Page 15 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ที่ดิน (Market rental rate) และ T และ T คือตนทุนทางธุรกรรมของการเชาที่ดินและใหเชาที่ดิน

ตามลําดับ และ MP(A ) + ε คือมูลคาผลผลิตสวนเพิ่มของการทําการเกษตรดวยการขยายที่ดิน

เพิ่มขึ้น 1 หนวย โดยประเมินผลตอบแทน ณ ระดับการถือครองที่ดินของเกษตรกรกอนที่จะเขารวมตลาด
เชาที่ดิน และ ε ~N(0,1) แสดงถึง มูลคาผลผลิตสวนเพิ่มซึ่งครัวเรือนเกษตรสังเกตเห็นแตไมสามารถ

สังเกตไดโดยแบบจําลองทางเศรษฐมิติ

แนวคิดของการตัดสินใจเขารวมตลาดเชาที่ดินทั้ง 3 รูปแบบ มีลักษณะตรงไปตรงมา ซึ่งมี

รายละเอียดดังนี้ ในกรณีการเชาที่ดิน (อสมการบนใน [1]) เกษตรกรตัดสินใจเลือกเชาที่ดินก็ตอเมื่อมูลคา
ผลผลิตสวนเพิ่มของการขยายที่ดินทําการเกษตรมากกวาคาเชาที่ดินและตนทุนทางธุรกรรมของการเชา

ที่ดิน ในกรณีการทํากินเฉพาะบนที่ดินตนเอง (อสมการกลางใน [1]) เกษตรกรตัดสินใจเลือกทั้งไมเชาที่ดิน

และไมใหเชาที่ดินก็ตอเมื่อมูลคาผลผลิตสวนเพิ่มของการขยายที่ดินทําการเกษตรนอยกวาคาเชาที่ดิน แต
มูลคาผลผลิตสวนเพิ่มของการขยายที่ดินทําการเกษตรมากกวารายไดสุทธิจากการใหเชาที่ดินซึ่งไดรับใน

ฐานะทีเปนเจาของที่ดิน (Landlord) และกรณีการปลอยเชาที่ดิน (อสมการลางใน [1]) เกษตรกรตัดสินใจ

เลือกปลอยเชาที่ดินก็ตอเมื่อมูลคาผลผลิตสวนเพิ่มของการขยายที่ดินทําการเกษตรนอยกวารายไดสุทธิ
จากการใหเชาที่ดินหลังจากหักตนทุนทางธุรกรรมของการใหเชาที่ดิน

ทั้งนี้ การตัดสินใจมีสวนรวมในตลาดเชาที่ดินของครัวเรือนอาจอยูในรูปตัวแปรหุน (dummy
variable) ซึ่งแสดงสถานะครัวเรือนในตลาดเชาที่ดิน (ไดแก ผูเชา ผูปลอยเชา และผูที่ทํากินเฉพาะบน

ที่ดินตนเอง) หรืออาจอยูในรูปของขนาดที่ดินที่ครัวเรือนเชาหรือปลอยเชาซึ่งเปนตัวแปรตอเนื่อง

(continuous variable) ดังที่แสดงไวใน Chamberlin and Ricker-Gilbert (2016) การตัดสินใจเชาหรือ
ใหเชาที่ดินของครัวเรือน i ในจังหวัด j สามารถแสดงไดดังตอไปนี้

∗
R = λA α , H , V + δA + u [2]

โดย R คือสถานครัวเรือนในตลาดเชาที่ดินหรือขนาดที่ดินเชา/ปลอยเชาของครัวเรือ ในกรณีที่ R เปน

ตัวแปรตอเนื่องซึ่งแสดงขนาดที่ดินเชาหรือปลอยเชานั้น ถา R > 0 แสดงวาครัวเรือนมีการเชาที่ดินเขา

มาทําการเกษตร ถา R < 0 แสดงวาครัวเรือนมีการปลอยเชาที่ดินใหกับผูอื่น และหาก R = 0

แสดงวาครัวเรือนไมมีการเชาหรือปลอยเชาที่ดิน ในกรณีที่ R เปนตัวแปรหุนซึ่งแสดงสถานะของ

ครัวเรือนในตลาดเชาที่ดิน กําหนดใหคา R เปนไปได 3 คา คือ -1, 0, 1 ซึ่งระบุวาครัวเรือนเปนผูปลอย

เชา ผูทํากินเฉพาะบนที่ตนเอง และผูเชา ตามลําดับ

ขนาดฟารมกอนมีการเชาหรือใหเชาที่ดินแทนดวย A และขนาดฟารมที่ตองการหรือขนาด

∗
ฟารมที่เหมาะสมที่สุด แทนดวย A ความสามารถในการผลิตของครัวเรือนแทนดวย α ในขณะที่ H

คือคุณลักษณะดานสังคม เศรษฐกิจ และประชากรศาสตรของครัวเรือน และ V คือปจจัยภายนอกอื่นๆ ที่

สงผลตอการตัดสินใจของครัวเรือนแตไมเกี่ยวของกับลักษณะครัวเรือน และ u แทนคาความ

คลาดเคลื่อนของแบบจําลอง

3-2