Page 17 -
P. 17
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ที่ดินเกษตร มารวมใหขอมูลและรับฟงผลการวิจัยในเบื้องตน เพื่อใหการวิเคราะหบทบาทของตลาดการ
เชาที่ดินตอการพัฒนาเศรษฐกิจครัวเรือนจากอดีตจนถึงปจจุบันสามารถฉายภาพไดชัดเจนมากยิ่งขึ้น
3.3 แบบจําลองเศรษฐมิติ
การศึกษาเชิงประจักษในงานวิจัยชิ้นนี้มีดวยกัน 3 ขั้นตอน ในขั้นแรกเราจําเปนตองประมาณคา
ความสามารถในการผลิตของแตละครัวเรือนเนื่องจากปจจัยดังกลาวมีสวนสําคัญตอการตัดสินใจของ
เกษตรกรในการเชาหรือใหเชาที่ดินดังแสดงไวใน (1) อยางไรก็ตาม เนื่องจากเราไมสามารถวัด
ความสามารถในการผลิตไดโดยตรง ดังนั้นเราจึงจําเปนตองทําการประมาณคาดังกลาวจากฟงกชั่นการ
ผลิต (production function) โดยใชเทคนิค fixed effect ดังที่เสนอไวโดย Jin and Jayne (2013)
ฟงกชั่นการผลิตของครัวเรือนiจากหมูบาน jสามารถแสดงไดดังนี้
log Q = β log A + β log L + β log K
+β log X + β V + β T + v [3]
โดย Q คือปริมาณผลผลิตทางการเกษตรครัวเรือน i ในจังหวัด j ในป t A คือขนาดพื้นที่เพาะปลูก
L คือจํานวนแรงงานในครัวเรือนที่ใชในการเพาะปลูก K คือมูลคาทรัพยสินทางการเกษตร X คือ
เวคเตอรของกลุมตัวแปรซึ่งแสดงปริมาณการใชปจจัยการผลิตอื่นๆ (เชน ปุย แรงงานจาง เมล็ดพันธุ เปน
ตน) และเวคเตอรของกลุมตัวแปรซึ่งบงบอกลักษณะจําเพาะของครัวที่คาดวาจะสงผลตอการผลิต เชน
อายุ เพศ ระดับการศึกษาของหัวหนาครัวเรือน เปนตน V คือเวคเตอรของกลุมตัวแปรซึ่งแสดง
ความจําเพาะของชุมชนที่คาดวาจะสงผลตอการผลิต (เชน ตัวแปรหุนหมูบาน ปริมาณน้ําฝน ระยะทาง
จากแปลงเพาะปลูกไปยังถนน เปนตน) T คือตัวแปรหุนแสดงปการผลิตซึ่งมีไวเพื่อควบคุมการ
เปลี่ยนแปลงดานเทคโนโลยีการผลิตเมื่อเวลาเปลี่ยน คาคงที่ α เทากับความสามารถในการผลิตซึ่ง
สามารถคํานวณไดภายหลังจากการประมาณคาฟงกชั่นการผลิตดวย household fixed-effect model
คาพารามิเตอรอื่นๆ ที่ทําการประมาณคาไดแก β และทายสุด v คือคาความคลาดเคลื่อนของ
แบบจําลอง
ในขั้นตอนที่สอง คาพารามิเตอร α ซึ่งแสดงความสามารถในการผลิตของแตละครัวเรือนจะถูก
นํามาใชรวมกับตัวแปรอิสระอื่นๆ ในการอธิบายการตัดสินใจเชาและใหเชาที่ดินของเกษตรกร สมการซึ่ง
แทนความสัมพันธดังกลาวสามารถเขียนไดดังนี้
R = α + F + L + Z + V + T + u [4]
โดย R คือสถานะของครัวเรือนในตลาดเชาที่ดินหรือขนาดที่ดินเชาหรือปลอย ความมีนัยสําคัญทางสถิติ
ของคาสัมประสิทธิ์ เปนการทดสอบสมมติฐานที่วาการเชาหรือใหเชาที่ดินเปนการเพิ่มประสิทธิภาพ
การผลิต กลาวคือ ถา > 0 ในกรณีการเชาที่ดินเพิ่มหรือถา < 0 ในกรณีการปลอยเชาที่ดินของ
ครัวเรือนลวนแสดงวาตลาดการเชาที่ดินกอใหเกิดการโอนยายที่ดินจากครัวเรือนที่มีความสามารถในการ
3-4