Page 62 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

เกษตรกรที่ใช้ทั้งสารเคมี และวิธีชีววิธีผสมผสานกัน มีจ านวนทั้งสิ้น 262 ครัวเรือน ขณะที่เกษตรกรที่มีการ

ปลูกผักแบบอินทรีย์ที่ไม่มีการใช้สารเคมีเลยมีจ านวนทั้งสิ้น 41 ครัวเรือน (ตารางที่ 5.6) เนื่องจากทางเลือกใน
การปูองกันก าจัดศัตรูพืชมีอยู่อย่างจ ากัด เกษตรกรส่วนใหญ่จึงตัดสินใจใช้สารเคมีปูองกันและก าจัดศัตรูพืช

เพราะเป็นวิธีที่สะดวก มีผลิตภัณฑ์ให้หาซื้อได้ง่ายในตลาดทั่วไป (Wilson and Tisdell, 2011) รวมทั้ง

ทางเลือกในการจัดการศัตรูพืชโดยอาศัยชีววิธีมีอยู่อย่างจ ากัด หาซื้อยาก ไม่มีขายในตลาดทั่วไป ไม่
สะดวกสบายในการใช้ ต้องใช้แรงงานมากในการปูองกันก าจัด เป็นต้น (สุวรรณา ประณีตวตกุล และคณะ,

2554 และ 2557)

ตารางที่ 5.6 ลักษณะการจัดการศัตรูพืชของเกษตรกรตัวอย่างผู้ปลูกพืชผักในจังหวัดนครปฐม ปทุมธานี

และราชบุรี ปีการผลิต 2558/59

ลักษณะการจัดการศัตรูพืช
จังหวัด รวม
เกษตรเคมี เกษตรอินทรีย์

นครปฐม 73 (24.09) 27 (8.91) 100 (33.00)
ปทุมธานี 88 (29.04) 13 (4.29) 101 (33.33)

ราชบุรี 101 (33.33) 1 (0.33) 102 (33.67)

รวม 262 (86.47) 41 (13.53) 303 (100)
หมายเหตุ: ข้อมูลในวงเล็บแสดงค่าร้อยละ

เมื่อพิจารณาถึงการพูดคุย และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นของเกษตรกรในการจัดการศัตรูพืช พบว่า

เกษตรโดยส่วนใหญ่มีการพูดคุยเกี่ยวกับการจัดการศัตรูพืชกับบุคคลในครอบครัวเป็นหลัก โดยมีระดับการ
พูดคุยเฉลี่ย 2.95 คะแนน (คะแนนสูงสุด = 4) ซึ่งแสดงว่า เกษตรกรมีการพูดคุยในระดับบ่อยครั้ง รองลงมา

คือ การพูดคุยกับเพื่อนบ้านเฉลี่ย 2.76 คะแนน ชี้ให้เห็นว่าเกษตรกรมีการพูดคุยเกี่ยวกับการจัดการศัตรูพืช

บ่อยครั้งเช่นกัน เนื่องจากจ านวนสมาชิกในครัวเรือนเกษตรกรตัวอย่างที่มีการประกอบอาชีพการเกษตรเฉลี่ย
2.26 คนต่อครัวเรือน (ตารางที่ 5.1) ซึ่งเกษตรกรในครัวเรือนเดียวกัน จะมีความใกล้ชิดกัน สามารถพูดคุย

ปรึกษาหารือในเรื่องเกี่ยวกับการจัดการศัตรูพืชร่วมกันได้ตลอดเวลา รวมทั้งเพื่อนบ้านก็สามารถพูดคุย

แลกเปลี่ยนความคิดเห็นได้บ่อยเช่นกัน เนื่องจากเกษตรกรในบริเวณใกล้เคียงกัน จะท าการปลูกพืชผักที่
คล้ายคลึงกัน และมีปัญหาศัตรูพืชที่ใกล้เคียงกัน ท าให้พบปัญหาที่คล้ายคลึงกัน จึงสามารถพูดคุยแลกเปลี่ยน

ความคิดเห็นกันได้สะดวก เมื่อพิจารณาการพูดคุยในการจัดการศัตรูพืชกับร้านขายยาและผลิตภัณฑ์จัดการ
ศัตรูพืช พบว่า มีระดับการพูดคุยเฉลี่ย 1.99 คะแนน ซึ่งหมายถึง เกษตกรมีการพูดคุยบ้าง และการพูดคุยกับ

เจ้าหน้าที่ส่งเสริมมีระดับการพูดคุยเฉลี่ย 1.41 คะแนน และการพูดคุยกับผู้ใหญ่บ้านเฉลี่ย 1.25 คะแนน

ตามล าดับ (ตารางที่ 5.7)

47