Page 60 -
P. 60
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
สําคัญในการสนับสนุนและส่งเสริมการพัฒนาพื้นที่สูงให้ยั่งยืน เน้นการสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาโครงการ
หลวง เชื่อมโยงองค์ความรู้จากโครงการหลวงและขยายผลโครงการหลวงให้เกิดประโยชน์กับพื้นที่สูงส่วนใหญ่
ของประเทศ โดยพื้นที่ที่ สพวส. จะรับเข้ามาอยู่ในโครงการขยายผลได้จะต้องเป็นพื้นที่ที่อยู่สูงกว่า
ระดับน้ําทะเล 500 เมตรขึ้นไป หรือเป็นพื้นที่ที่อยู่สูงตามที่คณะกรรมการสถาบันกําหนด โดยเป็นชุมชนบน
พื้นที่สูงที่มีชาวไทยภูเขาหรือชาวไทยพื้นเมืองอาศัยอยู่ ในการเลือกพื้นที่จะเน้นพื้นที่ที่มีปัญหาสําคัญเช่น
ความยากจน การขาดแคลนอาหาร การบุกรุกทําลายป่า การใช้สารเคมีทางการเกษตรและมีศักยภาพในการ
65
พัฒนาให้เป็นศูนย์กลางการเรียนรู้สําหรับชุมชนโดยรอบ โดยงานวิจัยพัฒนาและการถ่ายทอดความรู้จะ
ครอบคลุมทั้งด้านการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต การสนับสนุนพันธุ์พืชพันธุ์สัตว์โครงการหลวง การจัดทํา
แผนการผลิตและการตลาด การจัดการหลังเก็บเกี่ยว การจัดทําระบบรับรองคุณภาพและความปลอดภัย ความ
มั่นคงด้านพลังงานบนพื้นที่สูง การฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม พื้นที่ปฏิบัติงานของ
สวพส. คือ 1) พื้นที่โครงการหลวงทั้ง 38 แห่ง 2) พื้นที่โครงการขยายผลโครงการหลวง 29 แห่งใน 7 จังหวัด
ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน น่าน ตาก กําแพงเพชร และกาญจนบุรี ซึ่งใช้ลุ่มน้ําเป็นขอบเขต
ในการพัฒนาเชิงพื้นที่ โครงการขยายผลในพื้นที่ลุ่มน้ําเดียวกันจะเชื่อมโยงงานพัฒนาเข้าด้วยกัน 3) พื้นที่
โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อการแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่นอย่างยั่งยืน จํานวน 11 แห่ง ในจังหวัดเชียงใหม่
แม่ฮ่องสอน และตาก 4) พื้นที่โครงการถ่ายทอดองค์ความรู้โครงการหลวงและพัฒนาศักยภาพชุมชนบนพื้นที่
สูงดําเนินงานร่วมกับสํานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จํานวน 330 แห่งใน 8
จังหวัด 5) โครงการรักษ์น้ําเพื่อพระแม่ของแผ่นดิน จํานวน 11 แห่งใน 7 จังหวัด และ 6) อุทยานหลวงราช
พฤกษ์
โครงการขยายผลโครงการหลวง สวพส. ยึดหลักการการใช้ตลาดนําการผลิตและเน้นให้ความสําคัญ
กับการพัฒนาคุณภาพเพื่อเพิ่มมูลค่า การผลิตตามระบบการเพาะปลูกที่ดี เพิ่มผลตอบแทนให้เกษตรกรและลด
ความเสี่ยงทางรายได้ เจ้าหน้าที่ขยายผลโครงการหลวงในพื้นที่ทํางานร่วมกับเจ้าหน้าที่การตลาดของ สวพส.
และเกษตรกรในการวางแผนการผลิต การเก็บเกี่ยวคัดคุณภาพ บรรจุหีบห่อ ขนส่งและจําหน่ายผลผลิต กลุ่ม
เกษตรกรเป็นผู้ชายผลผลิตสู่ตลาดลักษณะต่างๆ ด้วยตนเอง ซึ่งมีทั้งตลาดในท้องถิ่น พ่อค้าในชุมชน ตลาด
ข้อตกลง เช่น บริษัทหรือห้างร้าน ตลาดโครงการหลวงหรือของอุทยานหลวงราชพฤกษ์ เจ้าหน้าที่ของ สวพส.
จะช่วยเหลือตลอดกระบวนการในการหาตลาดรองรับผลิตผลของเกษตรกรตั้งแต่การศึกษาข้อมูลความ
ต้องการตลาด ลักษณะตลาด ปริมาณ คุณภาพ ราคา เวลาที่ต้องการ เพื่อประเมินความเป็นไปได้ในการผลิต
65
ในประเทศไทย พื้นที่สูงจากระดับน้ําทะเล 500 เมตร มีประมาณ 62.22 ล้านไร่ กระจายอยู่ในพื้นที่ 20 จังหวัด ได้แก่
เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน พะเยา สําพูน แพร่ น่าน ลําปาง ตาก เพชรบูรณ์ พิษณุโลก เลย สุโขทัย กําแพงเพชร
กาญจนบุรี อุทัยธานี สุพรรณบุรี ราชบุรี ประจวบคีรีขันธ์และเพชรบุรี ครอบคลุมพื้นที่ 3,829 หมู่บ้าน อยู่ในลุ่มน้ําหลัก 14
ลุ่มน้ํา 128 ลุ่มน้ําสาขา มีประชากรรวมกว่า 964,916 คน จากชนเผ่ามากกว่า 10 ชนเผ่า อาศัยอยู่ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่
มากที่สุด รองลงมาคือเชียงรายและตาก
3-17
