Page 17 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

15

จะมีความซับซอนในหลายมิติที่เกษตรกรไมสามารถรับมือไดเพราะมีขอจํากัดหลายดานนั้น
หนวยงานที่เกี่ยวของจะตองเปนพี่เลี้ยงใหคําปรึกษาโดยเฉพาะเกษตรจังหวัดและเกษตรอําเภอที่

ใกลชิดกับเกษตรกรตองสงเสริมใหเกษตรกรมีการปรับพฤติกรรมทั้งในระบบการผลิตและการดํารงชีพ
เพราะการปรับพฤติกรรมของเกษตรกรอยางนอยก็เปนการลดความเสี่ยงจากตัวเกษตรกรเองที่

สามารถทําไดทันทีโดยที่ไมตองรอคอยการพึ่งพาจากสวนอื่น โดยการเพิ่มทุนและความรูทางวิชาการ
อันจะนําไปสูการมีพฤติกรรมในวิถีเศรษฐกิจพอเพียงระดับที่หนึ่งดังที่พิพัฒน ยอดพฤติการ ไดกลาว

ไววา เปนเศรษฐกิจพอเพียงแบบพื้นฐาน ที่เนนความพอเพียงในระดับบุคคลและครอบครัวคือสมาชิก
ในครอบครัวมีความเปนอยูในลักษณะที่สามารถพึ่งตนเองได สามารถสนองความตองการขั้นพื้นฐาน

ในปจจัยสี่ของตนเองและครอบครัวไดดําเนินชีวิตดวยการประหยัดและลดคาใชจายที่ไมจําเปน
ขอเสนอเชิงนโยบายแทบจะทุกงานวิจัยที่ผานมามุงเนนใหภาครัฐใหความชวยเหลือเกษตรกร

จนลืมไปวาเกษตรกรก็ตองชวยเหลือตนเองดวยโดยเฉพาะการปรับวิธีคิดที่จะนําไปสูการการปรับ
พฤติกรรมที่สงผลตอแบบแผนรายไดและการใชเพื่อใหเกษตรกรไดตระหนักในการผลิตสินคาและ

บริการที่ผลิตไดเองกอน ก็คือปลูกขาว เพื่อลดตนทุนในการซื้อและการขนสง โดยสวนหนึ่งใชบริโภค
ในครัวเรือนใหเพียงพอ และแบงขายเพื่อใหมีรายไดซึ่งเปนสิ่งที่ถูกตองแลว สิ่งที่ควรระวังคือ การ

ลงทุนในวิถีการผลิตเกษตรกรลืมคํานึงถึง การใหความสําคัญกับปจจัยการผลิตที่ตนเองมีกอน แต
กลับไปกูยืมจนเกิดเปนหนี้สินมาใชในระบบการผลิตโดยมุงขายเปนหลักนั่นเปนวิธีการที่นําไปสูความ

ไมสมดุลในการดํารงชีพ