื่นมากขึ้นเทียบกับเครื่องจักรกล

5-15