Page 70 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

42

ขีดความสามารถในการผลิต พัฒนาประเทศชาติใหทัดเทียมกับนานาประเทศไดดังนั้นแบบ
แผนการใชจายของครัวเรือนเกษตรกรในจังหวัดอุบลราชธานี คือการศึกษาโครงสรางการใชจาย

ในสินคาและบริการประเภทตางๆ ทั้งที่เปนทางตรงและทางออมที่สะทอนมาจากคุณลักษณะของ
ครัวเรือนนั้นๆ

2.11 การปรับตัวของครัวเรือนเกษตรกร

ทฤษฎีการปรับตัวของรอย (Roy 1999) การปรับตัวเปนตัวแปรสําคัญที่แสดงถึง
ความสามารถของบุคคลในการตอบสนองทางบวกตอสถานการณตางๆ ที่เกี่ยวพัน พฤติกรรมของ

การปรับตัว มี 4 ดานไดแก การปรับตัวทางดานรางกายเพื่อรักษาสุขภาพกายใหแข็งแรงเพื่อจะได
แสดงออกถึงความตองการขั้นพื้นฐาน การปรับตัวดานอัตมโนทัศน ที่เกิดจากการรับรูจากบุคคลที่

รอบขาง การปรับตัวดานบทบาทหนาที่เพื่อตอบสนองทางดานความมั่นคงหรือการไดรับการ
ยอมรับในสังคม

ในกรณีของเกษตรกรผูปลูกขาว สังคมคาดหวังวาเกษตรกรตองปลูกขาวที่มีคุณภาพเพื่อ
หลอเลี้ยงผูคน ดังนั้นบทบาทของเกษตรกรจึงตองทําหนาที่ปลูกขาวตามความคาดหวังของสังคม

ซึ่งในความคาดหวังเกษตรกรอาจจะลมเหลวหรือประสบผลสําเร็จในบทบาทนั้นๆ แตเกษตรกร
ยอมพยายามที่จะปรับตัวเพื่อความสําเร็จตามบทบาทหนาที่ของตนเอง และการปรับตัวดานการ

พึ่งพาระหวางกัน เปนการสรางความมั่นคงทางสังคมคือการชวยเหลือเกื้อกูลกันระหวางบุคคล
เพื่อใหเกิดความมั่นใจและปลอดภัย ดังนั้นเพื่อใหเกิดความเหมาะสมบุคคลตองพึ่งตนเองและผูอื่น

ภายในของเขตที่สังคมยอมรับ ดวยเหตุนี้ผูวิจัยจึงตองใชการปรับตัวตามแนวคิดของรอยเนื่องจาก
มิติที่เปนตัวบุคคลมีความเชื่อมโยงกันไมสามารถแยกจากกันไดเด็ดขาด เปนความคิดรวบยอด

ของการทบทวนในงานวิจัยเรื่องนี้ แนวคิดการปรับตัวของครัวเรือนและพฤติกรรมการปรับตัว
ของครวเรือนที่มีสาเหตุหลักจากความกดดันจากสภาพทางดานเศรษฐกิจ และสังคมที่เปน

สภาพแวดลอมของเกษตรกรที่ไมสามารถจะควบคุมได ดังนั้นวิธีการที่เหมาะสมที่สุดคือการ
ปรับตัวดวยวิธีการตางๆ เพื่อใหดํารงอยูอยางมีความสุขในชีวิต

จังหวัดอุบลราชธานี ประชากรสวนใหญมีอาชีพทางการเกษตร จากการทบทวน
วรรณกรรมปริทรรศนที่นําไปสูการวิจัย ครัวเรือนเกษตรกรที่มีฐานะยากจนและเปนเกษตรกรราย

ยอยยังคงมีอยูเปนจํานวนมาก สัดสวนหนี้สินตอรายไดก็ยังเพิ่มสูงขึ้น ถึงแมจะมีนโยบายใหความ
ชวยเหลือจากรัฐบาลทุกยุคทุกสมัย การเพิ่มขึ้นของหนี้สินเปนผลสะทอนพฤติกรรมการใชจายของ

เกษตรกรที่ไมสมดุลกับรายได ดังนั้นการทําวิจัยเรื่องแบบแผนการใชจายของครัวเรือนเกษตรกรผู
ปลูกขาวจังหวัดอุบลราชธานี โดยใชกรอบแนวพระราชดําริในการดําเนินชีวิตแบบเศรษฐกิจ

พอเพียงที่มีความเหมาะสมกับสภาพสังคมของประเทศไทย เปนงานวิจัยที่จําเปนตองดําเนินการ
เพื่อสรางทางเลือกใหเกษตรกรผูปลูกขาวไดนําไปใชเพื่อตอบสนองใหเกิดการพึ่งพาตนเองใน

ระดับปจเจกชน เปนพื้นฐานการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีและการเสริมสรางความเขมแข็งของ
เกษตรกรที่เปนกระดูกสันหลังของชาติ อันเปนยุทธศาสตรที่สําคัญของจังหวัดอุบลราชธานีอันจะ