Page 65 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

79.54 ไม่ผสมสารเคมีในอัตราส่วนที่มากกว่าที่ฉลากก าหนด ร้อยละ 74.92 และพิจารณาความเป็นพิษของ

สารเคมีโดยการดูสีแสดงว่าเป็นพิษบนฉลาก ซึ่งสอดคล้องกับคู่มือส าหรับเกษตรกรและอาสาสมัครสาธารณสุข
ประจ าหมู่บ้านของกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข (2553) ที่ระบุข้อมูลและวิธีการปฏิบัติตัวในการฉีด

พ่นสารเคมีก าจัดศัตรูพืช ที่ถูกต้องและควรที่จะปฏิบัติตาม แต่อย่างไรก็ตาม ยังพบว่า เกษตรกรยังมีการปฏิบัติ

ตัวที่ไม่ถูกต้องในการใช้สารเคมีก าจัดศัตรูพืชอีกหลายด้าน เช่น เกษตรกรยังมีการเลือกประเภทของสารเคมีที่
ฉีดพ่นโดยสอบถามจากร้านค้าเป็นหลัก ซึ่งอาจน าผลิตภัณฑ์สารเคมีที่ไม่เหมาะกับโรคแมลงในแปลงไปฉีดพ่น

และเกษตรกรยังมีการน าสารเคมีหลายๆ ชนิดผสมเข้าด้วยกันในการฉีดพ่น เนื่องจากในการส ารวจภาคสนาม
เกษตรกรตัวอย่างระบุว่า การผสมสารเคมีหลายชนิดเข้าด้วยกันเพื่อความรวดเร็วในการฉีดพ่น และคาดการณ์

ว่าสามารถก าจัดศัตรูพืชและโรคพืชได้ดีกว่าใช้สารเคมีเพียงชนิดเดียว และสารเคมีเพียงชนิดเดียวจะไม่สามารถ

จัดการและควบคุมศัตรูพืชที่ประสบอยู่ได้ ส่วนการปฏิบัติตัวที่เกษตรกรปฏิบัติน้อยที่สุดคือ การฝังกลบ
ผลิตภัณฑ์สารเคมีเกษตรกรหลังจากใช้งานแล้วเพียงร้อยละ 23.76 ซึ่งเกษตรกรตัวอย่างหลังจากใช้ผลิตภัณฑ์

สารเคมีเกษตรกรได้น าภาชนะรวบรวมไว้เพื่อขายให้กับผู้รับซื้อต่อไป (ตารางที่ 5.9)

ตารางที่ 5.9 การปฏิบัติตัวในการจัดการศัตรูพืชของเกษตรกรตัวอย่างผู้ปลูกพืชผักที่ท าการศึกษาใน

จังหวัดนครปฐม ปทุมธานี และราชบุรี ปีการผลิต 2558/59

คะแนนเฉลี่ย
การปฏิบัติตัว ร้อยละ
นครปฐม ปทุมธานี ราชบุรี

1) เดินส ารวจแมลงก่อนฉีดพ่นทุกครั้ง 93.07 0.97 0.93 0.89
2) เลือกประเภทสารเคมีโดยสอบถามจากร้านค้าเป็นหลัก 38.28 0.56 0.56 0.73

3) ซื้อสารเคมีโดยพิจารณาจากชื่อสามัญ 79.54 0.78 0.83 0.77

4) รู้จักความเป็นพิษของสารเคมีโดยการดูสีบนฉลาก 70.63 0.69 0.74 0.69
5) ผสมสารเคมีหลายๆชนิดเข้าด้วยกันเวลาฉีดพ่น 36.30 0.57 0.61 0.73

6) ผสมสารเคมีในอัตราส่วนมากกว่าที่ฉลากก าหนด 74.92 0.23 0.30 0.23

7) ฝังกลบภาชนะสารเคมีทุกครั้ง 23.76 0.30 0.25 0.17
8) ช าระล้างร่างกายทันทีหลังการฉีดพ่นสารเคมี 94.06 0.93 0.95 0.94

รวม 5.03 5.18 5.14

เฉลี่ย 5.12
หมายเหตุ: 1 เท่ากับ การปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง และ 0 เท่ากับ การปฏิบัติตัวที่ไม่ถูกต้อง (คะแนนเต็ม 8 คะแนน)

ความคิดเห็นเกี่ยวกับสารเคมีก าจัดศัตรูพืชของเกษตรกรตัวอย่างจังหวัดนครปฐม ราชบุรี และราชบุรี

มี พบว่า เกษตรกรมีความคิดเห็นว่าสารเคมีก าจัดศัตรูพืชสามารถเข้าสู่ร่างการทางตาได้ ร้อยละ 89.77

สารเคมีเข้าสู่ร่างกายทางการหายใจและท าให้หายใจไม่สะดวกร้อยละ 89.11 สารเคมีเข้าสู่ร่างกายทางผิวหนัง
และท าให้เกิดโรคผิวหนังได้ ร้อยละ 88.78 และสารเคมีอาจท าให้เกิดโรคได้ร้อยละ 79.87 ซึ่งความคิดเห็น

50