Page 97 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

69

ตารางที่ 4.13 แหลงที่มาของหนี้สินของครัวเรือนเกษตรกรผูปลูกขาว (ตอ)

รายการ เฉลี่ยตอครัวเรือน

(บาท)
3. หนี้สินนอกระบบ

นายทุนเงินกู 38,375.00
ญาติเพื่อนบาน 34,456.52

อื่นๆ -

4. อัตราดอกเบี้ยเงินกูนอกระบบ 2.87 ตอเดือน
5. ระยะเวลาการเปนหนี้สิน 6 1-2 ป

หมายเหตุ: ขอมูลหนี้สินที่ใชในงานวิจัยนี้เปน flow

ที่มา: จากการสํารวจและคํานวณ

สาเหตุของการเกิดภาระหนี้สิน เรียงตามลําดับจากมากไปหานอย 3 ลําดับแรกพบวา

ลําดับที่ 1 มีภาระคาใชจายเพิ่มขึ้นและรายไดไมเพียงพอ (รอยละ 65.40 ) ลําดับที่ 2 ขายผลผลิต
ไมได หรือไดนอยหรือราคาตกต่ํา (รอยละ 34.60) และลําดับที่ 3 มีคาใชจายฉุกเฉินเกิดขึ้นใน

ครัวเรือนเชน อุบัติเหตุหรือการเจ็บปวยของสมาชิกในครัวเรือน (รอยละ 34.60 ) ขอมูลการ
สัมภาษณเกษตรกร 12 ราย พบวาหนี้สินที่เกิดขึ้นเปนหนี้สินที่เกี่ยวกับการกูยืมมาเพื่อลงทุนใน

การปลูกขาว และการใชจายในครัวเรือน โดยหนี้สินที่เกิดขึ้นในครัวเรือนสวนใหญเปนหนี้ที่ไมได
วางแผนและไมรูวาจะวางแผนอยางไร เพราะบางครั้งเกิดขึ้นอยางฉุกเฉิน ดังนั้นเมื่อหนี้สินเกิดขึ้น

แลว เงินที่จะนํามาใชหนี้คืนมาจากการขายขาวในฤดูกาลเก็บเกี่ยว เงินที่บุตรหลานที่ไปรับจาง
หรือทํางานตางถิ่นสงมาให เงินชวยเหลือจากรัฐบาล และเงินจากการเสี่ยงโชค เชนซื้อหวย พนัน

เสี่ยงโชคในงานบุญและประเพณีตางๆ ดังตารางที่ 4.14
การที่เกษตรกรมีภาระคาใชจายเพิ่มขึ้นและรายไดไมเพียงพอ เปนสาเหตุของการเกิด

ภาระหนี้สินมากที่สุดนั้น สวนหนึ่งเปนผลจากเกษตรกรมีพฤติกรรมเลนการพนัน เสี่ยงโชค ซึ่ง
ไมไดปรากฏในตารางชัดเจน ในความเปนจริงคาใชจายสวนนี้เปนคาใชจายที่ไปแฝงอยูกับ

คาใชจายฉุกเฉิน เปนสาเหตุใหเกิดการมีภาระคาใชจายที่เพิ่มขึ้นนั่นเอง การมีภาระหนี้สินของ
ครัวเรือนเกษตรกรเปนผลจากการวางแผนการใชจายเงินไมเหมาะสมกับรายรับและรายจาย ซึ่งมา

จากพฤติกรรมของตัวเกษตรกรเองโดยเฉพาะพฤติกรรมการเลนพนันเพื่อหวังโชคลาภ ดังนั้นเมื่อ
เกษตรกรมีรายรับนอยกวารายจาย ตองแกปญหาในการนําเงินมาใชจายใหเพียงพอ ซึ่งสวนใหญ

6
หนี้สินของเกษตรกรอยูระยะสั้นถึงยาวมีระยะเวลาอยูระหวาง 1-2 ป แบงตามระยะเวลาทางการบัญชี หนี้สินระยะสั้นเปน
หนี้สินที่กําหนดชําระภายใน 1 ป หนี้สินระยะยาวเปนหนี้สินที่กําหนดชําระมากกวา 1 ปขึ้นไป