Page 228 -
P. 228
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
จะเกิดขึ้นเมื่อการดําเนินงานดังกล่าวส่งผลดีต่อธุรกิจซึ่งทําให้อาจจะไม่สามารถแก้ปัญหาได้ครบในทุกด้าน
นอกจากนี้ การดําเนินงานของเอกชนซึ่งในทางหนึ่งเป็นการเก็บเกี่ยวผลประโยชน์จากพื้นที่สูงต้องไม่แลกกับ
การทําให้สิ่งแวดล้อมที่แย่ลง หรือเกษตรกรมีความเสี่ยงมากขึ้น หรือชุมชน/กลุ่มเกษตรกรอ่อนแอลง โดย
ภาครัฐจะต้องมีกลไกและหน้าที่ในการส่งเสริมและกํากับการดําเนินงานดังกล่าว ตัวอย่างการดําเนินงานของ
เอกชนที่ช่วยแก้ปัญหาเฉพาะด้านของเกษตรกร ได้แก่
- การรักษาผลผลิตและการขนส่ง พื้นที่สูงโดยส่วนใหญ่อยู่ห่างไกลซึ่งการขนส่งผลผลิตจาก
เกษตรกรไปตลาดปลายทางใช้ระยะเวลาและต้นทุนสูง เกษตรกรประสบปัญหาการรักษาคุณภาพ
ผลผลิต ในบางครั้งเกษตรกรประสบปัญหาว่าผลผลิตที่คัดคุณภาพจากต้นทางอาจมีคุณภาพแย่ลง
เมื่อถึงมือผู้รับซื้อปลายทางและทําให้ราคารับซื้อราคาต่ําลง ในขณะที่พ่อค้ารับซื้อก็ขาดผลผลิตที่
มีคุณภาพเช่นกัน ปัญหาที่เกิดจากความไม่สมมาตรของข้อมูลทําให้เกษตรกรขาดความมั่นใจทั้ง
ต่อระบบการขนส่งและการตรวจสอบคุณภาพผลผลิตปลายทาง ภาคเอกชนสามารถเข้ามามี
บทบาทในการให้บริการเทคโนโลยีการรักษาผลผลิตและรับช่วงดูแลเพื่อลดความกดดันจากภาวะ
ของการเร่งขาย และทําให้เกษตรกรมั่นใจในคุณภาพการขนส่งและการคัดเกรด ประกันความ
เสี่ยงที่ทําให้ผลผลิตเสียหายจากการขนส่งระยะไกล จะช่วยเพิ่มอํานาจการต่อรองให้เกษตรกรไป
ด้วยพร้อมๆ กัน
- บริการด้านข้อมูลการตลาด และการวางแผนการผลิต โดยรวมไปถึงการวางแผนช่วงเวลาการ
ส่งผลผลิต การวางแผนการผลิตให้สอดคล้องกับช่วงเวลาของตลาด และการหาตลาดที่เหมาะกับ
คุณภาพสินค้า การช่วยเหลือในด้านข้อมูลตลาดทําให้เกษตรกรรับรู้ข้อมูลการรับซื้อผลผลิตที่
คุณภาพแตกต่างกันและสามารถบริหารจัดการผลผลิตคุณภาพต่างๆ กันของตนเองได้ดีขึ้น การ
รับทราบข้อมูลจะช่วยในเรื่องการบริหารความเสี่ยงของเกษตรกร เนื่องจากไม่ต้องพึ่งพาตลาด
เพียงตลาดเดียว ข้อมูลเหล่านี้สําคัญมากกับผลผลิตที่เสียหายง่ายและมีช่วงที่เหมาะกับการขายไม่
นาน เช่น พืชผัก
- บริการการจัดการเพื่อให้ได้มาตรฐานรับรอง ในกรณีที่สินค้าต้องผ่านการแปรรูปหลายขั้นตอน
และจําเป็นต้องมีมาตรฐานรับรอง เช่น กาแฟคุณภาพซึ่งต้องใช้ความรู้ในการดูแลและรักษา
คุณภาพการผลิตตั้งแต่ขั้นตอนการปลูก เก็บเกี่ยว ไปจนถึงขั้นตอนการแปรรูปสุดท้าย การเข้าถึง
การจัดการเพื่อให้ได้มาตรฐานรับรองมีความสําคัญมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพการแข่งขัน
ปัจจุบันที่มีกระแสการใช้มาตรฐานการรับรองที่เข้มงวดเป็นเครื่องมือในการแข่งขันในตลาดโลก
ไม่ว่าจะเป็นการใช้มาตรฐานรับรองเอกชน (certification) เจาะตลาดผู้บริโภคให้ความสําคัญกับ
แหล่งที่มา (traceability) และความถูกต้องทางจริยธรรมของการผลิต (ethic) ทั้งนี้ ผู้ที่อยู่ในห่วง
โซ่การผลิต (ได้แก่ เกษตรกร ผู้รับซื้อ ผู้แปรรูป ผู้ส่งออกกาแฟ) ต้องปฏิบัติตามข้อกําหนด กฎ
กติกามากมายเพื่อให้สินค้าได้รับการรับรองตามมาตรฐานเหล่านี้ และที่สําคัญคือมาตรฐานเหล่านี้
8-18
